ตัวพ่อของตัวแม่ คุยเรื่องหน้าอกกับ ‘หมอเทพ’ มือทำนม 4 ทศวรรษ แห่งประตูน้ำโพลีคลินิค

หากพูดถึงเรื่องการเสริมหน้าอก ประโยคหนึ่งที่คุณต้องรู้จักคือคำว่า  ‘นมหมอเทพ’ 

วลีดังกล่าวหมายถึง หน้าอกที่ได้รับการเสริมซิลิโคนจาก นายแพทย์เทพ เวชวิสิฐ ที่ได้รับความไว้วางใจจากผู้หญิง รวมถึงกลุ่มทรานส์เจนเดอร์ สำหรับเพิ่มบุคลิกภาพหรือบ้างก็ ‘นำนมไปหาเงิน’ ใช้ประกอบอาชีพต่างๆ ที่ต้องคำนึงถึงรูปร่างและความสวยงามเป็นหลัก

สถานที่ในการทำนมของหมอเทพคือ ประตูน้ำโพลีคลินิค ที่เปิดให้บริการมานานถึง 37 ปี อีกทั้งยังเป็นผู้สนับสนุนหลักของเวทีประกวดมิสทิฟฟานี (Miss Tiffany’s Universe) มาหลายปี ทำให้คลินิกแห่งนี้เป็นเหมือนหมุดหมายสำคัญแห่งหนึ่งของการทำหน้าอกในประเทศไทย 

The Momentum ขอส่งท้ายเดือนแห่งความหลากหลายและเท่าเทียม ด้วยการพูดคุยกับตัวพ่อของตัวแม่ อย่าง ‘หมอเทพ’ ในวัย 71 ปี ถึงประวัติศาสตร์การเสริมหน้าอกในไทย เปิดอกคุยเรื่องนมแบบไม่ลับแต่น้อยคนที่รู้

เปิดคลินิกเพราะอยากเลี้ยงลูก

หมอหลายคนต่างมีเหตุผลในการเปิดคลินิกเพื่อรักษาคนไข้ต่างกันออกไป แต่หมอเทพ เปิดประตูน้ำโพลีคลินิคแห่งนี้ขึ้นมาเพื่อให้มีเวลาเลี้ยงลูก ย้อนไปจุดแรกเมื่อหมอเทพแต่งงานและมีลูก ขณะนั้นภรรยาเป็นพยาบาลโรงพยาบาลรัฐ ด้วยความรักและไม่ต้องการให้ภรรยาต้องลาออกจากงานเพื่อเลี้ยงลูก จึงตัดสินใจเปิดคลินิกให้สามารถเลี้ยงลูกที่บ้านได้

“การที่ให้เขาออกจากราชการ มันเป็นเรื่องโหดร้าย ตอนนั้นผมเป็นหมออยู่ที่โรงพยาบาลเอกชน ตัดสินใจลาออกจากเอกชนมาเปิดคลินิกแล้วเลี้ยงลูกอยู่บ้าน เพราะว่าคลินิกมันเป็นที่เดียวที่เราเลี้ยงลูกได้ระหว่างทำงาน จากนั้น เมื่อเหล่าลูกน้องผมมีลูก ผมก็ให้เลี้ยงลูกที่คลินิกทุกคน เพราะมันเป็นคลินิกของเรา” 

ในช่วงแรกของประตูน้ำโพลีคลินิคเป็นคลินิกรักษาโรคทั่วไป ก่อนการมาถึงของโครงการ 30 บาทรักษาทุกโรค สมัยนั้นคนไข้ไม่อยากเสียเงินค่าเดินทางโรงพยาบาล จึงเลือกรักษากับคลินิกใกล้บ้าน 

