กลุ่มตาลีบันประกาศว่า ผู้หญิงในอัฟกานิสถานจะได้รับอนุญาตให้เรียนในมหาวิทยาลัยในห้องเรียนแยกเพศเท่านั้น และการแต่งกายแบบอิสลามจะถือเป็นข้อบังคับ ทำให้เกิดความกังวลว่าอาจมีการแบ่งแยกเพศภายใต้ระบอบการปกครองใหม่

วันเสาร์ที่ 11 กันยายน 2021 ที่ผ่านมา ตาลีบันได้ทำการชักธงของกลุ่มเหนือทำเนียบประธานาธิบดี ในวันครบรอบ 20 ปีของเหตุการณ์ 9/11 เป็นการส่งสัญญาณว่า งานของพวกเขาในการปกครองเอมิเรตอิสลามอัฟกานิสถาน (Islamic Emirate of Afghanistan) ได้เริ่มต้นขึ้นแล้ว ธงสีขาวที่มีถ้อยคำในอัลกุรอานถูกโบกสะบัดขึ้นโดย โมฮัมหมัด ฮัสซัน อาคุนด์ (Mullah Mohammad Hassan Akhund) นายกรัฐมนตรีของรัฐบาลชั่วคราวแห่งตาลีบัน

ในวันเดียวกัน โรฮุลเลาะห์ อาซีซี (Rohullah Azizi) น้องชายของ อัมรุลเลาะห์ ซาเลห์ (Amrullah Saleh) อดีตรองประธานาธิบดีอัฟกานิสถาน และผู้นำกลุ่มต่อต้านตาลีบัน ก็ถูกยิงเสียชีวิตที่ด่านตรวจของตาลีบัน หลังซาเลห์ได้ประกาศตนเป็นประธานาธิบดีรักษาการที่ถูกต้องตามกฎหมายของอัฟกานิสถาน และเป็นผู้นำกองกำลังติดอาวุธต่อต้านกลุ่มตาลีบันในจังหวัดปัญชีร์ (Panjshir)

ภายหลังการเข้าควบคุมอัฟกานิสถานของตาลีบัน ประชาคมระหว่างประเทศได้จับตาดูอย่างใกล้ชิดว่า ระบอบการปกครองของตาลีบันที่เป็นชายล้วนจะปฏิบัติต่อสตรีชาวอัฟกันอย่างไร เพื่อวัดว่าคำมั่นสัญญาว่าด้วยการดูแลของตาลีบันนั้น เป็นความจริงเพียงใด

ล่าสุด หนึ่งในนโยบายชุดแรกของกลุ่มตาลีบันได้ถูกประกาศออกมาแล้ว โดย อับดุล บากี ฮักคานี (Abdul Baqi Haqqani) รัฐมนตรีว่าการกระทรวงการอุดมศึกษา แถลงว่า ตาลีบันได้วางกฎเกณฑ์ต่างๆ ที่จะควบคุมการเข้าถึงการศึกษาระดับอุดมศึกษาของสตรีในอัฟกานิสถาน และสตรีจะได้รับอนุญาตให้ศึกษาต่อในระดับมหาวิทยาลัยได้ แต่จำเป็นต้องสวมฮิญาบ ซึ่งยังไม่เป็นที่ชัดเจนว่า หมายถึงเฉพาะผ้าคลุมศีรษะ หรือใบหน้าของผู้หญิงจะต้องถูกปกปิดอย่างมิดชิด

นอกจากนี้ ทุกมหาวิทยาลัยจะมีการบังคับใช้การแบ่งเพศอย่างชัดเจน ซึ่งหมายความว่า ผู้ชายและผู้หญิงจะต้องได้รับการสอนในห้องเรียนที่แยกจากกัน“เราจะไม่อนุญาตให้เด็กชายและเด็กหญิงเรียนด้วยกัน และเราไม่อนุญาตให้มีการเรียนแบบสหศึกษา” ฮักคานี กล่าว พร้อมกับระบุว่า นักเรียนหญิงจะได้รับอนุญาตให้สอนโดยผู้หญิงเท่านั้น รวมถึงจะมีการพิจารณาเพื่อทบทวนวิชาที่จะให้สอนในมหาวิทยาลัยอีกครั้ง

