ช่างภาพหญิงคนแรก ในลิสต์รายชื่อผู้เข้าชิงรางวัลออสการ์

ฟังดูเหลือเชื่อ แต่นี่คือเรื่องจริง ราเชล มอร์ริสัน (Rachel Morrison) คือช่างภาพหญิงคนแรกใประวัติศาสตร์ ที่ได้รับการเสนอชื่อเข้าชิงรางวัล ‘Best Camera’

แม้เวลาจะผ่านพ้นมา 90 ปีแล้ว แต่รางวัลออสการ์ก็ยังมีเรื่องราวที่น่าสนใจแปลกใหม่ในแต่ละปี ในปี 2018 นี้ก็เช่นกัน ที่นับเป็นครั้งแรกของการเสนอชื่อผู้หญิงเข้ารับรางวัลออสการ์ สาขาถ่ายภาพยอดเยี่ยม เธอคือ ราเชล มอร์ริสัน ช่างภาพชาวอเมริกันกับผลงานดรามาเหยียดเชื้อชาติเรื่อง Mudbound ที่ไม่ได้เข้าฉายในโรงภาพยนตร์ แต่ฉายให้ชมกันทาง Netflix

จากผลงานเรื่อง Mudbound มอร์ริสันได้รับคำชื่นชมจากนักวิจารณ์ภาพยนตร์ในแง่ของการถ่ายทอดภาพของรัฐทางใต้ ให้ความรุนแรงลดทอนลงกว่าภาพเก่าๆ ที่เคยปรากฏเป็นภาพจำตั้งแต่ Gone with the Wind จนถึง Django Unchained แทนที่จะเห็นภาพทุ่งดอกฝ้ายสีขาวและแสงอาทิตย์คล้อยต่ำที่ติดอยู่ในถ้วยชาของเจ้าของไร่ ใน Mudbound มอร์ริสันออกแบบภาพของแม่น้ำมิสซิสซิปปีให้งดงาม ท่ามกลางทัศนียภาพที่เวิ้งว้างคล้ายชีวิตของตัวละคร ภาพของเธอมีครอบครัวผิวขาวและผิวดำ ซึ่งติดอยู่กับความฝันของการก้าวข้ามความเกลียดชังในเชื้อชาติ

ก่อนหน้านี้ ช่างภาพหญิงวัย 39 ปี ช่ำชองและใช้สายตาซอกแซก สังเกตการณ์ฉากชีวิตในเมืองมาแล้วผ่านผลงานอย่าง Fruitvale Station ของผู้กำกับฯ ไรอัน คูเกลอร์ (Ryan Coogler) และ Dope ของริค ฟามูยิวา (Rick Famuyiwa)

แต่คราวนี้ ผลงานของเธอเป็นที่สะดุดตาถึงขั้นได้รับการเสนอชื่อเข้าชิงรางวัลออสการ์ และไม่ว่าจะสามารถคว้ารางวัลได้หรือไม่ก็ตาม อย่างน้อย งานประกาศผลรางวัลในปีถัดไป…ออสการ์ ครั้งที่ 91 เธอยังมีโอกาสได้รับการเสนอชื่ออีกครั้ง จากผลงานเรื่อง Black Panther ที่เธอมีโอกาสได้ร่วมงานกับผู้กำกับฯ ไรอัน คูเกลอร์อีกหน

นอกเหนือจากราเชล มอร์ริสันแล้ว ยังมีช่างภาพหญิงอีกหลายคนของวงการภาพยนตร์ที่ได้รับการยอมรับในระดับสากล อาทิ

อักเนส โกดารด์ (Agnes Godard) ช่างภาพหญิงชาวฝรั่งเศส วัย 67 ปี ที่เคยครอบครองรางวัลเซซาร์ รางวัลสำคัญของวงการภาพยนตร์ฝรั่งเศส และมีชื่อเสียงจากการทำงานร่วมกับผู้กำกับฯ แคลร์ เดนีส์ (Claire Denis) มายาวนาน เธอมีผลงานโดดเด่นอย่าง Beau Travail (1999), Trouble Every Day (2001), Wild Side (2004), 35 Rhums (2008) และล่าสุด Let the Sunshine In (2016)

ชาร์ล็อตต์ บรูส คริสเทนเซน (Charlotte Bruus Christensen) ช่างภาพหญิงชาวเดนิชวัยย่าง 40 ที่สำเร็จการศึกษาวิชาภาพยนตร์จากอังกฤษ ก้าวขึ้นทำเนียบช่างภาพระดับสากลจากการทำงานร่วมกับผู้กำกับฯ อย่างโธมัส วินเทอร์เบิร์ก (Thomas Vinterberg) และมาร์ก อีแวนส์ (Marc Evans) เธอมีผลงานโดดเด่นอย่าง Life (2015-อัตชีวประวัติของเจมส์ ดีน), The Girl on the Train (2016), Fences (2016-ภาพยนตร์ที่เคยได้รับการเสนอชื่อชิงออสการ์) และ Molly’s Game (2017) รางวัลในฐานะช่างภาพที่เธอเคยได้รับมีเพียงจากเทศกาลภาพยนตร์เมืองคานส์ จากผลงานเรื่อง The Hunt (2012)