อีกทั้งประตูน้ำโพลีคลินิคยังเปิดทำการค่อนข้างดึก ทำให้มีคนไข้มากมายทั้งคนไทยและต่างชาติที่มาท่องเที่ยวไทยแล้วเกิดป่วยกะทันหัน ก็จะมาที่นี่เพราะอยู่ใกล้หลายโรงแรมชื่อดังย่านประตูน้ำ

“ประตูน้ำโพลีคลินิคเปิด 24 ชั่วโมง คนไข้แถวนี้เยอะมาก ฝรั่งตามโรงแรมเวลากลางคืนไม่สบาย ไม่ว่าจะท้องเสีย เป็นไข้หวัด เขาก็มาช่วงเวลาประมาณตี 1 หรือ ตี 2 คนไข้มาด้วยอาการกามโรคกลางดึกยังมีเลย” หมอเทพเล่า

ดั้งสร้างงาน เต้าสร้างเงิน 

ก่อนจะมาเป็นคลินิกศัลยกรรมเสริมหน้าอก และแปลงเพศอย่างในปัจจุบัน ในช่วงแรกที่เริ่มมีการผ่าตัดในประตูน้ำโพลีคลินิค เป็นการผ่าตัดเสริมจมูกให้คนไข้มั่นใจในรูปลักษณ์ตนเองมากขึ้น

“ตอนนั้นก็จะมีคนที่มาด้วยปัญหาตาชั้นเดียว หรือจมูกมีปัญหา เราเป็นหมอผ่าตัดอยู่แล้ว เลยขึ้นป้ายไวนิลไว้หน้าคลินิก ‘ทำจมูก ทำตา’ พอคนไข้มาตรวจโรคเห็นป้าย เขาก็สนใจศัลยกรรม”

ในบรรดาคนไข้ที่หมอเทพจำขึ้นใจ มีคนหนึ่งที่การศัลยกรรมได้เปลี่ยนชีวิตของเขาไป จนสามารถหางานหาเงินได้จากการลงทุนทำจมูก

“เขาบอกว่าไปสมัครงานที่ไหนก็ไม่ได้ตำแหน่ง จบปริญญาตรีแต่ไปสมัครงานโรงแรม หน้าฟรอนต์เขาก็ไม่เอา ทั้งที่คะแนนดี ความสามารถทางภาษาก็ดี แต่เพราะหน้าตาไม่ดี เลยมาเสริมจมูกให้โด่ง และหลังจากนั้นเดือนต่อมาก็หางานได้

“พอเราเปิดคลินิกไปสักพักปรากฏว่า มีโครงการ 30 บาท รักษาทุกโรค คลินิกเริ่มมีจำนวนคนไข้ลดลง เพราะพอไม่สบายคนก็ไปโรงพยาบาล ในขณะเดียวกันเราพบว่า คนไข้ที่นิยมทำผ่าตัดเสริมสวย หรือศัลยกรรมตกแต่งใบหน้ามีเพิ่มมากขึ้นทุกวัน เพราะคนไข้เกิดการบอกต่อแบบปากต่อปาก”

พื้นที่ย่านประตูน้ำใกล้เคียงกับถนนเพชรบุรี ซึ่งเป็นย่านอาบอบนวดในสมัยนั้น คลาคล่ำไปด้วยหมอนวด หลายครั้งมีปัญหาเกี่ยวกับใบหน้าที่เคยศัลยกรรมมา ด้วยความที่เป็นแพทย์ผ่าตัดที่โรงพยาบาลอยู่แล้ว หมอเทพจึงช่วยแก้ไขให้ ส่วนใหญ่เป็นส่วนตาและจมูก จนกลายมาเป็นคลินิกผ่าตัดศัลยกรรมใบหน้าควบคู่กับการรักษาโรค

