สวีเดน นอกจากจะได้ชื่อว่าเป็นประเทศเสรีสุดขั้วแล้ว เรื่องของความเสมอภาคในการเข้าถึงข้อมูลข่าวสารจากหน่วยงานรัฐก็มีความสำคัญลำดับต้นๆ เมื่อไม่กี่สัปดาห์ที่ผ่านมา สมาคมเพศศึกษาแห่งสวีเดน (RFSU) ได้จัดทำวิดีโอคู่มือสำหรับผู้อพยพเผยแพร่ทางยูทูบ โดยได้รับเงินสนับสนุนจากรัฐบาล

นัยว่า เรื่องเซ็กซ์และร่างกายของคนเราไม่ใช่เรื่องง่ายที่จะอธิบายกันแบบรวบรัด โดยเฉพาะคนต่างถิ่นที่ต้องใช้ชีวิตอยู่ในประเทศที่ไม่คุ้นชินและไม่เข้าใจภาษาอย่างถ่องแท้ การอธิบายด้วยภาพวิดีโอจึงเป็นทางออก เพราะมีภาพกราฟิกแสดงถึงฟังก์ชันต่างๆ ของร่างกายคนเรา อารมณ์ทางเพศของหญิงและชายเกิดขึ้นได้อย่างไร หรือหลักเกณฑ์การทำแท้ง ฯลฯ

จุดประสงค์ของคู่มือก็เพื่อสร้างความกระจ่างให้กับผู้อพยพหรือผู้ลี้ภัยในสวีเดน ประเด็นหลักเป็นเรื่องเกี่ยวกับเพศหญิง เพื่อให้เข้าใจถึงสิทธิพื้นฐานในการใช้ชีวิตของผู้หญิงในยุโรป แบบเข้าใจได้ง่าย และไม่มีอะไรต้องปิดบัง วิดีโอดังกล่าวจัดทำขึ้นเป็นภาษาอังกฤษและภาษาอื่นๆ ด้วย เช่น อาหรับ เคอร์ดิช และเปอร์เซียน

ทำไมต้องมีคู่มือชี้แจง? เนื่องจากว่า สวีเดนมีผู้พลัดถิ่นอพยพเข้าไปอาศัยอยู่จำนวนมาก และผู้คนเหล่านี้ปกติแล้วพูดคุยเรื่องเพศกันน้อยมากในชีวิตประจำวัน เมื่อต้องมาใช้ชีวิตอยู่ในประเทศที่มีวัฒนธรรม ประเพณี และกฎหมายที่แตกต่าง การทำความเข้าใจเกี่ยวกับสิทธิที่ตนพึงมีพึงได้รับในสวีเดนจึงเป็นเรื่องสำคัญ

คู่มืออีกชุดซึ่งรัฐบาลสวีเดนเริ่มทำการแจกจ่ายในช่วงสัปดาห์ปลายเดือนพฤษภาคม นั่นคือ หนังสือคู่มือชื่อ If Crisis or War Comes ขนาด 20 หน้า ส่งตรงให้กับประชาชนทุกครัวเรือน เพื่อเตือนและแนะนำให้ทุกคนรับมือกับภัยวิกฤตหรือสงครามที่อาจจะมาเยือน

จุดประสงค์ของการแจกจ่ายข้อมูลของรัฐบาลสวีเดนครั้งนี้ ก็เพื่อให้ประชากรจำนวน 4.8 ล้านคนในประเทศได้พร้อมรับมือทุกปัญหาที่จะเกิดขึ้น ไม่ว่าจากอุบัติเหตุร้ายแรง ภัยธรรมชาติ การถูกโจมตีของระบบไอที จนถึงเหตุจากความขัดแย้งทางการทหาร พร้อมกันนั้นยังเปิดโอกาสให้ประชาชนเข้าถึงข้อมูลดังกล่าวทางอินเตอร์เน็ตด้วย

เนื้อหาหลักๆ ของหนังสือคู่มือพุ่งประเด็นไปที่การรับมือกับสงคราม การก่อการร้าย และข่าวสารลวง (Fake News) รวมถึงข้อมูลในหมวดต่างๆ ที่เกี่ยวข้องกับวิกฤติ ตั้งแต่ความหมายของสัญญาณเตือนภัยในรูปแบบต่างๆ ตำแหน่งของสถานที่หลบภัยระเบิดในความดูแลของกระทรวงกลาโหมสวีเดน การเข้าถึงแหล่งน้ำสะอาด ไปจนถึงคำแนะนำเรื่องอาหารที่ลดขั้นตอนการปรุงแต่ให้พลังงานกับร่างกายอย่างพอเพียง และมีบางส่วนเกี่ยวกับสภาพแปรปรวนของภูมิอากาศในขั้นวิกฤต

