Author: สาธิต มนัสสุรกุล

สหรัฐอเมริกาหมายมั่นจะเข้าไปขยายอิทธิพลในแอฟริกา ด้วยการส่งเสริมให้ภาคเอกชนเข้าไปค้าขายกับประเทศในแหลมแอฟริกา ซึ่งเป็นจุดยุทธศาสตร์สำคัญ เพราะตั้งอยู่ในเส้นทางเดินเรือระหว่างทะเลอาหรับ-ทะเลแดง-ทะเลเมดิเตอร์เรเนียน

ปฏิญญาสากลว่าด้วยสิทธิมนุษยชนมีอายุ 70 ปีพอดี ด้านหนึ่งก็น่าดีใจที่แนวคิดส่งเสริมคุณค่าความเป็นมนุษย์อยู่มาได้นาน แต่ขณะเดียวกัน การเติบโตของแนวคิด 'ชาตินิยม' ที่ให้คุณค่าแก่รัฐเหนือกว่าปัจเจกบุคคล กำลังคุกคามหลัก 'สิทธิมนุษยชน' อย่างน่าเป็นห่วง

นับเป็นข่าวดีที่วงประชุม จี 20 ที่อาร์เจนตินาสามารถออกแถลงการณ์สรุปผลการประชุมได้ ข่าวดียิ่งกว่านั้นก็คือ สหรัฐฯ กับจีนเห็นพ้องกันหยุดยั้งสงครามการค้าเป็นการชั่วคราว

ระบบ ‘social credit’ หรือ ‘คะแนนคนดี’ ของจีน กำลังอยู่ระหว่างการพัฒนา เมื่อสัปดาห์ก่อน เทศบาลปักกิ่งก็เริ่มประกาศแล้วว่า ประชากร 22 ล้านคนจะถูกประเมินด้วยค่าคะแนนทางสังคม เริ่มนับตั้งต้นที่คะแนนเต็มร้อย

การประชุมกลุ่มเอเปคที่ปาปัวนิวกินี จบลงแล้วเมื่อ 18 พฤศจิกายน 2561 จีน-สหรัฐฯ โจมตีกันเผ็ดร้อน ต่างฝ่ายต่างพยายามแข่งอิทธิพลและช่วงชิงการนำในย่านเอเชีย-แปซิฟิก งานนี้เจ้าภาพมีแต่ปาดเหงื่อ เพราะนับเป็นครั้งแรกที่เขตเศรษฐกิจเสรีที่ว่านี้ไม่อาจบรรลุฉันทามติใดๆ ได้

ประเทศในอาเซียนยังเกรงใจกัน มองเรื่องนี้เป็นกิจการภายในของเพื่อนบ้าน ทำให้ในเวทีอาเซียนไม่ได้แสดงท่าทีต่อปัญหาโรฮิงญา และในปี 2019 ข้างหน้านี้ที่ไทยรับไม้ต่อเป็นประธานอาเซียนแล้ว หากถามว่าอาเซียนจะทำอะไรมากกว่านี้หรือไม่ หากประเมินจากแบบอย่างในอดีต คำตอบคงมีว่า ไม่

สหภาพยุโรปแจ้งคำขอมาว่าอยากจะส่งทีมมาสังเกตการณ์การเลือกตั้งจำนวนกว่า 200 คน ตัวเลขนี้ทำให้ทางการไทยตกใจ เพราะการสังเกตการณ์การเลือกตั้งที่ผ่านๆ มา ก็มากันแค่ 4-5 คน แล้วทำไมครั้งนี้ถึงดูจัดใหญ่ พร้อมปัดป่ายไปว่า เมืองไทยไม่ได้มีปัญหา ที่ผ่านมาก็จัดการกันเองได้

พลังนิวเคลียร์กับพลังทุนนิยมคัดง้างกันอีกครั้ง เมื่อสหรัฐฯ ประกาศมาตรการคว่ำบาตรอิหร่านรอบใหม่ จะมีผลเริ่มใช้วันที่ 5 พฤศจิกายนนี้ โดยหวังจะตัดช่องทางรายได้จากการขายน้ำมันของอิหร่าน เป็นมาตรการที่สวนกระแสกับมหาอำนาจชาติอื่นๆ ในโลก

กำลังจะฉลองครบรอบ 100 ปีการยุติสงครามโลกครั้งที่หนึ่งกันอยู่แล้วเชียว แต่ปัจจุบัน ประเทศมหาอำนาจยังแข่งกันสั่งสมอาวุธสงครามเพื่อใช้ข่มขู่ประเทศอื่นๆ และหนักข้อไปอีกที่เมื่อล่าสุดนี้เอง สหรัฐฯ ประกาศฉีกสนธิสัญญา INF ที่เคยลงนามกับรัสเซียว่า จะกำจัดขีปนาวุธพิสัยกลาง แล้วกลับมาสู่ยุคเดิมที่ขู่ฟ่อๆ กันเรื่องอาวุธอีกครั้ง

สิงคโปร์ ลงนามข้อตกลงการค้าเสรีกับสหภาพยุโรปเมื่อวันศุกร์ที่ 19 ตุลาคมที่ผ่านมา ส่วนประเทศไทย แม้เริ่มเจรจาเอฟทีเอกับอียูตั้งแต่ปี 2556 แต่ยุโรปก็ขอระงับการพูดคุยนับแต่มีรัฐประหารเมื่อปี 2557 ทิ้งค้างไว้ว่า มีรัฐบาลพลเรือนเมื่อไรค่อยมาคุยการค้ากันต่อ

ตลาดโลกโดยเฉพาะในยุโรป อาจคุ้นเคยกับป้าย Made in Cambodia ที่เห็นตามเสื้อผ้า รองเท้า และผลิตภัณฑ์ต่างๆ นั่นเพราะสหภาพยุโรป (อียู) กับกัมพูชามีสัมพันธ์อันดีทางการค้ามา โดยอียูให้สิทธิพิเศษทางการค้า หรือ จีเอสพี ช่วยเหลือประเทศที่มีการพัฒนาระดับต่ำสุด ให้ส่งสินค้าไปขายได้โดยไม่ต้องเสียภาษีนำเข้า

กองทัพเรือสหรัฐฯ จะเสนอเดินแผนการทางทหารในเดือนพฤศจิกายน อวดความพร้อมปฏิบัติการป้องปรามและรับมือกำลังทางทะเลของจีน เพื่อหยุดยั้งจีนที่กำลังท้าทายความเป็นจ้าวของอเมริกาในย่านอินโด-แปซิฟิก