จนกระทั่งได้เริ่มผ่าตัดเสริมหน้าอกครั้งแรก หมอเทพเล่าย้อนความหลังถึงคนไข้รายแรก เป็นหมอนวดในอาบอบนวดย่านนี้ มีปัญหาเต้านมหย่อนคล้อย และเป็นเต้านมที่เสริมซิลิโคนมาจากที่อื่นก่อนแล้วเกิดปัญหา จึงเข้ามาหาหมอเทพให้ช่วยแก้ไข เมื่อการผ่าตัดเป็นไปได้ด้วยดี หน้าอกสวยงามเป็นที่น่าพอใจของคนไข้ และทำให้หมอนวดรายได้ดีขึ้น จากการบอกต่อปากต่อปาก หมอนวดคนอื่นจึงสนใจเข้ามาเสริมหน้าอกเช่นกัน จึงทำให้ประตูน้ำโพลีคลินิคมีเคสผ่าตัดเสริมหน้าอกเป็นหลัก

“หมอนวดเขาทำนมแล้วมีปัญหา ไม่มีคนช่วย มาให้ผมดูถามว่าผมซ่อมได้ไหม ผมดูแล้วผมทำได้ ผมก็ช่วยแก้ไข พอผลลัพธ์ดี เพื่อนที่ทำงานเดียวกันกับเขาก็แห่มาทำ แถวนี้สมัยก่อน โรงนวดทั้งหมดผมเป็นคนกวาดมาหมด เพราะว่ามันอยู่ใกล้ๆ หมอนวด 300-500 คน แล้วก็ถนนเพชรบุรีทั้งเส้น ถ้าคุณทำไป 1 คน คนที่เหลือจะมาทั้งตู้” หมอเทพเล่าเสริม

หน้าอกสำหรับใครหลายคนเป็นเพียงอวัยวะหนึ่ง แต่สำหรับบางคน นี่คืออาวุธของการประกอบอาชีพหมอนวด และเป็นความภาคภูมิใจของหลายคน แต่หมอเทพก็ยังเผยว่า มีหมอนวดบางส่วนที่ต้องการเอาซิลิโคนออกอยู่เช่นกัน หลังจากได้ใช้เป็นอาวุธหาเงินจนมากพอแล้ว 

นมนี้หมอเทพให้

คำว่า ‘นมหมอเทพ’ เป็นคำที่ LGBTQIA+ ใช้กันอย่างแพร่หลาย เพื่อนิยามถึงหน้าอกที่ผ่านการเสริมซิลิโคนมา ดูเหมือนว่าการผ่าตัดเสริมหน้าอกทั้งในเพศหญิงและทรานส์เจนเดอร์เป็นเรื่องปกติ แต่ความจริงประเทศไทยไม่มีสอนการผ่าตัดเสริมหน้าอก ในยุคแรกหมอเทพต้องไปเรียนวิธีผ่าตัดเสริมหน้าอกจากต่างประเทศ และเป็นคอร์สเรียนที่ต้องจ่ายเงินเอง

“สมัยก่อนประเทศไทยไม่มีหลักสูตรการสอนผ่าตัดศัลยกรรมเสริมความงาม เพราะเขาให้เหตุผลว่าการเรียนแพทย์ใช้เงินภาษีราชการ จึงไม่สอนให้แพทย์ผ่าตัดศัลยกรรมเสริมความงามเพื่อหาเงินใส่กระเป๋าส่วนตัว” หมอเทพเล่า

ซิลิโคนเสริมหน้าอกมีมาตั้งแต่ปี 2505 เต้านมเทียมที่ทำจากถุงซิลิโคนในยุคแรกจะมีความบางและลักษณะผิวเรียบ แต่ความบางนี้ทำให้เต้านมเทียมในยุคนั้นเกิดการแตกบ่อย จึงมีการปรับปรุงให้หนาขึ้น แต่ในการผ่าตัดเสริมเต้านมจะมีคนไข้ประมาณร้อยละ 10 ที่เกิดอาการเต้านมแข็ง เพราะร่างกายสร้างเนื้อไปหุ้มเต้านมเทียมหนาเกินไป ทำให้เกิดการคิดค้นซิลิโคนผิวทราย พื้นผิวขรุขระ เพราะเชื่อว่าจะเกิดพังผืดน้อย

