เมื่อวานนี้ (19 พฤศจิกายน 2023) เกิดเหตุประท้วงกลางกรุงซานซาวาดอร์ (San Salvador) ไม่กี่ชั่วโมงก่อนการจัดประกวดมิสยูนิเวิร์ส (Miss Universe) 2023 ครั้งที่ 72 ณ The Adolifo Pineda Gymnasium ประเทศเอลซัลวาดอร์ (El Salvador) โดยมีประชาชนราว 300 คน ออกมาต่อต้าน ‘การใช้อำนาจตามอำเภอใจ’ ของเจ้าหน้าที่รัฐ สืบเนื่องจากรัฐบาลประกาศสถานการณ์ฉุกเฉิน เพื่อจับกุมแก๊งอาชญากรเป็นระยะเวลาร่วม 2 ปี
ทั้งนี้ ประชาชนและกลุ่มเคลื่อนไหว Movement of Victims of the Regime (MOVIR) มารวมตัวกันหน้าอนุสาวรีย์รัฐธรรมนูญทางตอนเหนือของเมืองหลวง ก่อนทยอยเดินขบวนไปยังโรงแรมที่ผู้เข้าประกวดเวทีมิสยูนิเวิร์สพักอยู่ ขณะที่มีเจ้าหน้าที่ตำรวจและทหารจำนวนหนึ่ง ยืนเรียงหน้ากระดานเพื่อขัดขวางการชุมนุมครั้งนี้
ภาพ: AFP
ประชาชนบางส่วนในการชุมนุมชูป้ายประท้วงด้วยถ้อยคำต่างๆ เช่น ‘มิสนักโทษการเมือง’ ‘มิสแห่งการประหัตประหาร’ และ ‘มิสแห่งการซ้อมทรมาน’ เพื่อเป็นสัญลักษณ์ต่อต้านรัฐบาล
โดย เอริกา เดลิออน (Erica Deleón) สมาชิกหญิงของสหภาพแรงงาน และเพื่อนของเหยื่อ 17 คนที่ถูกรัฐบาลจับตัวไปเผยว่า การจัดการประกวดมิสยูนิเวิร์สครั้งนี้เป็นเพียง ‘เครื่องมือฟอกขาวความผิด’ นานัปการที่รัฐบาลเคยก่อ
“การประกวดครั้งนี้ต้องถูกขนามนามว่า ‘มงกุฎที่เปื้อนเลือด’ การประกาศใช้สถานการณ์ฉุกเฉินทำให้ผู้หญิงหลายคนต้องเสียชีวิต เกิดการบังคับให้สูญหาย และการฆาตกรรม” เดลิออนแสดงความคิดเห็น
“เราต้องการให้เหล่ามิสยูนิเวิร์สเห็นว่า คนเอลซัลวาดอร์ทุกข์ทรมานเพียงใด
“ประเทศนี้ไม่ได้เป็นไปตามที่พวกเขากล่าวอ้าง” กวาเดอลูป อะบิลา (Guadalupe Avila) ประชาชนวัย 67 ปี แสดงความในใจพร้อมชูรูปของ คาร์ลอส (Carlos) ลูกชายวัย 27 ปีของเขา ซึ่งถูกจำคุกเมื่อ 19 เดือนที่แล้วอย่างไร้สาเหตุ แม้ประวัติด้านอาชญากรรมจะใสสะอาดก็ตาม
นอกจากนี้ เดซี อัลฟาโร (Deysi Alfaro) ผู้ประท้วงคนหนึ่งบอกเล่าเรื่องราวที่เกิดขึ้นว่า ลุงของเธอถูกคุมขังและเสียชีวิตในคุก แต่ครอบครัวกลับได้รับแจ้งจากทางการ หลังเหตุการณ์ผ่านไปกว่า 4 เดือน ซ้ำร้าย คนในครอบครัวอีกคนก็ถูกจับตัวในปี 2023 ด้วยข้อหา ‘มีความสัมพันธ์อันดีกับแก๊งอาชญากร’ ซึ่งตอนนี้เธอไม่รู้ว่าเกิดอะไรขึ้นกับเขาบ้าง
ภาพ: AFP
เสียงจากอีกมุมหนึ่ง: Miss Universe ในฐานะเครื่องมือบดบังความรุนแรงในเอลซัลวาดอร์ภายใต้ นายิบ บูเคเล
ย้อนกลับไปในเดือนมีนาคม 2022 รัฐบาลภายใต้ นายิบ บูเคเล (Nayip Bukele) ประธานาธิบดีเอลซัลวาดอร์ ประกาศสถานการณ์ฉุกเฉิน และขยายเวลาจนถึงปัจจุบัน เพื่อปราบปรามกลุ่มก่อการร้าย หนึ่งในนั้นคือ ‘MS-13’ กลุ่มอาชญากรรมที่เลื่องชื่อในการก่อเหตุค้ายาเสพติด ค้ามนุษย์ กรรโชกทรัพย์ และการฆาตกรรม
“เราต้องขอขยายเวลาการประกาศใช้สถานการณ์ฉุกเฉินออกไป ทางการกำลังต่อสู้กับกลุ่มอาชญากรรม และการันตีความปลอดภัยของครอบครัว ทรัพย์สิน และชีวิตของชาวเอลซัลวาดอร์” เมาริซิโอ อาร์เรียซา (Mauricio Arriaza) เจ้าหน้าที่ตำรวจระดับสูงระบุในเดือนมีนาคม 2023