นอกจากนั้น รัฐบาลสวีเดนยังอธิบายถึงมาตรการที่อาจต้องถือปฏิบัติในกรณีเกิดเหตุฉุกเฉินขึ้นจริง เช่น

  • อาจต้องเกณฑ์ชายทุกคนที่มีอายุระหว่าง 16 ถึง 70 ปีเข้าเป็นทหารกองหนุน
  • ฝ่ายทหารสามารถออกกฎอัยการศึกได้ทุกเมื่อ หากมีความจำเป็น
  • จะมีการส่งสัญญาณเตือนให้ประชาชนรับทราบทุกครั้งที่มี ‘อันตรายสูงสุด’ หรือ ‘การโจมตีทางอากาศ’
  • บังเกอร์หลบภัยจะถูกเตรียมไว้ให้ทุกคนในกรณีฉุกเฉิน ฯลฯ

มีการจัดพิมพ์หนังสือคู่มือ If Crisis or War Comes เป็นภาษาสวีดิชแบบอ่านง่าย ภาษาสวีดิช และภาษาอังกฤษ พร้อมคู่มือชนิดเสียง ซึ่งมีการแปลเป็นภาษาต่างๆ 13 ภาษา

เว็บไซต์ MSB (Swedish Civil Contingencies Agency) ที่เป็นหน่วยงานฝ่ายข้อมูลหนึ่งของรัฐ ยังให้บริการตอบคำถามข้อสงสัยต่างๆ ผ่านโซเซียลมีเดียและโทรศัพท์ โดยมีเจ้าหน้าที่สามารถพูดได้ 9 ภาษา ได้แก่ สวีดิช อังกฤษ สแปนิช เวียดนาม เคอร์ดิช ฝรั่งเศส เยอรมัน โปรตุกีส และจีนกวางตุ้ง

นับเป็นครั้งแรกในรอบกว่า 50 ปี ที่รัฐบาลสวีเดนจัดพิมพ์หนังสือคู่มือออกแจกจ่ายให้กับประชาชน คู่มือลักษณะใกล้เคียงกันนี้เคยปรากฏขึ้นครั้งแรกเมื่อปี 1943 และแจกจ่ายให้กับประชาชนในช่วงสงครามโลกครั้งที่สอง กระทั่งถึงปี 1961 ยังมีการพิมพ์เพิ่มเติม พร้อมอัปเดตข้อมูลเกี่ยวกับจุดยืนที่เป็นกลางของรัฐบาลสวีเดน จนถึงช่วงปลายของยุคสงครามเย็น

ความจริงแล้ว หนังสือคู่มือ If Crisis or War Comes เป็นไอเดียที่ปรากฏออกมาในช่วงที่รัฐบาลสวีเดนกำลังอภิปรายเกี่ยวกับปัญหาเรื่องความปลอดภัย โดยมีมูลเหตุเบื้องหลังจากกรณีขัดแย้งในแหลมไครเมีย ระหว่างยูเครนกับรัสเซียเมื่อปี 2014 และเหตุการณ์ล่าสุด เกี่ยวข้องกับเครื่องบินและเรือดำน้ำของรัสเซียที่ถูกบังคับให้เข้าไปในน่านน้ำของสวีเดน

ปี 2016 รัฐบาลในกรุงสต็อกโฮล์มลงมติเห็นชอบ ให้มีการเพิ่มกำลังและยุทโธปกรณ์ทางการทหาร และเมื่อปีที่ผ่านมาเริ่มมีการซ้อมรบอย่างจริงจัง

สวีเดนไม่เคยทำศึกสงครามมาเป็นเวลานานกว่า 200 ปีแล้ว ระหว่างสงครามโลกครั้งที่สอง สวีเดนประกาศตัวเป็นกลาง ไม่ฝักใฝ่ทั้งฝ่ายนาซีและพันธมิตร ในหนังสือคู่มือมีข้อสังเกตอย่างหนึ่งคือ หากเมื่อใดก็ตามที่สวีเดนถูกโจมตี “เมื่อนั้นเราก็จะสู้ไม่ถอย”

ตอนนี้ไม่ว่าอะไรจะเกิดขึ้นในอนาคต ประเทศสงบและดูเหมือนจะปลอดภัยกว่าประเทศไหนโลก ก็พร้อมเตรียมรับมือกับทุกวิกฤตและสงครามแล้ว

รวมถึงเรื่องเซ็กซ์…เพื่อความสุขในชีวิตของชนทุกชาติที่พักพิงอยู่ในสวีเดน

 

อ้างอิง:

Tags: , , ,