Thought

คอลัมน์ When Philo Met Sophia สัปดาห์นี้ชวนอ่านเรื่องราวว่าด้วยความตายผ่านกรอบทฤษฎีและคำอธิบายทางปรัชญาต่างๆ ตั้งแต่ยุคโบราณถึงสมัยใหม่

เราควรเปลี่ยนแปลงหรือเปล่า? เมื่อสิ่งที่เป็นอยู่ก็ดีอยู่แล้ว หากสิ่งใหม่ที่เลือกไม่เป็นดั่งใจคิดจะทำอย่างไร หากมันเป็นการตัดสินใจที่ผิดพลาดผลจะออกมาเป็นแบบไหนกัน?

ปัญหาค่าไฟแพงอาจมีที่มาจาก ‘กลไกราคา’ ปัจจุบัน ที่ส่งผ่านต้นทุนทั้งหมดมายังผู้บริโภคโดยตรง เท่ากับว่าอุตสาหกรรมไฟฟ้าของไทยทั้งระบบนั้นไม่มีความเสี่ยงและไม่มีทางขาดทุน เพราะไม่ว่าต้นทุนในการผลิตหรือราคาเชื้อเพลิงปรับสูงขึ้นเพียงใด ต้นทุนทุกบาททุกสตางค์ก็จะส่งผ่านมายังคนไทยทุกคนแบบหารเฉลี่ย

ชวนลองคิดและตั้งคำถามว่า อะไรคือปัญหาเครื่องมือทางกฎหมายว่าด้วยการจัดการฝุ่น PM2.5 ที่รัฐยังไม่นำมาใช้และอะไรคือสาเหตุ

เชื้อไฟความทะเยอทะยานในใจของแต่ละคนมีเวลาจุดติดไม่เท่ากัน บางคนรู้ตัวเร็ว บางคนรู้ตัวช้า บางคนกว่าจะรู้ก็บั้นปลายชีวิต เพียงแต่เมื่อถึงเวลานั้นแล้ว สิ่งที่จะตามมา คือ ‘ความกล้า’ ที่จะออกจากเซฟโซน โดยที่ไม่มีสิ่งใดตะขิดตะขวงใจให้กลัดกลุ้ม

‘ความปรารถนา’ ในกรอบอธิบายแบบจิตวิเคราะห์เกิดจากความขาดพร่องหรือสิ่งที่ทำให้เราไม่สมบูรณ์ ขณะเดียวกัน มีกรอบคิดที่กล่าวถึงความปรารถนาในอีกแนวทางหนึ่ง ซึ่งเป็นผลิตผลความคิดของ เรเน ฌิราร์ด (René Girard) นักวรรณคดีศึกษาและนักปรัชญาชาวฝรั่งเศส ที่มองว่า ความปรารถนาเกิดขึ้นเพราะมนุษย์พยายามเลียนแบบตามสิ่งที่อยากเป็น

เพื่อระลึกถึงผู้หญิงทุกคนเนื่องในเดือนแห่งวันสตรีสากล Rule Of Law สัปดาห์นี้ ขอพาผู้อ่านมาสำรวจหมุดหมายในเหตุการณ์สำคัญเกี่ยวกับสิทธิสตรี ที่มอบสิทธิในการทำแท้งเป็นครั้งแรกในประวัติศาสตร์มนุษยชาติ

ความสัมพันธ์ระหว่างการเสนอ ‘ยุบพรรค’ ก้าวไกล ของคณะกรรมการการเลือกตั้ง การเดินทางเยือนเชียงใหม่ของทักษิณ ชินวัตร และการที่หลายฝ่ายประเมินว่าโครงสร้างประเทศกำลังวิกฤต ไม่สามารถแข่งขันได้ในตลาดโลก อาจสัมพันธ์กันอย่างเลี่ยงไม่ได้กับคำว่า Shortchange ที่นิตยสาร TIME ใช้โปรยบนหน้าปก เศรษฐา ทวีสิน

กลไกอัตโนมัติเพื่อพยุงเศรษฐกิจ คือการจ่ายเงินช่วยเหลือเข้ากระเป๋าประชาชนทันทีเมื่อเศรษฐกิจมีทีท่าว่าจะชะลอตัว โดยไม่ต้องรอผ่านการอนุมัติจากคณะรัฐมนตรีหรือเร่งรัดออกกฎหมายฉบับพิเศษ กลไกดังกล่าวเปรียบเสมือนการออกแบบนโยบายแก้ปัญหาไว้ล่วงหน้า ไม่ว่าจะเป็นรูปแบบการจ่ายเงิน เป้าหมายของผู้ที่ควรได้รับเงิน รวมถึงจำนวนเงินซึ่งช่วยร่นระยะเวลาและทำให้แก้ปัญหาได้อย่างทันท่วงที

OMG-Oh My God! หนังอินเดียว่าด้วยเรื่องราวชีวิตของพ่อค้าวัตถุมงคล ที่ร้านถูกแผ่นดินไหวทำความเสียหาย จึงติดต่อไปยังบริษัทประกัน แต่ได้รับการปฏิเสธ โดยอ้างว่าเหตุแผ่นดินไหวจัดเป็น Act of God หรือเหตุสุดวิสัย ซึ่งบริษัทประกันจะไม่จ่ายค่าชดเชยให้ เมื่อเป็นเช่นนี้เขาจึงเกิดความคิดจะฟ้องร้องพระเจ้าให้รับผิดชอบต่อสิ่งที่เกิดกับร้านของเขา หลังจากนั้นคดีความเพี้ยนๆ ระหว่างเขากับพระเจ้าก็เริ่มต้นขึ้น ความน่าสนใจอยู่ตรงที่ว่าคดีความแบบนี้ไม่ได้มีอยู่แค่ในหนังเท่านั้น

When Philo Met Sophia สัปดาห์นี้ชวนรู้จัก Lebensphilosophie หรือ ‘ปรัชญาแห่งชีวิต’ ที่มองว่า ทุกคนล้วนประกอบสร้างจาการกระทำที่ไม่จบสิ้นของแต่ละปัจเจกบุคคล

หากลด ‘ทิฐิ’ ลงและหยุดมองสิ่งรอบตัว ถึงเวลานั้นอาจพบกับคำว่า ‘วันที่ดี’ และ ‘ความสุข’ ที่ไม่ต้องขึ้นอยู่กับใครและถูกใครพรากไป