ทว่าองค์กรสิทธิมนุษยชนและนานาชาติต่างเผยข้อมูลที่ตรงกันว่า สภาวะยกเว้นดังกล่าวนำมาสู่การละเมิดสิทธิมนุษยชนและการคุมขังประชาชนจำนวนมาก โดยมีเอกสารมากกว่า 6,400 ฉบับ รายงานถึงการใช้ความรุนแรงจากเจ้าหน้าที่รัฐ และมีผู้เสียชีวิตจากการคุมขังของรัฐกว่า 174 ราย
ขณะเดียวกัน แอมเนสตี (Amnesty) ยังระบุว่า ประชาชนนับพันถูกจับกุมตัวโดยไม่มีกฎหมายรับรอง หรือปรากฏหลักฐานอย่างแน่ชัดว่ากระทำความผิด อีกทั้งยังปรากฏ ‘เรือนจำขนาดใหญ่’ ที่รัฐบาลอนุมัติว่า ที่แห่งนี้จะเป็นศูนย์กลางแห่งการปราบปรามอาชญากรรมที่ใหญ่ที่สุดในอเมริกากลาง โดยคาดว่า สามารถขังนักโทษถึง 7 หมื่นรายไว้ด้วยกัน
ไม่ใช่แค่การคุกคามประชาชน รายงานจากสื่อท้องถิ่นยังระบุว่า รัฐบาลพยายามจัดการกลุ่มผู้สื่อข่าว นักเคลื่อนไหวสิทธิมนุษยชน และสหภาพแรงงาน รวมถึงปรากฏขบวนการกระจายโฆษณาชวนเชื่อไปยังประชาชน
ทั้งหมดนี้จึงทำให้หลายฝ่ายมองว่า รัฐบาลกำลังใช้การประกวดมิสยูนิเวิร์สเพื่อสร้างภาพลักษณ์ของประเทศให้ดูดีขึ้นในสายตาของชาวโลก และหันเหความสนใจของประชาชนในประเทศ โดยเฉพาะอย่างยิ่ง บูเคเลกำลังจะลงเลือกตั้งใหม่ในเดือนกุมภาพันธ์ 2024 แม้รัฐธรรมนูญไม่ให้ผู้นำดำรงตำแหน่งติดต่อกันก็ตาม
“เราคือประเทศที่ปลอดภัยที่สุดในลาตินอเมริกา เราขอบคุณองค์กรมิสยูนิเวิร์สที่เป็นส่วนหนึ่งของกระบวนการแห่งประวัติศาสตร์ เอลซัลวาดอร์กำลังเปลี่ยนแปลง” บูเคเลยืนยันผ่านวิดีโอประกาศประเทศเจ้าภาพจัดการประกวดมิสยูนิเวิร์ส 2023 ในช่วงต้นปีที่ผ่านมา
“ตามที่ประธานาธิบดีบูเคเลกล่าว เอลซัลวาดอร์กำลังเปลี่ยนแปลง ระหว่างอยู่ที่นี่ เราหวังจะจุดประกายคนทั้งโลกให้ได้เห็นประเทศแห่งนี้” อาร์บอนนีย์ เกเบรียล (R’Bonney Gabriel) มิสยูนิเวิร์สชาวอเมริกันปี 2022 กล่าวสุนทรพจน์ตอกย้ำการเปลี่ยนแปลงของเอลซัลวาดอร์
นอกจากนี้ ยังปรากฏภาพผู้เข้าแข่งขันในโซเชียลมีเดียที่กำลังมีความสุขกับกิจกรรมหลากหลาย ทั้งกิจกรรมเล่นโยคะ เที่ยวทะเลในชุดบิกินี ซึ่งแสดงให้เห็นภาพลักษณ์โฉมใหม่ของประเทศแห่งนี้ที่น่าอยู่และปลอดภัยจากอันตราย
“ฉันจะกลับมาอีกแน่ๆ” ผู้เข้าประกวดจากบราซิลกล่าวชื่นชมมาตรการความปลอดภัยของเอลซัลวาดอร์
ขณะที่กลุ่มเคลื่อนไหวสิทธิมนุษยชนต่อต้านและวิจารณ์ว่า การจัดประกวดมิสยูนิเวิร์สครั้งนี้ ไม่ต่างจาก ‘การใช้กีฬาเป็นเครื่องมือฟอกขาว’ (Sportswashing) หลังเอลซัลวาดอร์ได้รับเสียงชื่นชมจากการเป็นเจ้าภาพในการแข่งขัน Central American and Caribbean Games ในช่วงกลางปี 2023
“เอลซัลวาดอร์ไม่ใช่ประเทศแห่งความมหัศจรรย์ล้ำลึก บูเคเลแปรเปลี่ยนมันให้กลายเป็นคุกคุมขัง” กลุ่ม Movement of Victims of the Regime แสดงความคิดเห็น
อ้างอิง
https://thenationview.com/world-news/223479.html
https://www.dw.com/es/el-salvador-acoge-miss-universo-entre-protestas-por-dd-hh/a-67480423
Tags: Miss Universe, มิสยูนิเวิร์ส, ลาตินอเมริกา, เอลซัลวาดอร์, นายิบ บูเคเล, อเมริกากลาง, ซันซัลวาดอร์, Miss Universe 2023, El Salvador
