Thought

ฝากการบ้าน โจทย์ของประเทศ และภาระอันหนักอึ้ง ในช่วงเวลา ‘ฮันนีมูน’ ของนายกรัฐมนตรีคนที่ 31

เรื่องราวตอนหนึ่งของ แอนดี เฮอร์เรรา ตัวละครนักดับเพลิงหญิงในซีรีส์ Station 19 ที่ต้องไปเกี่ยวพันกับคดีความทางกฎหมาย ในฐานะผู้ต้องสงสัยคดีทำร้ายผู้อื่นจนถึงแก่ความตาย จากการพยายามป้องกันตนเองที่จะถูกล่วงละเมิดทางเพศ ผ่านการพิจารณาถึงความสัมพันธ์ระหว่างการกระทำกับผลในแบบกฎหมายและแบบอื่นๆ เพื่อชวนถกเถียงว่า นอกจากเฮอร์เรราแล้ว ใครบ้างที่อาจมีส่วนร่วมต่อการตายของนักดับเพลิงชายคนนั้น

ประเด็นสำคัญของเรื่องนี้ไม่ใช่ ‘เศรษฐา’ จะหลุดจากตำแหน่งนายกฯ หรือไม่ แต่อยู่ที่หากเศรษฐายังคงอยู่ในตำแหน่งนายกฯ นั้น เขาใช้เรื่องอะไรเพื่อต่อรอง และหากหลุด เป็นการหลุดเพราะต่อรองกับ ‘ชนชั้นนำ’ ไม่ได้ จากเรื่องอะไร

รายได้หลักของสื่อมาจากเม็ดเงินโฆษณาผ่านช่องทางดิจิทัลกว่า 70% ส่วนที่เหลือเป็นเงินค่าโฆษณาของบริษัทเอกชนขนาดใหญ่และภาครัฐ จึงไม่น่าแปลกใจที่สื่อไทยต้องลงข่าวอย่าง ‘เกรงใจ’ เพื่อความอยู่รอดทางธุรกิจ เพราะหากกระทบกระทั่งกับผู้ให้ทุนเมื่อไร ก็เสี่ยงที่สายป่านตัวเองจะถูกตัดและอาจถึงขั้นกระทบความอยู่รอดขององค์กร

ชวนทำความเข้าใจถึงภาวะอารมณ์แห่งการสูญเสียของผู้คน ทำไมเมื่อความพยายามที่ตั้งใจมาหลักปีถูกทำลายลง จึงกลายเป็นอารมณ์ที่พรั่งพรูและรุนแรงได้ขนาดนั้น รวมถึงจะมีวิธีการรับมือและมูฟออนจากสิ่งนี้ได้อย่างไรบ้าง

ข้อเท็จจริงคือ การยุบพรรคเป็นเรื่อง ‘การเมือง’ มากกว่าเรื่องหลักการ เรื่องกฎหมาย และหากปล่อยให้เป็นเช่นนี้ ระบบการเมืองจะต้องเจอกับการยุบพรรคอีกต่อไปไม่รู้จบ

สืบหาปฏิบัติการทางอำนาจของประเทศมหาอำนาจ ผ่านแง่มุมการเกิดขึ้นของกฎหมายลิขสิทธิ์ ผ่านกรอบคิดทฤษฎีว่าด้วยแนวคิดหลังอาณานิคม (Post-Colonialism) เพื่อกระตุ้นให้เกิดการตั้งคำถาม ถึงความไม่ชอบมาพากลและกลวิธีการครอบงำ ของประเทศมหาอำนาจทางเศรษฐกิจที่เกิดขึ้นภายใต้ผ้าคลุมของระบบกฎหมาย

รัฐและสังคมไทยจะมีรูปลักษณ์ของสังคม ผ่านการออกกฎหมายเพิ่มเติมไปจากที่เห็นอยู่อย่างไรอีกได้บ้าง โดยมุ่งความสนใจไปที่ พ.ร.บ.ควบคุมเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ ที่ตราออกมาเมื่อปี 2551 เพื่อชี้ให้เห็นถึงร่องรอยของระบอบการเมือง ที่ผู้ปกครองมองประชาชนเป็นเหมือนเด็กหรือระบอบพ่อปกครองลูก ที่ถูกทำให้ทันสมัยขึ้นผ่านกลไกสถาบันของการเมืองร่วมสมัย

ตลอด 1 ปีที่ผ่านมา นักลงทุนหลายคนเผชิญกับพอร์ตหุ้นไทยแดงเถือก เพราะดัชนีตลาดหลักทรัพย์ไทยร่วงระนาว จากที่เคยขึ้นไปถึง 1,700 จุด หลังเศรษฐกิจฟื้นจากการระบาดของโรคโควิด-19 จนตอนนี้เหลือเพียง 1,300 จุด ครองบัลลังก์ตลาดหลักทรัพย์ที่ผลตอบแทนเลวร้ายที่สุดในเอเชีย สวนทางกับตลาดใหญ่อย่างสหรัฐฯ ญี่ปุ่น และอินเดีย ที่ต่างแข่งกันทุบสถิติใหม่ ชวนให้เกิดคำถามว่า ‘หุ้นไทยทำไมจึงตก’

คำถามใหญ่ที่แวดล้อมการเลือกวุฒิสภาในรอบนี้ก็คือ แล้ว ส.ว.เป็นตัวแทนของใคร เมื่อ ส.ว.ไม่ได้เป็นตัวแทนของใคร จะเป็นไปได้หรือไม่ หากจะ ‘ยุบ’ วุฒิสภาให้เหลือเพียงสภาเดียว

ผู้เขียนเองได้มีโอกาสร่วมสังเกตการณ์ และติดตามคดี 112 กับศูนย์ทนายความเพื่อสิทธิมนุษย์ชนอยู่บ้าง จึงทำให้ผู้เขียนได้ทราบในสิ่งที่ไม่เคยจะรู้มาก่อนคือ เมื่อใครก็ตามที่เป็นผู้ถูกกว่าหาว่ากระทำความผิดตามมาตรา 112 ณ เวลาที่ได้รับหมายจากพนักงานสอบสวน ให้เข้าให้ปากคำ เวลานั้นคือ ชะตาชีวิต โดยอยากจะให้คิดถึง ชีวิต ที่หมายคถึงวามเป็นความตายของผู้ถูกกล่าวหาจริง ๆ เพราะมันผิดปกติ

ผู้เขียนในฐานะคนผลิตงานสร้างสรรค์ ในวันนี้ลองพยายามค้นหาดูว่า ภาวะที่รู้สึกว่าตัวเองไม่เก่ง มันเกิดขึ้นเช่นนี้กับกับตัวเราได้อย่างไร และจะหาทางออกให้กับมันได้อย่างไรบ้าง