THE MOMENTUM: Theories of Manga

Theories of Manga
โดราเอมอน: มังหงะสะท้อนวิธีคิดแบบมนุษยนิยม ผ่านโครงเรื่องแบบหลังมนุษยนิยม

สถานะและตัวตนของโดราเอมอนนั้นอลเวงในทางวิชาการ นี่จึงเป็นการสร้างเนื้อเรื่องที่ถามท้า ‘นิยามรากฐานของความเป็นมนุษย์’ อย่างแยบคาย กว้างขวาง และซับซ้อนยิ่งกว่างานวิชาการชิ้นใดๆ

โดย กฤดิกร วงศ์สว่างพานิช
Theories of Manga
เครยอน ชินจัง กับการถามทวน ‘มายาคติ’ ของโรล็อง บาร์ตส์

เราเห็นฉากในมังหงะแทบจะนับไม่ถ้วนที่ดูจะยืนยันคำอธิบายของบาร์ตส์เรื่อง ‘มายาคติ’ แต่เรื่องชินจังนี้เองกลับทำการถามทวนความคิดของบาร์ตส์อย่างรุนแรงที่สุด

โดย กฤดิกร วงศ์สว่างพานิช
Theories of Manga
One Piece: การไปสู่ American Dream และมนตราของวิธีคิดแบบทุนนิยมเสรี

หากเส้นทางฝันที่มหาอำนาจอย่างอเมริกากรุยไว้ ก็คือตลาดแบบทุนนิยมเสรีที่เย้ายวนให้ผู้คนกระโดดลงไปแข่งขัน เมื่อเทียบกับ One Piece แล้วมันก็คงไม่ต่างจากการที่เหล่าโจรสลัดกระโจนสู่แกรนด์ไลน์เพื่อไปหาสมบัติสำคัญอย่าง ‘วันพีซ’

โดย กฤดิกร วงศ์สว่างพานิช
Theories of Manga
นารูโตะ กับภาพสะท้อนโครงสร้างความมั่นคงของโลกร่วมสมัย

ไม่ว่าจะเป็น 5 หมู่บ้านมหาอำนาจ พลังยิ่งใหญ่ของสัตว์หางทั้ง 9 หรือกระทั่งกลุ่มตัวร้ายสุดแสบอย่างแสงอุษา เหล่านี้ในจักรวาลนารูโตะ สามารถนำมาเป็นตัวอย่างสรุปภาพรวมของการเมืองโลกความมั่นคงได้น่าสนใจทีเดียว

โดย กฤดิกร วงศ์สว่างพานิช
Theories of Manga
Hunter x Hunter ภาคราชามด กับแนวคิดเรื่อง Anthropocene ที่มนุษย์มีชัยเหนือธรรมชาติ

ข้อเสนอเรื่อง Anthropocene หรือ ยุค (ของ) มนุษย์ นั้นคือการแบ่งยุคขึ้นมาใหม่ และยุคที่ว่านี้คือยุคสมัยที่มนุษย์ส่งผลสำคัญต่อการเปลี่ยนแปลงของโลกและมีชัยเหนือธรรมชาติ และ Hunter X Hunter ภาคราชามด ก็สะท้อนภาพนี้ขึ้นมาอย่างน่าประทับใจ

โดย กฤดิกร วงศ์สว่างพานิช
Theories of Manga
มังหงะสายโป๊: การเซ็นเซอร์ กับการถามท้าว่าทำไมอวัยวะเพศจึงเป็นสิ่งต้องห้าม

ขณะที่การเห็นเครื่องเพศอล่างฉ่างยังผิดกฎหมายในญี่ปุ่น การมีอยู่และครีเอทสารพัดวิธีเล่าต่างๆ ของ Hentai Manga จึงเป็นการตั้งคำถามกลับไปว่า “เห็นอวัยวะเพศแล้วมันยังไงหรือ?”

โดย กฤดิกร วงศ์สว่างพานิช
Theories of Manga
Sentou Hakai Gakuen Dangerosu: พลังระเบิดพวงสวรรค์กับภาพสะท้อนแนวคิดสตรีนิยมแบบสุดขั้ว

เมื่อนางเอกมีพลังพิเศษในการ ‘ระเบิดไข่’ ผู้ชายให้ตายแบบหมดทางหนี ทางแก้จึงเป็นพลังของพระเอก ที่สามารถ ‘เปลี่ยนเพศ’ ทางกายภาพ ให้ฝั่งของเขาไม่ต้องมีไข่ให้ระเบิดอีกต่อไป

โดย กฤดิกร วงศ์สว่างพานิช
Theories of Manga
Gundam: Real Robot กับการสร้างกระแสคิดแบบ Enlightenment Rationality

ความสมจริงของหุ่นยนต์และเนื้อเรื่องในกันดั้ม ทำให้หุ่นยนต์เหนือธรรมชาติที่เคยรุ่งเรืองมาก่อนแทบจะล้มครืน นับว่าเป็นต้นกำเนิดของการสร้างโลกการ์ตูนแบบ Enlightenment Rationality ก็ว่าได้

โดย กฤดิกร วงศ์สว่างพานิช
Theories of Manga
Claymore (2) : โลกาภิวัตน์จอมปลอม และรัฐร้ายในคราบองค์กรชายชุดดำ

องค์กรชุดดำคือภาพของรัฐดีๆ นี่เอง หากเทียบตามนิยามของแม็กซ์ เวเบอร์ นักสังคมวิทยาชาวเยอรมัน การทำงานขององค์กรก็นี้มีความละม้ายคล้ายกับรัฐใน 1984 อยู่ไม่น้อย แม้จะไม่ได้ถูกเขียนขึ้นมาในโทนที่ดำมืดขนาด 1984 ก็ตาม

โดย กฤดิกร วงศ์สว่างพานิช
Theories of Manga
Claymore อสูรสาวพิฆาตมาร (1) กับจุดยืนสตรีนิยม ในโลกชายเป็นใหญ่

เรื่องราวของเคลย์มอร์ สะท้อนถึง ความลักลั่นของสถานะทางอำนาจของเพศหญิงในวาทกรรมแบบชายเป็นใหญ่ ได้อย่างรันทดและรุนแรงอย่างยิ่ง

โดย กฤดิกร วงศ์สว่างพานิช
Theories of Manga
Kunimitsu no Matsuri คุนิมิตซึ คนจริงจอมกะล่อน กับการเมืองของนโยบาย

คุนิมิตซึเป็นมังหงะของเด็กที่มีผู้ใหญ่ให้ความสนใจไม่น้อย หรือจะบอกว่ามันเป็นสื่อการเรียนรู้สำหรับเด็กให้เข้าใจโลกการเมืองชั้นเลิศก็ไม่ผิดนัก

โดย กฤดิกร วงศ์สว่างพานิช
Theories of Manga
Dr.Stone กับวัตถุนิยมทางประวัติศาสตร์ ของคาร์ล มาร์กซ์

ในบรรดาการ์ตูนโชเน็นยุคหลังมานี้ Dr.Stone คือเรื่องหนึ่งที่มาแรงและชวนเชียร์ให้ได้ไปต่ออีกยาวๆ ดำเนินเรื่องด้วยการปะทะกันระหว่างการค้นพบทางวิทยาศาสตร์และกำลังของมนุษย์ในทางกายภาพ

โดย กฤดิกร วงศ์สว่างพานิช