“เชื้อโรคยังไม่เห็น กินได้!”

ใครเคยได้ยินประโยคนี้บ้างเวลาทำอาหารตกพื้น ซึ่งนั่นก็ไม่ใช่เพียงแค่คำปลอบใจหรือคำพูดที่เกิดจากความตะกละให้เรารู้สึกว่าอาหารปลอดภัยและยังสามารถกินได้ เพราะทางวิทยาศาสตร์พิสูจน์แล้วว่ามันกินได้จริง

นักวิทยาศาสตร์บอกว่า อาหารที่ตกลงพื้นสามารถเก็บขึ้นมากินได้อย่างปลอดภัยโดยเรียกกฎนี้ว่า ‘กฎ 5 วินาที’ โดยผลสำรวจจากคนจำนวน 2,000 คน พบว่า 79% ยอมรับการกินอาหารที่ตกพื้นแล้ว

ศาสตราจารย์แอนโธนี ฮิลตัน (Anthony Hilton) ผู้เชี่ยวชาญด้านเชื้อโรคจากมหาวิทยาลัยแอสตัน บอกว่า เป็นไปไม่ได้ที่การเก็บอาหารตกพื้นขึ้นมากินนั้นจะไม่มีความเสี่ยงเลย แต่ก็ไม่ต้องกังวลถ้าหากอาหารตกพื้นเพียงแค่ชั่วครู่เดียวเท่านั้น

อาจเป็นไปไม่ได้ที่จะไม่มีความเสี่ยงเลยในการกินอาหารที่ตกพื้น แม้ว่ามันจะเพิ่งตกแค่เพียงครู่เดียวก็ตาม

ศาสตราจารย์ฮิลตันจะแสดงการทำงานของกฎ 5 วินาทีให้ดูที่งาน The Big Bang Fair ซึ่งเป็นงานฉลองของ STEM หรือศาสตร์ทั้ง 4 สาขาวิชา ได้แก่ วิทยาศาสตร์ เทคโนโลยี วิศวกรรมศาสตร์ และคณิตศาสตร์ สำหรับคนรุ่นใหม่ โดยวิชาทั้งสี่นี้มีความเชื่อมโยงกันในโลกของความเป็นจริงที่ต้องอาศัยองค์ความรู้ต่างๆ มาบูรณาการเข้าด้วยกันในการดำเนินชีวิตและการทำงาน โดยงานเปิดไปเมื่อวันพุธที่ศูนย์นิทรรศการ (NEC) ในเมืองเบอร์มิงแฮม ประเทศอังกฤษ

ศาสตราจารย์ฮิลตันบอกว่า “อาจเป็นไปไม่ได้ที่จะไม่มีความเสี่ยงเลยในการกินอาหารที่ตกพื้น แม้ว่ามันจะเพิ่งตกแค่เพียงครู่เดียวก็ตาม”

เพราะเห็นได้ชัดว่าอาหารที่เต็มไปด้วยสิ่งสกปรกนั้นไม่ควรกิน แต่ทางวิทยาศาสตร์แสดงให้เห็นว่าตราบใดที่มันยังไม่สกปรกแบบเห็นได้ชัด อาหารพวกนั้นก็ไม่น่าจะมีแบคทีเรียที่เป็นอันตรายปนเปื้อนได้ภายในไม่กี่วินาที

แต่นั่นก็ไม่ได้หมายความว่าเชื้อโรคจะไม่สามารถเคลื่อนย้ายจากพื้นมาสู่อาหารได้ เพราะความจริงแล้วมันขึ้นอยู่กับสภาพผิวของพื้น ประเภทของอาหาร และระยะเวลาที่อาหารอยู่บนพื้น ทั้งหมดล้วนมีผลต่อจำนวนเชื้อโรคที่สามารถปนเปื้อนมากับอาหารได้

อาหารสด เช่น แตงโมจะได้รับแบคทีเรียมากที่สุด เนื่องจากมีความชื้นเป็นตัวชักนำแบคทีเรีย ในขณะที่อาหารแห้งอย่างช็อกโกแลตจะได้รับแบคทีเรียน้อยกว่า

พอล แจ็กสัน (Paul Jackson) ผู้บริหารของ EngineeringUK ผู้จัดงาน The Big Bang Fair กล่าวว่า “นี่เป็นตัวอย่างง่ายๆ ว่าวิทยาศาสตร์นั้นอยู่รอบตัวเราในทุกๆ วัน”

แต่เพื่อความปลอดภัยของตัวคุณเอง ทางที่ดีคุณควรเก็บอาหารจากพื้นไปทิ้งมากกว่าจะเก็บขึ้นมากิน เพราะจากงานวิจัยเกี่ยวกับรูปแบบการปนเปื้อนของอาหารบนพื้นผิวที่หลากหลายที่เคยตีพิมพ์ในวารสาร Applied and Environmental Microbiology พบว่า แม้อาหารจะตกลงบนพื้นเพียงแค่หนึ่งวินาทีก็มีความเสี่ยงที่จะได้รับเชื้อโรค ทั้งนี้ขึ้นอยู่กับพื้นผิวและประเภทอาหารที่ตกพื้นคล้ายกับที่ศาสตราจารย์ฮิลตันกล่าวไว้

โดยงานวิจัยชิ้นนี้พบว่าพื้นที่เป็นพรมจะมีแบคทีเรียน้อยกว่าพื้นกระเบื้องและสเตนเลส ส่วนอาหารสด เช่น แตงโมจะได้รับแบคทีเรียมากที่สุด เนื่องจากมีความชื้นเป็นตัวชักนำแบคทีเรีย ในขณะที่อาหารแห้งอย่างช็อกโกแลตจะได้รับแบคทีเรียน้อยกว่า

นอกจากนี้ภูมิต้านทานในร่างกายของแต่ละคนยังมีไม่เท่ากัน สำหรับบางคนได้รับแบคทีเรียเพียงแค่ 0.1% ก็อาจทำให้ป่วยได้ แถมเรายังไม่สามารถรู้ได้ว่าพื้นในที่ต่างๆ นั้นสะอาดมากน้อยเพียงใด

เพราะฉะนั้นทางที่ดีคุณควรเลือกกินอาหารที่สะอาดเพื่อความปลอดภัยของตัวคุณเอง หรือถ้าคุณเสียดายอาหารที่เพิ่งทำตกลงพื้นจนอดใจไม่ได้ที่จะหยิบมันขึ้นมากิน ก็คงต้องภาวนาให้ภูมิต้านทานในตัวแข็งแรงพอ

หรือไม่ก็ลุ้นว่า ตอนจบของเรื่องนี้คงจะไม่จบลงที่ยาแก้ท้องเสีย

ภาพประกอบ: Nisakorn Rittapai

อ้างอิง:

Tags: ,