สำหรับใครที่คิดว่าเครื่องจักรแพ้มนุษย์ตรงที่มันไม่รู้จักสุนทรียศาสตร์และความคิดสร้างสรรค์อาจจะต้องหลบไปก่อน เพราะการออกแบบปรับปรุงโฉมใหม่ของ Elbphilharmonie คอนเสิร์ตฮอลล์เก่าแก่ในเมืองฮัมบูร์ก ประเทศเยอรมนี มีระบบอัลกอริทึมเข้ามาเกี่ยวข้องด้วย
ผู้อยู่เบื้องหลังการออกแบบสถาปัตยกรรมอันงดงามสุดตระการตานี้คือ Herzog & de Meuron บริษัทสถาปนิกชื่อดังจากสวิตเซอร์แลนด์ เจ้าของโปรเจกต์การออกแบบส่วนต่อเติมของพิพิธภัณฑ์ Tate Modern ในลอนดอน สนามฟุตบอล Allianz Arena เมืองมิวนิค และยังร่วมออกแบบสนามกีฬารังนกอันลือลั่น Bird’s Nest ในการแข่งขันกีฬาโอลิมปิกส์ ซึ่งจัดขึ้นที่กรุงปักกิ่งปี 2551 อีกด้วย
โปรเจกต์ Elbphilharmonie กินระยะเวลานานถึง 15 ปี และได้ฤกษ์เปิดตัวอย่างเป็นทางการในวันที่ 11 มกราคม 2560 ที่ผ่านมา โดย Herzog & de Meuron กล่าวว่า พวกเขาได้รับแรงบันดาลใจมาจากโรงละครกลางแจ้งเก่าแก่แห่งเมืองเดลฟี ประเทศกรีซ สนามกีฬา และเต็นท์
แล้วระบบอัลกอริทึมเกี่ยวข้องอย่างไร?
เช่นเดียวกับคอนเสิร์ตฮอลล์ระดับโลกที่มักจะให้ความสำคัญกับระบบอะคูสติก (การควบคุม ส่ง รับ และสะท้อนของเสียง) ไฮไลต์ของคอนเสิร์ตฮอลล์แห่งนี้จึงอยู่ที่การออกแบบห้องออดิทอเรียมหรือแกรนด์ฮอลล์ ขนาด 2,100 ที่นั่งให้เป็น parametric design ผนังเพดานด้านบนจะโค้งลงมาตรงกลางห้องราวกับลำโพงขนาดใหญ่ ซึ่งประกอบด้วยแผ่นวัสดุอะคูสติกยิปซัมไฟเบอร์ 10,000 แผ่น ที่เนรมิตขึ้นโดยระบบอัลกอริทึม ที่น่าสนใจคือ แผ่นวัสดุเหล่านี้ประกอบด้วยเซลล์เป็นล้านๆ ที่มีปฏิกิริยาของเสียงแตกต่างกันไปอย่างน่าทึ่ง
ยาซุฮิสะ โตโยตา (Yasuhisa Toyota) นักอะคูสติกชื่อดังได้เข้ามาช่วยออกแบบทิศทางการเดินทางของเสียง โดยศึกษาตามรูปทรงของห้องออดิเรียม และทำงานร่วมกับ เบนจามิน โคเรน (Benjamin Koren) จากสตูดิโอ One to One ใช้ระบบอัลกอริมทึมประมวลผลเพื่อออกแบบและผลิตแผ่นวัสดุอะคูสติก ด้วยเหตุนี้ แผ่นอะคูสติกทั้ง 10,000 แผ่นจึงมีรูปทรงที่ไม่เหมือนกันเลย รวมถึงมีคุณสมบัติควบคุมการสะท้อนเสียงและสร้างเสียงที่แตกต่างกันไปด้วย
“มันคงจะบ้ามาก ถ้าทำสิ่งนี้ด้วยมือ” โคเรนกล่าว เพราะการออกแบบที่ซับซ้อนนี้ยังต้องอาศัยเทคโนโลยีที่วิเคราะห์ประมวลผลอย่างแม่นยำบนพื้นฐานของวิศวกรรมศาสตร์และความรู้ด้านสวนศาสตร์ (อ่านว่า ‘สะ-วะ-นะ-สาด’ เป็นศาสตร์ที่เกี่ยวข้องกับการสร้าง ควบคุม ส่ง รับ และผลกระทบของเสียง)
ดูเหมือนว่าเส้นแบ่งระหว่างความสามารถของมนุษย์และสิ่งที่เครื่องจักรทำได้ดูจะบางลงไปทุกที
Photo: elbphilharmonie.de
อ้างอิง:
– https://www.wired.com/2017/01/happens-algorithms-design-concert-hall-stunning-elbphilharmonie/
– https://www.elbphilharmonie.de/en/elbphilharmonie