กลุ่มตาลีบันยังให้สัญญาด้วยว่า รัฐบาลใหม่ของพวกเขา จะเป็นตัวแทนและเคารพสิทธิของสตรีและเด็กหญิงมากขึ้น กว่ายุคที่ตาลีบันเคยมีอำนาจในช่วงระหว่างปี 1996 ถึง 2001 แต่ทั้งหมด จะยังคงอยู่ใน ‘กรอบการทำงานแบบอิสลาม’ ทั้งนี้ หากย้อนกลับไปในยุคดังกล่าว สตรีจะถูกกีดกันไม่ให้ไปโรงเรียนและที่ทำงาน ไม่ได้รับอนุญาตให้ออกจากบ้านโดยไม่มีพี่เลี้ยง และถูกบังคับให้ปฏิบัติตามกฎหมายที่เข้มงวดเกี่ยวกับ ‘คุณงามความดีแบบสตรีเพศ’

แม้จะยังไม่มีการประกาศวาระเต็มรูปแบบของตาลีบัน เกี่ยวกับนโยบายที่เกี่ยวข้องกับสิทธิหสตรี แต่ก็มีท่าทีบางอย่างที่ถูกแสดงออก เป็นต้นว่า การไม่มีสตรีแม้แต่คนเดียวในคณะรัฐมนตรีรักษาการ เช่นเดียวกับคำสั่งไม่นานนี้ ที่ห้ามไม่ให้ผู้หญิงเล่นกีฬา ในการให้สัมภาษณ์ล่าสุดทางสถานีโทรทัศน์ Tolo News ซาเยด เซครูลาห์ ฮาชิมี (Sayed Zekrullah Hashimi) โฆษกกลุ่มตาลีบัน กล่าวว่า บทบาทของผู้หญิงคือการคลอดบุตรและเลี้ยงดูบุตร และเสริมว่า ‘ไม่มีความจำเป็นที่สตรีจะอยู่ในคณะรัฐมนตรี’

นโยบายการศึกษาใหม่ ภายใต้การควบคุมของตาลีบัน ถือเป็นการปิดฉากระบบการศึกษาในมหาวิทยาลัยในอดีต ซึ่งอนุญาตให้นักศึกษาหญิงไม่ต้องปฏิบัติตามระเบียบการแต่งกายใดๆ และทำให้จำนวนนักศึกษาหญิงในระบบอุดมศึกษานั้นสูงเป็นประวัติการณ์ ขณะที่สถาบันเช่นมหาวิทยาลัยเฮรัต (Herat University) และมหาวิทยาลัยฆาลิบ (Ghalib University) ในกรุงคาบูล ต่างก็มีนักศึกษาหญิงมากกว่าเพศชาย อย่างไรก็ตาม ภายหลังกลุ่มตาลีบันเข้ายึดอำนาจ นักศึกษาหญิงจำนวนมากเลือกที่จะอยู่ที่บ้าน เพราะความไม่มั่นใจและความกลัว รวมถึงสตรีที่ออกมาเรียกร้องสิทธิ – ความเท่าเทียม ตลอดหลายวันที่ผ่านมา ก็ต้องพบกับการใช้ความรุนแรงและกระสุนปืนจากตาลีบัน

“เราได้รับรายงานที่เพิ่มขึ้นว่า กลุ่มตาลีบันห้ามไม่ให้ผู้หญิงปรากฏตัวในที่สาธารณะโดยไม่มีพี่เลี้ยง และห้ามไม่ให้ผู้หญิงทำงาน นอกจากนี้ พวกเขาจำกัดการเข้าถึงการศึกษาของเด็กผู้หญิงในบางภูมิภาค” เดโบราห์ ลียงส์ (Deborah Lyons) ผู้แทนพิเศษเลขาธิการสหประชาชาติประจำอัฟกานิสถาน กล่าวกับคณะมนตรีความมั่นคงเมื่อสัปดาห์ที่แล้ว

ขณะที่ ฮักคานี ในนามรัฐมนตรีว่าการกระทรวงการอุดมศึกษา ยืนยันว่า ตาลีบันไม่ต้องการย้อนเวลากลับไป 20 ปีก่อน “เราจะเริ่มสร้างจากสิ่งที่มีอยู่ในปัจจุบัน” เขากล่าว

อ้างอิง

https://www.theguardian.com/world/2021/sep/12/afghan-women-university-female-only-classrooms-taliban-say

https://www.reuters.com/world/middle-east/taliban-say-woman-can-study-university-classes-must-be-segregated-2021-09-12/

Tags: , , , , ,