Author: รพีพัฒน์ อิงคสิทธิ์

ในประเทศกำลังพัฒนาที่กฎหมายคุ้มครองสิ่งแวดล้อมและผู้บริโภคยังไม่เข้มข้น บริษัทบางแห่งฉวยโอกาสสร้างผลกำไรโดยทิ้งผลกระทบภายนอก (externalities) ไว้รายทาง สร้างเป็นภาระทางสังคมเพื่อจะได้กดต้นทุนให้ต่ำแสนต่ำ

บการเงินมีหลายบรรทัดจนน่าปวดหัว ส่วนการวิเคราะห์ว่างบการเงินของบริษัทดีกว่ามาตรฐานหรือไม่ ก็ยิ่งแล้วใหญ่ เพราะไม่รู้ว่าจะเทียบจากบรรทัดไหน จะพิจารณาแค่ผลกำไร ดูจากยอดขาย หรือมูลค่าสินทรัพย์รวม แล้วตรงไหนล่ะ ที่จะบอกได้ว่าบริษัทนี้ ‘ดีกว่ามาตรฐาน’

เพื่อให้รู้ว่า สถานะการเงินของบริษัทหนึ่งๆ เป็นอย่างไร ก็ต้องเริ่มจากอ่านงบการเงินให้เป็น

จากเรื่องซอฟต์แวร์โกงค่ามลพิษของโฟล์คสวาเกน เรื่องสินเชื่อดอกเบี้ยโหด กลเม็ดโก่งราคาของบรรษัทยา ไปจนถึงคดีปล้นเมเปิลไซรัป หยุดยาวนี้ เราชวนไปดูซีรีย์สารคดี Dirty Money บน Netflix ที่นำเสนอ 6 กรณีของการทำธุรกิจที่โลดแล่นอยู่บนเส้นบางๆ ระหว่างผลกำไรกับศีลธรรม

เมื่อต้นเดือนมีนาคม ประธานาธิบดีสหรัฐฯ โดนัลด์ ทรัมป์ ประกาศกำแพงภาษี ‘กระตุกหนวดมังกร’ สองรายการ คือเหล็กกล้า และอลูมิเนียมทำให้จีนโต้กลับด้วยกำแพงภาษีสินค้า 128 รายการ นี่มันพล็อตโบร่ำโบราณของสงครามการค้าชัดๆ

เชื่อไหมว่าแต่ก่อนคนญี่ปุ่นรับไม่ได้กับการกินแซลมอนดิบ เพราะแซลมอนจากน่านน้ำแปซิฟิกมักมีปรสิตปนเปื้อน ตรงกันข้ามกับแซลมอนจากแอตแลนติก ที่นอร์เวย์เจอปัญหาสินค้าล้นตลาดจนต้องหาทางปล่อยของ มาเปิดตลาดในญี่ปุ่นเมื่อ 20 กว่าปีก่อน

ในช่วงฤดูหนาว ทะเลสาบแห่งนี้จะกลายเป็นน้ำแข็ง ซึ่งหนาพอที่จะให้รถวิ่งไปบนทะเลสาบแห่งนี้ได้ ทั่วทั้งทะเลสาบ เราจะได้เห็นภูมิทัศน์น้ำแข็งแปลกตา ซึ่งเกิดจากการแข็งตัวหลายรูปแบบ

ผู้เขียนไม่เห็นด้วยกับการเปรียบเทียบสกุลเงินดิจิทัลกับแชร์ลูกโซ่ อย่างไรก็ดี ข้อสังเกตนี้ก็ใช่ว่าจะไม่น่ารับฟัง เพราะประเด็นที่ทำให้หยิบยกสกุลเงินดิจิทัลมาเปรียบกับแชร์ลูกโซ่ ก็มาจากความผันผวนของราคาที่ไม่มีทีท่าว่าจะสงบ และคนส่วนใหญ่ยังเน้นการเก็งกำไรมากกว่านำมาใช้จ่ายจริง

บางคนอาจบอกว่า นี่มันคำถามคอมมอนเซนส์ ก็เพื่อเอาเงินไปพัฒนาประเทศยังไงล่ะ แต่บริการของรัฐหลายอย่างก็ทำซ้ำซ้อนกับเอกชน อย่างการรักษาพยาบาลหรือการศึกษา แล้วภาษีที่ว่า เราจ่ายไปเพื่ออะไรกันแน่

ข้อมูลจากธนาคารแห่งประเทศไทยชี้ว่า แนวโน้มหนี้สินค้างชำระเฉลี่ยต่อบัตรเครดิตหนึ่งใบเพิ่มขึ้นอย่างต่อเนื่อง จากหนี้สินค้างชำระเฉลี่ย 18,878 บาทในปี 2556 มาเป็น 24,419 บาทเมื่อต้นปี 2561 นอกจากนี้ ระดับการใช้จ่ายผ่านบัตรเครดิตก็เพิ่มขึ้นอย่างต่อเนื่อง

ต่อให้นายหน้าย้ำนักย้ำหนาว่าความเสี่ยงต่ำ แต่นั่นก็ไม่ได้ยืนยันว่าสุดท้ายจะได้ผลตอบแทนกลับคืนมาตามที่คาดหวัง นักลงทุนมือใหม่อย่างเราๆ ท่านๆ จะรู้ได้อย่างไรว่ารับความเสี่ยงได้แค่ไหน

การคุมกำเนิดไม่ได้เป็นแค่ประเด็นส่วนบุคคล ในระดับมหภาค การคุมกำเนิดหรือการวางแผนครอบครัวอาจส่งผลต่อการเจริญเติบโตทางเศรษฐกิจของประเทศ เพราะช่วยเปิดโอกาสให้ผู้หญิงได้ใช้ความรู้ความสามารถในช่วงวัยรุ่นให้เต็มที่