วันนี้ (25 เมษายน 2024) สำนักข่าวต่างประเทศหลายแห่งระบุว่า เปโดร ซานเชซ (Pedro Sanchez) นายกรัฐมนตรีสเปน ส่งสัญญาณลาออกจากตำแหน่ง เนื่องจากปม ‘ข่าวฉาว’ การคอร์รัปชันของ บีโกนา โกเมซ (Begoña Gómez) ภรรยาของเขา จนนำไปสู่การสอบสวนทางกฎหมาย แต่หลายฝ่ายคาดเดาว่า เป็นเพียงการเรียกร้องความสนใจเท่านั้น
เบื้องต้น สำนักข่าวเดอะการ์เดียน (The Guardian) และยูโรนิวส์ (Euronews) เปิดเผยว่า นายกฯ สเปนประกาศยุติการปฏิบัติหน้าที่ตลอดทั้งสัปดาห์ และออกมายืนยันในแอปพลิเคชัน X ว่า เขากำลังพิจารณาทางเลือกการลาออก หลังเมื่อวานนี้ ศาลสเปนดำเนินการสอบสวนเบื้องต้น ถึงข้อกล่าวหาการคอร์รัปชันในธุรกิจของโกเมซ ที่ยื่นฟ้องโดยกลุ่มมานอสลิมเพียส (Manos Limpias) สหภาพแรงงานของกลุ่มขวาจัดในสเปน
ในคำฟ้องดังกล่าว กลุ่มมานอสลิมเพียสระบุว่า ภรรยาของนายกฯ สเปนได้รับสินบนจากแอร์ยูโรปา (Air Europa) สายการบินสเปน ร่วมกับบริษัทโกบอลเลีย (Globalia) ตอนที่เธอดำรงตำแหน่งผู้อำนวยการแผนกแอฟริกาที่ IE Business School โรงเรียนธุรกิจชื่อดังในกรุงมาดริด จนถึงปี 2022 ซึ่งมีหลักฐานปรากฏ คือเอกสาร 7 หน้าที่อัปโหลดในเว็บไซต์ของคาเดนาเซอร์ (Cadena SER) เครือข่ายวิทยุของสเปน ท่ามกลางการปฏิเสธจากอดีตต้นสังกัดของเธอ
ซานเชซโพสต์ข้อความว่า ตัวเขาเองควรหยุดและไตร่ตรองสิ่งที่เกิดขึ้นว่า คุ้มค่าหรือไม่ที่เขาจะดำรงตำแหน่งต่อไปในฐานะผู้นำของรัฐบาล หรือยอมแพ้ต่อสิ่งที่เกิดขึ้น เพราะอุปสรรคที่เปรียบเสมือนบ่อโคลนถูกจัดฉากขึ้นจากฝ่ายขวาและขวาจัดในทางการเมือง
อย่างไรก็ตาม นายกรัฐมนตรีสเปนปฏิเสธข้อกล่าวหาทั้งหมดจากกลุ่มมานอสลิมเพียสทั้งหมด โดยอ้างว่า นี่คือการใส่ร้ายป้ายสีภรรยาของเขา ซึ่งเป็นแผนการสมรู้ร่วมคิดระหว่างผู้นำฝ่ายขวา 2 คน คือ อัลแบร์โต นุญเญซ เฟย์โฆโอ (Alberto Núñez Feijóo) ผู้นำพรรคประชาชน (People’s Party: PP) กับ ซานติอาโก อาบัสกัล (Santiago Abascal) ผู้นำพรรคว็อกซ์ (VOX)
“เมื่อพิจารณาจากสถานการณ์อย่างมีเหตุผล บีโกนาต้องปกป้องเกียรติของเธอ และให้ความร่วมมือกับระบบความยุติธรรมของประเทศมากเท่าที่เธอทำได้ เพื่อไขข้อเท็จจริงว่า ข่าวฉาวดังกล่าวไม่มีมูลความจริง” ซานเชซกล่าว พร้อมขอเวลาตกผลึกทางความคิด และจะปรากฏตัวเพื่อแถลงการตัดสินใจของเขาในวันที่ 29 เมษายนที่กำลังจะถึง