ซิลิโคนมีอายุการใช้งานนาน สามารถอยู่ในร่างกายได้หลายสิบปี และจากประสบการณ์ของหมอเทพ คนไข้ที่เคยผ่าตัดเสริมหน้าอกไป 20-30 ปีที่แล้ว บางส่วนประมาณร้อยละ 20 กลับมาเอาซิลิโคนออก ซึ่งคนเหล่านั้นมีอายุราว 50-70 ปี เพราะมองว่าซิลิโคนที่เสริมหน้าอกไว้นั้นไม่สำคัญอีกต่อไป

สำหรับทรานส์เจนเดอร์ หมอเทพบอกว่า มีการเสริมหน้าอกมาก่อนผู้หญิง และก่อนที่หมอเทพจะเปิดคลินิกเสียอีก ซึ่งสมัยนั้นจะผ่าตัดในโรงพยาบาลฝั่งธนบุรี และมีอาจารย์หมอชื่อดังจากศิริราชเป็นแพทย์ผู้ผ่าตัดอย่างประณีต และชำนาญในด้านการผ่าหัวนม 

ถัดมาหลังจากนั้น หมอเทพใช้เทคนิคการผ่าตัดทางรักแร้หรือใต้วงแขน ทำให้มองไม่เห็นแผลผ่าตัดตรงหน้าอก จึงทำให้ทรานส์เจนเดอร์ชื่นชอบ และเข้ามาเสริมหน้าอกกับหมอเทพ

การเสริมหน้าอกมีรายละเอียด ทั้งการเลือกชนิดของซิลิโคน การเลือกว่าต้องผ่าตัดเสริมแบบใด รวมทั้งการผ่าตัดผู้หญิง กับทรานส์เจนเดอร์นั้นไม่เหมือนกัน ในฐานะที่หมอเทพมีประสบการณ์มาอย่างยาวนานได้ให้ข้อมูลว่า การผ่าตัดเสริมหน้าอกในทรานส์เจนเดอร์ยากกว่าผู้หญิงตรงที่กล้ามเนื้อมีความหนาแน่นมากกว่า ส่วนในด้านความต้องการของผู้หญิงกับทรานส์เจนเดอร์นั้นไม่มีความแตกต่างกันมาก มักอยากได้ขนาดใหญ่ ซึ่งความต้องการขนาดเต้านมเล็กหรือใหญ่นี้จะขึ้นอยู่กับอาชีพของคนนั้น

แม้ไม่มีหลักสูตรสอน แต่แพทย์ผ่าตัดเสริมหน้าอกคนไทยก็ดังไกลไปทั่วโลก เริ่มตั้งแต่การได้ลงข่าวในหนังสือพิมพ์บางกอกโพสต์ จนกระทั่งการมาถึงของโลกโซเชียลฯ ชาวต่างชาติยังบินมาเสริมหน้าอกกับหมอเทพ 

หมอเทพเล่าเสริมว่า “เคยมีฝรั่งไปเห็นคนไทยเดินอยู่ชายฝั่งเมืองนอก เข้ามาถามว่า หน้าอกของคุณทำมาหรือเปล่า คนไทยเลยให้นามบัตรประตูน้ำโพลีคลินิคไป เขาเลยบินมาเสริมหน้าอกที่ไทย”

แม้จะโด่งดังด้านการเสริมหน้าอก แต่ในทางกลับกัน ผู้ที่รู้สึกไม่มั่นใจกับขนาดหน้าอก รู้สึกว่าหน้าอกตนเองใหญ่เกินไป หรือในทรานส์เจนเดอร์ที่ต้องการตัดเต้านมทิ้ง หมอเทพก็สามารถผ่าตัดให้ได้เช่นกัน

