พอล ลินช์ (Paul lynch) นักเขียนชาวไอริช ได้รับรางวัล Booker Prize สาขานวนิยายประจำปี 2023 เมื่อวันอาทิตย์ที่ผ่านมา (26 พฤศจิกายน 2566) จากนวนิยายเรื่อง ‘Prophet Song’ นวนิยายดิสโทเปียเกี่ยวกับการต่อสู้ดิ้นรนของคุณแม่ลูกสี่จากลัทธิเผด็จการ และเป็นนักเขียนชาวไอริชคนที่ห้าที่ชนะรางวัลดังกล่าว

Booker Prize เป็นรางวัลสาขาวรรณกรรมมอบให้แก่นวนิยายดีเด่นประจำปี ซึ่งเปิดรับผลงานนักเขียนทุกสัญชาติที่เขียนเป็นภาษาอังกฤษ และตีพิมพ์ในสหราชอาณาจักรหรือไอร์แลนด์ ถือเป็นรางวัลอันทรงเกียรติที่สร้างชื่อเสียงให้แก่นักเขียนที่ได้รับรางวัล ช่วยส่งเสริมวงการหนังสือ การอ่าน และการผลิตผลงานสร้างสรรค์ 

สำหรับปีนี้ Booker Prize เปิดรับผลงานตั้งแต่วันที่ 1 ตุลาคม 2022 ถึง 30 กันยายน 2023 โดยมีนวนิยายที่ได้รับการคัดเลือกจากรอบแรกทั้งหมด 158 เล่ม 

นวนิยาย Prophet Song มีเนื้อหาเกี่ยวกับการตามติดชีวิตของตัวละครชื่อ อายลิช สแต็ก (Eilish Stack) นักวิทยาศาสตร์คุณแม่ลูกสี่ หลังจากที่สามีของเธอซึ่งเป็นผู้นำในสหภาพครู ถูกลากเข้าไปสอบปากคำโดยตำรวจลับ และหายตัวไปพร้อมกับพลเมืองหลายร้อยคน โดยมีฉากเป็นเมืองดับลิน ไอร์แลนด์ และเล่าถึงการต่อสู้ดิ้นรนเพื่อรักษาครอบครัวท่ามกลางสงครามกลางเมือง

ทั้งนี้ Prophet Song เป็นนวนิยายเรื่องที่ห้าของลินช์ โดดเด่นด้วยการใช้ภาษาให้ผู้อ่านเห็นภาพจากมุมมองของตัวละคร อายลิช สแต็ก มีเทคนิคการเขียนแบบไม่แบ่งย่อหน้า หรือเครื่องหมายคำพูดที่ทำให้ผู้อ่านเกิดความรู้สึกอึดอัด ทั้งยังเป็นนวนิยายระทึกขวัญทางการเมืองที่คาดเดาไม่ได้ แตกต่างจากผลงานในอดีตของลินช์ที่ส่วนใหญ่เป็นนวนิยายอิงประวัติศาสตร์ และมีฉากเป็นไอร์แลนด์ตะวันตก

ลินช์กล่าวในการรับรางวัลว่า หนึ่งในแรงบันดาลใจหลักของหนังสือเล่มนี้ คือสงครามกลางเมืองในซีเรีย ซึ่งทำให้เกิดวิกฤตผู้ลี้ภัยตามมา และความเฉยเมยของชาวตะวันตกต่อชะตากรรมของผู้ลี้ภัย นอกจากนี้ เขายังอ้างถึงผลงานของ เฮอร์มาน เฮสเส (Hermann Hesse) นักเขียนชาวเยอรมัน ว่าเป็นแรงบันดาลใจในการเขียนนวนิยายดิสโทเปียเรื่องแรกของเขา 

การคว้ารางวัลของลินช์ในครั้งนี้ เกิดขึ้นไม่กี่วันหลังจากการประท้วงรุนแรงทั่วใจกลางกรุงดับลิน ประเทศไอร์แลนด์ หลังมีเหตุแทงกันนอกโรงเรียนประถมแห่งหนึ่ง ส่งผลให้เด็ก 3 คนได้รับบาดเจ็บ ตำรวจกล่าวว่า ความรุนแรงดังกล่าวมีสาเหตุมาจาก ‘กลุ่มคนที่ขับเคลื่อนโดยอุดมการณ์ขวาจัด’ ที่ประท้วงต่อต้านผู้อพยพ 

ก่อนหน้านี้ ไอร์แลนด์เผชิญกับวิกฤตเรื่องที่อยู่อาศัยเป็นเวลานาน จึงเป็นการสร้างทัศนคติเชิงลบที่มีต่อผู้ลี้ภัย โดยมีการโพสต์ข้อความบนสื่อโซเชียลมีเดียทำนองว่า ‘ไอร์แลนด์เต็มแล้ว’ หรือ ‘ไม่เอาผู้ลี้ภัย

เอซี เอดูยาน (Esi Edugyan) ประธานกรรมการตัดสินรางวัล Booker Prize ประจำปีนี้ กล่าวถึงนวนิยายเรื่องนี้ของลินช์ว่า เป็นการ ‘รวบรวมความวิตกกังวลทางสังคมและการเมืองในช่วงเวลาปัจจุบัน โดยผู้อ่านจะพบว่า เป็นเรื่องที่สะเทือนใจ เรื่องจริง และจะได้ตระหนักถึงสัญญาณเตือนของมันที่อาจเกิดขึ้นในอนาคตอันใกล้นี้’

นับว่าเป็นปีที่สองที่นวนิยายเกี่ยวกับ ‘ความขัดแย้งการเมือง’ ได้รับรางวัล Booker Prize โดยเมื่อปี 2022 เชฮาน กรุณาติลากะ (Shehan Karunatilaka) นักเขียนชาวศรีลังกา ได้รับรางวัลนี้ด้วยผลงาน ‘The Seven Moon of Mali Almeida’ ซึ่งเป็นเรื่องราวที่เกิดขึ้นในช่วงสงครามกลางเมืองในศรีลังกา

อย่างไรก็ตาม ลินช์กล่าวในงานรับรางวัลว่า “ผมไม่ได้เขียนหนังสือเล่มนี้เพื่อพูดเจาะจงว่า ‘นี่คือคำเตือน’ ผมเขียนเพื่อเน้นข้อความว่า สิ่งต่างๆ ในหนังสือเล่มนี้เกิดขึ้นอย่างไม่มีสิ้นสุดตลอดยุคสมัย และบางทีเราอาจจำเป็นต้องตอบสนองให้ลึกซึ้งยิ่งขึ้น สำหรับแนวคิดเช่นนั้น” พร้อมเสริมในภายหลังว่า ตนเองไม่ใช่นักเขียน ‘สายการเมือง’

Tags: ,