Author: ชนาธิป ไชยเหล็ก

มีการระบาดของไวรัสนิปาห์ที่บังกลาเทศเป็นประจำเกือบทุกปี ซึ่งจากการศึกษาพบว่านอกจากจะเป็นการติดเชื้อจากค้างคาวสู่คนแล้ว เกือบครึ่งหนึ่งของผู้ป่วยเป็นการติดเชื้อจากคนสู่คนด้วย

คนไข้บางคนสงสัยว่า ฉีดวัคซีนแล้วทำไมจึงยังเป็นไข้หวัดใหญ่อยู่ นี้คือ 4 เหตุผลที่พอจะอธิบายได้

ฝนตกพรำๆ แบบนี้ เราอยากชวนมาทบทวนกันว่า คุณรู้จักโรคไข้เลือดดีแล้วหรือยัง เพราะโรคนี้ เคยเป็นแล้วก็เป็นอีกได้

ปกติชื่อโรคที่มีชื่อของอวัยวะควรจะมีคำกริยาต่อท้าย แต่ทำไม “โรคกระเพาะอาหาร” จึงห้วนสั้นตัดจบแต่เพียงนั้น

ผู้ป่วยที่ทรมานจากโรคปวดศีรษะไมเกรนกำลังมีความหวังใหม่จากยาที่เพิ่งได้รับการรับรองจากสำนักงานคณะกรรมการอาหารและยา (อย.) แห่งสหรัฐอเมริกา ซึ่งจะช่วยลดความถี่ของการกำเริบในแต่ละเดือนลง (แต่ยาชนิดนี้ยังไม่มีจำหน่ายในประเทศไทย)

กระทรวงสาธารณสุขมีคำสั่งออกมาเพิกถอนทะเบียนตำรับยานี้เรียบร้อยแล้ว แต่น่าเป็นห่วงว่าผู้สูงอายุหลายๆ คน อาจยังไม่รู้ข่าวนี้

เมื่อหมอถามคนไข้ว่า “ประจำเดือนครั้งล่าสุดมาเมื่อไร” หมอหมายความว่าอย่างไร และทำไมเราจึงควรตอบให้ได้

ไม่ว่าจะเป็นคนไข้หน้าเดิมหรือหน้าใหม่ การนำยาที่กินอยู่เดิมมาให้หมอนั้น เป็นเรื่องสำคัญต่อการวินิจฉัยเลือกจ่ายยาและปรับยา เพื่อจะได้ไม่เสียเวลากันทั้งสองฝ่าย และรักษาได้ตรงจุดมากขึ้น

คนไข้บางคนคงหงุดหงิดไม่ต่างกันที่ถูกหมอซักไซ้วัน-เวลาที่เริ่มป่วย แต่เป็นสิ่งที่หมอจำเป็นต้องทำ

การจะส่งคนไข้ที่ได้รับบาดเจ็บที่ศีรษะทุกคนไปสแกนสมอง นอกจากจะทำให้คนไข้ได้รับรังสี ซึ่งเสี่ยงต่อการเกิดมะเร็งโดยไม่จำเป็นแล้ว ยังเป็นการสิ้นเปลืองทรัพยากรโดยใช่เหตุ

‘การให้คำปรึกษา’ ต่างจาก ‘การให้คำแนะนำ’ ตรงที่ไม่ได้ให้ข้อมูลเกี่ยวกับตัวโรคหรือมิติทางชีวภาพ (biological) แต่มุ่งทำความเข้าใจคนไข้ในมิติจิตใจ (psychological) สังคม (social) และจิตวิญาณ (spiritual) ด้วย นั่นคือ เป็นกระบวนการที่หมอไม่ได้เป็น ‘ผู้พูด’ อยู่คนเดียว

ประสบการณ์การรับมือกับท้องเสีย มีทั้งความเชื่อ ภูมิปัญญาที่ตนเองและคนรอบข้างเคยใช้ได้ผล ความรู้วิชาสุขศึกษา และวิธีการรักษาของหมอ ปะปนกันอยู่