คุณคิดว่าตัวเองบรรลุนิติภาวะแล้วหรือยัง?
ครั้งที่พวกเราหลายคนยังเป็นเด็ก เราเต็มไปด้วยอยากรู้อยากเห็น อยากทดลองทำอะไรใหม่ๆ อยู่ตลอดเวลา แต่เมื่ออายุเพิ่มขึ้น เรากลับถูกปิดกั้นหรือห้กห้ามไม่ให้ทำหลายสิ่งด้วยเพดานที่เรียกว่า ‘นิติภาวะ’
นิติภาวะอาจเป็นเรื่องของการเติบโตทางด้านร่างกายที่สามารถมองเห็น และมีอำนวจในการตัดสินใจได้ตามกฏหมาย แต่อีกส่วนหนึ่งของการเติบโตที่สำคัญไม่แพ้ไปกว่ากัน คือการเติบโตทาง ‘วุฒิภาวะทางอารมณ์’ ที่ไม่สามารถตัดสินหรือมองเห็นได้ด้วยตาเปล่า
สมาคมจิตวิทยาอเมริกัน หรือ American Psychological Association เคยได้บัญญติคำว่า วุฒิภาวะทางอารมณ์ (Emotional Maturity) ไว้ว่า “ระดับการควบคุม และการแสดงออกทางอารมณ์ที่สูงและเหมาะสม” แต่ในทางกลับกัน ความไม่บรรลุนิติภาวะทางอารมณ์ (Emotional Immaturity) คือ “แนวโน้มที่จะแสดงอารมณ์โดยปราศจากการยับยั้งชั่งใจหรือไม่เหมาะสมกับสถานการณ์” ซึ่งมีคนในสังคมไม่น้อยเช่นกัน ที่เติบโตจนบรรลุนิติภาวะไปเป็นสิบๆ ปีแล้ว แต่กลับไร้ซึ่งวุฒิภาวะทางอารมณ์โดยสิ้นเชิง หรือเข้าข่ายสิ่งที่เรียกว่า ‘Emotional Immaturity’
ตามปกติแล้ว ผู้ใหญ่หรือผู้ที่บรรลุนิติภาวะจะถูกคาดหวังให้มีความคิด หรือวุฒิภาวะมากพอที่จะสามารถพิจารณาผลกระทบที่มีต่อผู้อื่น ตลอดจนใส่ใจกับความรู้สึกของพวกเขาได้ เช่น สามารถยอมรับคำวิจารณ์และเรียนรู้จากสิ่งนั้น หรือสามารถคิดไตร่ตรอง และวางแผนสำหรับอนาคตได้ ขณะผู้ที่มีอารมณ์ไม่บรรลุนิติภาวะก็มักจะมีอุปนิสัยในลักษณะตรงกันข้าม
คนที่ยังไม่บรรลุนิติภาวะทางอารมณ์จะขาดทักษะทางอารมณ์ในเชิงสังคม และมีปัญหาเกี่ยวกับผู้ใหญ่คนอื่นๆ โดยอาจมีพฤติกรรม เช่น หุนหันพลันแล่น (Impulsive Behavior) เพราะเด็กๆ มักจะพูดโดยไม่ไตร่ตรอง หรือไปจับต้องสิ่งของที่ไม่ใช่ของพวกเขา เมื่อเวลาผ่านไป เด็กที่ไม่ได้รับการชี้นำที่ดีพอ อาจสามารถจะกลายเป็นผู้ใหญ่ที่ยังไม่สามารถบรรลุนิติภาวะทางอารมณ์ได้ด้วยในลักษณะนี้ หรือมีพฤติกรรมเรียกร้องความสนใจ (Demanding Attention) เหมือนเด็กๆ ที่เมื่อไม่มีคนมาสนใจ พวกเขาจะทำสิ่งที่ดึงความสนใจกลับมาที่ตัวเอง แม้ว่าสิ่งนั้นจะเป็นการแสดงออกในแง่ลบก็ตาม โดยผู้ใหญ่ที่ยังไม่บรรลุนิติภาวะทางอารมณ์มักจะทำเช่นเดียวกัน พวกเขาอาจไม่แสดงออกในทางลบ แต่พวกเขาอาจจะพยายามตีเนียนเข้ามาในวงสนทนา หรือเล่นมุกที่ไม่เหมาะสมเพื่อเรียกความสนใจจากทุกคน
อีกพฤติกรรมหนึ่งคือ หลงตัวเอง (Narcissism) ความสามารถในการคิดถึงความต้องการและความรู้สึกของผู้อื่นเป็นสิ่งที่สำคัญที่สุดของความมีวุฒิภาวะ ส่วนคนที่ยังไม่บรรลุนิติภาวะจะสนใจแต่ตัวเองเท่านั้น พวกเขาไม่ชอบอ่อนข้อ และไม่ต้องการที่จะนำความคิดของคนอื่นมาพิจารณา พวกเขาต้องการมีทางของตัวเองอยู่เสมอ
สุดท้ายแล้ว คนเราจะมีวุฒิภาวะทางอารมณ์หรือไม่นั้น ขึ้นอยู่กับความสามารถในการจัดการอารมณ์ของตัวเอง และรับผิดชอบต่อการกระทำของตัวเองอย่างเต็มที่ ไม่ใช่ร่างกายที่เติบใหญ่ หรือตัวเลขอายุที่มาขึ้นทุกๆ ปี แต่ข้างในกลับยังมีพฤติกรรมเหมือนเด็ก คล้ายกับถูกหยุดเวลาไว้ไม่ให้พร้อมที่จะเจอกับโลกแห่งความจริง
ที่มา
– https://www.webmd.com/mental-health/what-is-a-emotional-immaturity
– https://www.healthline.com/health/mental-health/emotional-immaturity#takeaway
– https://www.theschooloflife.com/thebookoflife/5-signs-of-emotional-immaturity/
Tags: Wisdom, Emotional Immaturity