เกือบ 40 ปี ดูแลตลอดชีวิต ผ่าตัดจนกว่าจะไม่ไหว

ทำนมกับหมอเทพ ดูแลตลอดชีวิต คือข้อเท็จจริง ซึ่งมีเหตุผลมาจากตำราแพทย์ที่เป็นมาตรฐานในการกำหนดจรรยาบรรณแพทย์ ให้ต้องดูแลรับผิดชอบคนไข้ โดยเฉพาะในเคสที่ต้องแก้ไข

“ผมมองว่าเมื่อเราทำผ่าตัดไปแล้ว การที่เราต้องแก้ไขทีหลัง มีค่าใช้จ่ายคือค่าคลินิก ค่าห้องผ่าตัด ค่ายา ซึ่งสำหรับคลินิกที่ไม่ต้องจ่ายค่าเช่าแล้ว ค่าใช้จ่ายจึงเป็นจำนวนเงินไม่มาก ผมเลยเก็บเงินคนไข้ไม่แพง และผมสอนเสมอว่าในการผ่าตัด เราต้องทำให้ดี เพราะถ้าทำไม่ดี คนไข้ต้องมาแก้ไขครั้งหน้า แล้วเราเก็บเงิน มันจะทำให้เราเสียนิสัยผ่าตัดไม่ดี เพราะผ่าซ่อมคราวหน้าได้เงินอีก” 

เมื่อถามว่าหมอเทพจะทำนมให้ลูกค้าถึงเมื่อไร แม้จะอายุจะเลยวัยเกษียณมาหลายปีแล้ว แต่เขาก็ยังคาดหวังว่าจะทำงานต่อไปได้อีกสัก 1 ทศวรรษ

“ผมคิดว่าผมน่าจะทำงานได้อีกสัก 10 ปี ปีนี้ผมอายุ 71 ปี ไม่กินเหล้า ไม่สูบบุหรี่ และพยายามออกกำลังกายทุกวัน ผมเชื่อว่าตอนอายุ 80 ปี ผมยังทำผ่าตัดได้ เพราะว่าอาจารย์ผมบางคนอายุ 80 ปี ก็ยังทำผ่าตัดอยู่” 

เหตุผลที่ทำให้หมอเทพมั่นใจไม่เพียงฝีมือและประสบการณ์เท่านั้น แต่มาจากการเก็บสถิติในการผ่าตัดทุกครั้ง ทั้งการจับเวลาในผ่าตัด และสถิติที่สามารถบ่งชี้ได้ถึงคุณภาพของการผ่าตัดแต่ละครั้ง

“เราเก็บข้อมูลการผ่าตัดตลอด เวลาผ่าตัดเราต้องจับเวลา เก็บสถิติว่าคุณผ่าตัดแล้วคุณตกเลือดกี่เปอร์เซ็นต์ ติดเชื้อกี่เปอร์เซ็นต์ ใช้เวลานานเท่าไร เพราะข้อมูลสถิติมันบ่งชี้ถึงคุณภาพในการผ่าตัดได้ว่ามีประสิทธิภาพไหม สิ่งเหล่านี้ไม่ได้เป็นข้อบังคับ แต่ต้องทำเก็บไว้ เพื่อพัฒนาคุณภาพในการผ่าตัด”

แม้ทุกวันนี้คนไข้ส่วนใหญ่ของประตูน้ำโพลีคลินิคจะเป็นคนไข้ที่เข้ามาผ่าตัดศัลยกรรมหน้าอกและแปลงเพศ แต่หมอเทพยังคงเป็นหมอของชาวประตูน้ำ เพราะคลินิกเก่าแก่แห่งนี้ยังคงมีชาวบ้านในละแวกแวะเวียนมาให้หมอเทพดูอาการอยู่เสมอ เสมือนเพื่อนบ้านเก่าแก่ที่คุ้นเคยกันมาอย่างยาวนาน