Author: กฤดิกร วงศ์สว่างพานิช

ทุกๆ การต่อสู้เรียกร้อง ล้วนมีความรุนแรงแฝงอยู่ ไม่ว่าจะเป็นการต่อสู้เพื่อสิทธิคนดำของเนลสัน แมนเดลา หรือกระทั่งล่าสุด ม็อบฮ่องกงที่เริ่มรุนแรงและรบกวนความปกติสุขของผู้คน แล้วเราจะทำอย่างไร เพื่อหยุดยั้งความรุนแรงนั้นลง

สถานะและตัวตนของโดราเอมอนนั้นอลเวงในทางวิชาการ นี่จึงเป็นการสร้างเนื้อเรื่องที่ถามท้า ‘นิยามรากฐานของความเป็นมนุษย์’ อย่างแยบคาย กว้างขวาง และซับซ้อนยิ่งกว่างานวิชาการชิ้นใดๆ

เราเห็นฉากในมังหงะแทบจะนับไม่ถ้วนที่ดูจะยืนยันคำอธิบายของบาร์ตส์เรื่อง ‘มายาคติ’ แต่เรื่องชินจังนี้เองกลับทำการถามทวนความคิดของบาร์ตส์อย่างรุนแรงที่สุด

หากเส้นทางฝันที่มหาอำนาจอย่างอเมริกากรุยไว้ ก็คือตลาดแบบทุนนิยมเสรีที่เย้ายวนให้ผู้คนกระโดดลงไปแข่งขัน เมื่อเทียบกับ One Piece แล้วมันก็คงไม่ต่างจากการที่เหล่าโจรสลัดกระโจนสู่แกรนด์ไลน์เพื่อไปหาสมบัติสำคัญอย่าง ‘วันพีซ’

ไม่ว่าจะเป็น 5 หมู่บ้านมหาอำนาจ พลังยิ่งใหญ่ของสัตว์หางทั้ง 9 หรือกระทั่งกลุ่มตัวร้ายสุดแสบอย่างแสงอุษา เหล่านี้ในจักรวาลนารูโตะ สามารถนำมาเป็นตัวอย่างสรุปภาพรวมของการเมืองโลกความมั่นคงได้น่าสนใจทีเดียว

ข้อเสนอเรื่อง Anthropocene หรือ ยุค (ของ) มนุษย์ นั้นคือการแบ่งยุคขึ้นมาใหม่ และยุคที่ว่านี้คือยุคสมัยที่มนุษย์ส่งผลสำคัญต่อการเปลี่ยนแปลงของโลกและมีชัยเหนือธรรมชาติ และ Hunter X Hunter ภาคราชามด ก็สะท้อนภาพนี้ขึ้นมาอย่างน่าประทับใจ

สำหรับการตั้งประเด็นเรื่อง Pedophillia คงยากนักที่จะมีเวทีไหนที่แข็งแกร่งกว่ามังหงะ และเรื่อง Mujaku no Rakuen ที่แปลประมาณว่า ‘สวนสวรรค์ของความไร้เดียงสา’ นี้ มีประเด็นข้อถกเถียงที่ก้าวไกลมากๆ ทีเดียว

ว่าถึงมังหงะโป๊ ในฐานะสื่อที่สะท้อนภาพของการต่อสู้กับการพยายามเซ็นเซอร์ การตีความ ‘ความโป๊’ และความหมายเรื่องการร่วมเพศในลักษณะต่างๆ รวมไปถึงท้าทายพรมแดนของสิ่งที่ถูกมองว่าเป็น ‘ข้อห้าม’ (ของสังคมโลก ผ่านการบันเลงจินตนาการที่เกินกว่ากรอบอำนาจรัฐจะบีบบังคับได้ครบถ้วน

ขณะที่การเห็นเครื่องเพศอล่างฉ่างยังผิดกฎหมายในญี่ปุ่น การมีอยู่และครีเอทสารพัดวิธีเล่าต่างๆ ของ Hentai Manga จึงเป็นการตั้งคำถามกลับไปว่า “เห็นอวัยวะเพศแล้วมันยังไงหรือ?”

เมื่อนางเอกมีพลังพิเศษในการ ‘ระเบิดไข่’ ผู้ชายให้ตายแบบหมดทางหนี ทางแก้จึงเป็นพลังของพระเอก ที่สามารถ ‘เปลี่ยนเพศ’ ทางกายภาพ ให้ฝั่งของเขาไม่ต้องมีไข่ให้ระเบิดอีกต่อไป

ความสมจริงของหุ่นยนต์และเนื้อเรื่องในกันดั้ม ทำให้หุ่นยนต์เหนือธรรมชาติที่เคยรุ่งเรืองมาก่อนแทบจะล้มครืน นับว่าเป็นต้นกำเนิดของการสร้างโลกการ์ตูนแบบ Enlightenment Rationality ก็ว่าได้

องค์กรชุดดำคือภาพของรัฐดีๆ นี่เอง หากเทียบตามนิยามของแม็กซ์ เวเบอร์ นักสังคมวิทยาชาวเยอรมัน การทำงานขององค์กรก็นี้มีความละม้ายคล้ายกับรัฐใน 1984 อยู่ไม่น้อย แม้จะไม่ได้ถูกเขียนขึ้นมาในโทนที่ดำมืดขนาด 1984 ก็ตาม