เอลฟี มิเคช (Elfi Mikesch) ช่างภาพและผู้กำกับฯ หญิงเชื้อชาติออสเตรียน-เยอรมัน วัย 78 ปี คลุกคลีอยู่ในแวดวงบันเทิงของยุโรปมาร่วม 40 ปี ในฐานะคนทำหนัง ช่างภาพ และช่างกล้องวิดีโอ มีความสัมพันธ์ใกล้ชิดกับโลกของเฟมินิสต์และโฮโมเซ็กชวลในประวัติศาสตร์ภาพยนตร์ของเยอรมนีอย่างแนบแน่น ผลงานโดดเด่นของเธอในฐานะช่างภาพ ได้แก่ Canale grande (1983), Malina (1991), Gendernauts – Eine Reise durch die Geschlecter (1999), Der Einstein des Sex (1999) เธอเคยได้รับรางวัลถ่ายภาพยอดเยี่ยมจากสถาบันภาพยนตร์ในเยอรมนีมาแล้วถึงสามครั้ง

เอลเลน คูราส (Ellen Kuras) ช่างภาพหญิงอเมริกัน วัย 59 ปี จากนิวเจอร์ซีย์ กลายเป็นร็อคสตาร์ในหมู่ตากล้องหญิง เคยมีผลงาน Bamboozled (2000) และ Summer of Sam (1999) ร่วมกับสไปค์ ลี (Spike Lee) ก่อนมาแจ้งเกิดกับผลงานเรื่อง Eternal Sunshine of the Spotless Mind (2004) และ Be Kind Rewind (2008) บ่อยครั้งเธอทำงานเป็นผู้หญิงคนเดียวในกองถ่าย ล่าสุดเธอทำหน้าที่เป็นผู้กำกับฯ เองด้วย ในงานสารคดีฟิกชันของ Netflix เรื่อง Wormwood

เอเลน ลูวารต์ (Hélène Louvart) ช่างภาพชาวฝรั่งเศส วัย 53 ปี สำเร็จการศึกษาจาก Louis-Lumiere College ในปารีส เคยสร้างชื่อกับงานสารคดี Pina ภายใต้การกำกับฯ ของวิม เวนเดอร์ส (Wim Wenders) รวมถึงผู้กำกับฯ ชื่อดังหลายคนของฝรั่งเศส อาทิ อักเนส วาร์ดา (Agnes Varda), แคลร์ เดนีส์ (Claire Denis), คริสตอฟ โอโนเร (Christophe Honore), ฌากส์ ดัวญอง (Jaques Doillon), นิโคลาส์ โคลตซ์ (Nicolas Klotz) หรือเลโอส์ คารากซ์ (Leos Carax) เธอเคยได้รับรางวัลถ่ายภาพยอดเยี่ยมจากเทศกาลภาพยนตร์มาร์บวร์ก ในเยอรมนีด้วย

โซฟี แมงติเนอซ์ (Sophie Maintigneux) ช่างภาพหญิงชาวฝรั่งเศส วัย 56 ปี เริ่มงานอาชีพตั้งแต่วัยเพิ่งย่าง 23 ปีร่วมกับผู้กำกับฯ คนดังอย่างเอริค โรห์แมร์ (Eric Rohmer) เรื่อง Le Rayon vert (1985) ซึ่งได้รับรางวัลสิงโตทองคำจากเทศกาลภาพยนตร์ที่เวนิซ และยืนยันความสามารถของเธออีกครั้งกับผลงานเรื่อง King Lear ของฌอง-ลุค โกดารด์ (Jean-Luc Godard)

ฌันน์ ลาปัวรี (Jeanne Lapoirie) ช่างภาพหญิงชาวฝรั่งเศส วัย 54 ปี เริ่มเข้าสู่วงการภาพยนตร์ในช่วงทศวรรษ 1980s กับผู้กำกับฯ รุ่นใหม่ของฝรั่งเศสอย่างลุค เบสซอง (Luc Besson) และอักเนส วาร์ดา (Agnès Varda) เคยได้รับการเสนอชื่อเข้ารับรางวัลเซซาร์ สาขาถ่ายภาพยอดเยี่ยม จากผลงานเรื่อง 8 femmes (2003) ของผู้กำกับฯ ฟรองซัวส์ โอซง (Francois Ozon) และเรื่อง The Legend of Michael Kohlhaas (2013) ของผู้กำกับฯ อาร์โนด์ เดส์ ปาแญร์ส (Arnaud des Pallieres)

อ้างอิง:

• Spiegel Online
• Orf.at

ที่มาภาพ: http://www.rachelmorrison.com/press/