ขณะเดียวกัน คณะรัฐมนตรีก็ออกมาแสดงท่าทีเดียวกันกับซานเชซ และให้กำลังใจผ่านสื่อ โดย เทเรซา ริเบรา (Teresa Ribera) รองนายกฯ และรัฐมนตรีกระทรวงสิ่งแวดล้อม ระบุว่า สเปนมีนายกรัฐมนตรีที่มีคะแนนอันดับหนึ่ง ไม่ใช่แค่นายกฯ สเปนและครอบครัว แต่ทั้งประเทศเองก็ไม่สมควรเผชิญหน้ากับเรื่องเหล่านี้ด้วยเช่นกัน
ด้าน โยลันดา ดิอาซ (Yolanda Díaz) รองนายกรัฐมนตรีและรัฐมนตรีกระทรวงแรงงานจากพรรคซูมาร์ (Sumar) พรรคร่วมรัฐบาล แสดงความคิดเห็นว่า ข้อกล่าวหาของฝ่ายขวาบ่อนทำลายประชาธิปไตย และทุกคนจำเป็นต้องปกป้องรัฐบาลที่ใส่ใจคุณภาพชีวิตประชาชน
อย่างไรก็ตาม โฆษกพรรคประชาชนตอบโต้ต่อสิ่งที่เกิดขึ้นเมื่อวานนี้ โดยกล่าวว่า แทนที่นายกฯ จะหยุดทำงาน 5 วัน เขาควรออกมาแสดงความโปร่งใส ด้วยคำอธิบายเรื่องข่าวฉาวของภรรยาของตนเอง และปัญหาของเขาไม่ใช่ความชอบธรรมในทางการเมืองแต่เพียงอย่างเดียว แต่ยังรวมถึงประเด็นทางกฎหมายอีกด้วย
เปโดร ชานเชซ นายกฯ ‘ผู้ชอบเสี่ยง’ จะไปถึงจุดไหนในสมการนี้?
ตั้งแต่ปี 2018 จนถึงปัจจุบัน ซานเชซครองตำแหน่งนายกฯ จากพรรคฝ่ายซ้ายอย่างสังคมนิยมสเปน (Socialist Workers’ Party: PSOE) พร้อมกับฉายาสุดเลื่องลืออย่าง ‘El Guapo’ (แปลว่าชายหนุ่มสุดหล่อ) ด้วยรอยยิ้มอันมีเอกลักษณ์และเต็มไปด้วยเสน่ห์ในวัยกลางคน
ทว่านอกจากรูปลักษณ์ที่โดดเด่น ซานเชซยังเป็นที่รู้จักในฐานะผู้ที่ชอบเล่นกับ ‘ความเสี่ยง’ เพื่อรักษาอำนาจของตนเองไว้ จนเปรียบเสมือน ‘ผู้เล่นตัวฉกาจ’ ในเกมเอาตัวรอดทางการเมือง
ลักษณะดังกล่าวประจักษ์อย่างโจ่งแจ้งตั้งแต่ปี 2014 เมื่อซานเชซประกาศกร้าวขอท้าชิงตำแหน่งเลขาธิการพรรค PSOE โดยระบุว่า แม้การเดิมพันครั้งนี้จะเต็มไปด้วยความเสี่ยง แต่เขาก็ขอลงมือเพื่อคว้าชัยชนะและจะทำมันให้สำเร็จ
“ผมเรียนรู้ว่าต้องสู้ไปข้างหน้าตลอด จนกว่ากรรมการจะเป่านกหวีดสุดท้าย” นายกฯ สเปนอธิบายตัวตนของเขาใน Resistance Manual อัตชีวประวัติที่เผยแพร่ในปี 2019 เมื่อเขาเคยเป็นนักกีฬาในสังเวียนบาสเก็ตบอลมาก่อน
นอกจากนี้ ความเสี่ยงของเขาครั้งล่าสุดในปี 2023 คือ ‘ดีลลับนิรโทษกรรม’ กลุ่มคาตาลัน (Catalan) ที่พยายามทำประชามติแบ่งแยกดินแดนจากสเปนในปี 2017 กับพรรคฝ่ายซ้าย เพื่อแลกกับการจัดตั้งรัฐบาลท่ามกลางสภาวะสภาแขวน (Hung Parliament) หรือรัฐบาลที่มีเสียงข้างน้อยในสภาฯ เมื่อฝ่ายขวาจัดคว้าชัยในการเลือกตั้งครั้งล่าสุด แต่ไม่มีคะแนนเพียงพอที่จะจัดตั้งรัฐบาล
