Author: ชนาธิป ไชยเหล็ก

เครื่องพ่นยุงที่ใช้ในการควบคุมโรคมี 2 แบบ คือเครื่องพ่นหมอกควัน และเครื่องพ่นฝอยละเอียด โดยควันโขมงสีขาวในภาพยนตร์ Parasite หรือที่ทุกคนคุ้นเคยเกิดจากเครื่องแบบแรก

สัปดาห์ที่แล้ว คุยเรื่องการระบาดของไวรัสอีโบลาในคองโกไปแล้ว สัปดาห์นี้มาว่ากันด้วยเรื่องของวัคซีนอีโบลากัน 

ชื่อ ‘อีโบลา’ ตั้งตามชื่อแม่น้ำในคองโก ซึ่งเป็นประเทศแรกที่พบไวรัสชนิดนี้เมื่อปี 1976 ล่าสุด อีโบลากลับมาระบาดในคองโกอีกครั้งเมื่อเดือนกรกฎาคมปีที่แล้ว แต่ยังไม่สามารถควบคุมการระบาดได้ จน WHO ประกาศภาวะฉุกเฉินด้านสาธารณสุขระหว่างประเทศ

ถ้าการรักษาโรคเหมือนกับการดับเพลิงที่กำลังไหม้บ้าน การประยุกต์ใช้การศึกษาทางระบาดวิทยา ก็เป็นเหมือนการป้องกันไม่ให้เกิดเพลิงไหม้ จะได้ไม่ต้องเหนื่อยกับการดับเพลิงเป็นครั้งๆ ไป  

“ผมไม่ได้มาประเมินความน่าเชื่อถือของกัญชาฯ นะครับ ถึงแม้จะตั้งต้นด้วย ‘กัญชา’ มาก็ตาม แต่อยากจะมาเล่าวิธีการฉุกคิดของผมเมื่อได้ยิน 'ยาใหม่' ที่คนทั่วไปน่าจะได้ใช้ประโยชน์ เพราะทุกท่านมีโอกาสถูกจูงใจให้ทดลองยาใหม่จากคนรอบข้างตลอดเวลา (ไม่ต่างจากหมอ) โดยเฉพาะกลุ่มไลน์และสังคมออนไลน์อื่น”

วัคซีนไข้เลือดออกนั้นจะได้ผลดีเมื่อฉีดให้กับคนที่เคยเป็นไข้เลือดออกมาแล้ว แต่หากฉีดให้คนที่ไม่เคยเป็นไข้เลือดออกมาก่อน อาจป่วยจนต้องนอน รพ. ในฟิลิปปินส์เคยมีเคสที่เด็กที่ได้รับวัคซีนป่วยจนเสียชีวิต ทำเอาผู้คนขยาดวัคซีนตัวนี้ ‘หมอชนาธิป’ มาขยายความเรื่องนี้ให้อ่านกัน

กรณีการแถลงข่าวการเสียชีวิตของ ‘น้ำตาล เดอะสตาร์’ โดยคณบดีคณะแพทยศาสตร์ศิริราชพยาบาล และแพทย์เจ้าของไข้ นอกจากจะใช้คำอธิบายที่ชัดเจน และเข้าใจง่ายแล้ว ยังสะท้อนถึงการเคารพในสิทธิของผู้ป่วยและหลักจริยธรรมทางการแพทย์อีกด้วย

วัคซีนไข้หวัดใหญ่เป็นวัคซีนที่ต้องฉีดทุกปี เพราะระดับภูมิคุ้มกันในร่างกายที่ลดลง และความหลากหลายของเชื้อไข้หวัดใหญ่ที่มีการเปลี่ยนแปลงในแต่ละปี ว่าแต่มีใครในบ้านที่ต้องรีบไปฉีดบ้างมาเช็คกัน!

ชิคุนกุนยา โรคระบาดที่มีเจ้ายุงลายเป็นพาหะกลับมาอีกแล้ว ตอนนี้พบการระบาดในทุกภาคทั่วประเทศ จะสังเกตอาการได้อย่างไร ต้องรักษาแบบไหน แล้วเราจะป้องกันตัวเองได้อย่างไรบ้าง

ถ้าหากโดนงูกัดจะต้องนอนสังเกตอาการที่ รพ. ยกเว้นแน่ใจว่าเป็นงูไม่มีพิษ ในขณะที่ถ้าเป็นแมงหรือแมลงอื่น เช่น ตะขาบ จะสามารถให้กลับบ้านได้พร้อมกับยารักษาตามอาการ เนื่องจากพวกนี้จะทำให้มีอาการปวดหรืออาการแพ้เฉพาะตรงบริเวณที่กัดเท่านั้น

"ทุกอย่างเกิดขึ้นเร็วมาก พอย้ายคนไข้ลงเตียงที่เตรียมไว้เสร็จ พี่เวรเปลก็ขึ้นปั๊มหัวใจต่อทันที ส่วนพยาบาลคนอื่นก็ผละจากเคสที่ตัวเองกำลังทำอยู่มาช่วยที่โซนวิกฤติกันหมด บางคนกำลังวัดความดันโลหิตอยู่ บางคนกำลังทำแผลอยู่ แต่ก็ต้องหยุดค้างไว้มาช่วยคนไข้รายนี้ก่อน"

สัปดาห์นี้ หมอชนาธิป ไชยเหล็ก ลองเปลี่ยนอาชีพจาก 'หมอ' มาเป็น 'หมอดู' ทายนิสัยการกินของคนไข้จากค่าไขมันเลือด