Tag: รัฐสวัสดิการ

คอลัมน์ Economic Crunch สัปดาห์นี้ ขอหยิบความล้มเหลวของรัฐสวัสดิการมาถอดบทเรียน โดยจะฉายภาพใหญ่ของภูมิภาคลาตินอเมริกาที่หลายประเทศผันตัวมาเป็น ‘ฝั่งซ้าย’ อย่างพร้อมเพรียงกันหรือปรากฏการณ์ที่ชื่อว่า ‘คลื่นสีชมพู’ (Pink Tide)

เมื่อเทคโนโลยีกำลังรุดหน้าอย่างต่อเนื่อง ความท้าทายที่จ่อรออยู่ประการหนึ่งคือ แรงงานมนุษย์ที่จะถูกแทนที่ด้วยระบบ AI ซึ่งอาจส่งผลต่อความปั่นป่วนของระบบเศรษฐกิจและสภาพสังคมทั้งโลก หนึ่งในทางออกที่กำลังเป็นที่พูดถึงทั้งในแวดวงการเมืองและภาคธุรกิจคือ แนวคิดเงินเดือนให้เปล่า หรือ Universal Basic Income

ประเทศที่ไม่ใช่รัฐสวัสดิการแบบยุโรป ประชาชนไม่ถูกเก็บภาษีสูง แต่ก็ต้องแลกมากับการจัดการความเสี่ยงเอง ทำให้แต่ละคนต้องรับผิดชอบเก็บเงินออมไว้จัดการความเสี่ยงเอง เช่น ประเทศจีนเงินออมสูงถึง 30% ส่วนเม็กซิโกราวๆ 15% สวิตเซอร์แลนด์ราวๆ 15-16% และประเทศไทยมีการออมราวๆ 30% ของรายได้

ชวนสำรวจว่าในประเทศกลุ่มที่มีรายได้สูง มีการจัดตั้งระบบกองทุนบำนาญมานาน และมีสวัสดิการพื้นฐานเรื่องเงินบำนาญสำหรับใช้จ่ายหลังเกษียณอายุที่ดี มีการจ่ายเงินบำนาญให้กับประชาชนในประเทศเป็นจำนวนเท่าใด และนอกจากจำนวนเงินแล้ว มีปัจจัยใดอีกบ้างที่มีผลต่อการใช้ชีวิตในวัยเกษียณ

รัฐสวัสดิการไม่ได้มาพร้อมกับประชาธิปไตยเสมอไป รัฐอำนาจนิยมอาจขยายสิทธิสวัสดิการแก่ประชาชนมหาศาล เพียงแต่การให้นี้ไม่ใช่โดยเสน่หา แต่ต้องแลกกับอะไรบางอย่าง

คุยกับ ‘ฟูอาดี้ พิศสุวรรณ’ บุตรชายคนโตของ ดร. สุรินทร์ พิศสุวรรณ เรื่องอัตลักษณ์ ภัยทางความมั่นคงของประเทศ ความเหลื่อมล้ำที่เห็นผ่านกาแฟ และการงานของคุณพ่อที่ต้องการสานต่อ

ระบบป้องกันสังคมที่ดีจะช่วยลดความเสียหายจากวิกฤติเศรษฐกิจ หากไม่มีระบบป้องกันสังคม ก็อาจส่งผลให้ระบบเศรษฐกิจไทยในอนาคตอยู่ในความเสี่ยงที่จะล้มละลายได้ง่าย

รัฐสวัสดิการในโลกนี้มีหลากหลายรูปแบบ และหลากหลายที่มา เช่น รัฐสวัสดิการในโลกตะวันออกอย่างญีปุ่น ก็ต่างจากในยุโรป มาดูกันว่า แต่ละที่ต่างกันอย่างไร แล้วชวนคิดต่อว่า ในกรณีของไทย หากพัฒนาให้เกิดระบบสวัสดิการ จะทำอะไรได้มากน้อยแค่ไหน

การสร้าง ‘รัฐสวัสดิการ’ คือการเปลี่ยนแปลงระบบรัฐอย่างหนึ่ง ซึ่งซับซ้อนกว่าการออก ‘นโยบายสวัสดิการ’ ลำพังนโยบายสวัสดิการ ไม่ได้หมายความว่ารัฐนั้นจะต้องเป็นรัฐสวัสดิการ เพราะรัฐยังจำเป็นต้องปฏิรูปเปลี่ยนแปลงระบบและสถาบันที่เกี่ยวข้อง โดยต้องปฏิรูประบบภาษี ระบบเศรษฐกิจ ระบบการจ้างงาน ระบบการศึกษา และระบบค่านิยมในสังคมใหม่ไปพร้อมๆ กัน