เหตุการณ์ครั้งนั้นทำให้รอยร้าวทางการเมืองของสเปนชัดเจนยิ่งขึ้น สะท้อนความตึงเครียดในรัฐสภา มิหนำซ้ำ ความชอบธรรมของซานเชซยังถูกตั้งคำถามทั้งในทางการเมืองและกฎหมาย ท่ามกลางการโจมตีจากพรรคฝ่ายขวาว่า เขาควรออกไปจากตำแหน่งเพราะดีลลับตั้งนานแล้ว
แม้แต่ในปัจจุบัน ความบ้าระห่ำในการเดินเกมที่เต็มไปด้วยความเสี่ยง ยังรายงานออกมาผ่านรอยเตอร์ (Reuters) โดยแหล่งข่าวใกล้ตัวของนายกฯ สเปนระบุว่า ซานเชซเขียนแถลงการณ์เตรียมการลาออกโดยไม่บอกใคร นอกจากครอบครัวและเพื่อนใกล้ตัวเท่านั้น
นั่นจึงทำให้ผู้เชี่ยวชาญอย่าง ญูอิส โอร์ริโอลอส (Lluis Orriolos) ศาสตราจารย์ด้านรัฐศาสตร์ มหาวิทยาลัยคาร์ลอสที่สาม (Carlos III University) วิเคราะห์ว่า ถึงแม้ซานเชซจะตัดสินใจวางมือทางการเมืองจริงๆ และเลือกนายกฯ คนใหม่ได้ แต่สถานการณ์ที่แตกหักทางการเมืองจะไม่เป็นผลดีกับใคร อีกทั้งยังมีแนวโน้มที่สเปนจะมีการเลือกตั้งใหม่อีกครั้ง
อย่างไรก็ตาม ด้วยภาพลักษณ์ผู้ชื่นชอบความเสี่ยงที่เต็มไปด้วย ‘ความเจ้าเล่ห์’ ของผู้นำสเปน ทำให้หลายฝ่ายไม่เชื่อว่า เขาตั้งใจจะลาออกจริง แต่เป็นเพียงการเรียกร้องความสนใจ หรือ ‘เช็คเรตติง’ ทางการเมืองเท่านั้น
“ฉันคิดว่า มันเป็นการเรียกร้องความสนใจ และหาแสงจากปฏิกิริยาของสื่อ แต่ในความเป็นจริง เขาต้องไม่ลาออกอย่างแน่นอน” คริสตินา ชาวสเปนวัย 24 ปีบอกกับรอยเตอร์
อันที่จริงหากย้อนกลับไป การสาดโคลนทางการเมืองด้วยข้อหาคอร์รัปชัน นับเป็นกลยุทธ์ที่เต็มไปด้วยประสิทธิภาพในการขับไล่นักการเมืองหรือบุคคลสำคัญของสเปนหลายครั้ง เช่น กรณีของ มาริโอโน ราฮอย (Mariono Rajoy) อดีตนายกฯ จากพรรคประชาชนตั้งแต่ปี 2011-2018 ที่ถูกอภิปรายไม่ไว้วางใจในสภาฯ หลังศาลตัดสินว่า เขาได้รับประโยชน์จากเงินใต้โต๊ะมหาศาล
หรือแม้แต่ ฮวน คาร์ลอส (Juan Carlos) อดีตประมุขแห่งรัฐของสเปน กษัตริย์ผู้โด่งดังจากการ ‘ไม่ยอมรับ’ รัฐประหาร ที่ต้องระหกระเหินไปอยู่สหรัฐอาหรับเอมิเรสต์ในปี 2020 ก็สิ้นชื่อจากการพัวพันในคดีคอร์รัปชันระหว่างประเทศด้วยเช่นกัน
อ้างอิง
https://dialnet.unirioja.es/servlet/articulo?codigo=7212331
