ทันทีที่งานนิทรรศการชั่วคราว ชื่อ ‘การออกแบบแห่งไรช์ที่สาม’ (Design of the Third Reich) เปิดตัวขึ้นในพิพิธภัณฑ์ด้านการออกแบบแห่งเมืองเดนบอสช์  ประเทศเนเธอร์แลนด์ ก็มีการประท้วงของกลุ่มคนหนุ่มสาวจากพรรคคอมมิวนิสต์ท้องถิ่น ซึ่งตั้งเวทีเล็กๆ ห่างออกไปไม่กี่เมตรหน้าประตูทางเข้า แสดงท่าทีกังวลต่อนิทรรศการที่อาจเป็นการสรรเสริญนาซี 

ต่อมา เจ้าหน้าที่ของพิพิธภัณฑ์ได้เชิญกลุ่มผู้ประท้วงเข้าไปพูดคุยถึงความตั้งใจในการจัดนิทรรศการนี้ว่าต้องการตีแผ่งานดีไซน์ในฐานะที่เป็นเครื่องมือในการใช้อำนาจและการสร้างความเกลียดชังของพรรคนาซี

ทิโม เดอไรจน์ ผู้อำนวยการพิพิธภัณฑ์กล่าวว่า นาซีเป็นประเด็นที่อ่อนไหวอย่างมาก เขาพยายามนำเสนออย่างระมัดระวัง และไม่ให้ดูเป็นการสรรเสริญ โดยไม่อนุญาตให้ผู้เข้าชมถ่ายรูปนิทรรศการ ยกเว้นโซนจัดแสดงรถโฟล์คสวาเก้น บีทเทิล เท่านั้น และจัดให้มีเจ้าหน้าที่ตรวจตราอย่างแน่นหนาในทุกห้องจัดแสดง และในจุดเริ่มต้นของนิทรรศการมีการอธิบายอย่างชัดเจนว่า งานดีไซน์เหล่านี้เป็นอุดมคติเหยียดเชื้อชาติ และพรรคนาซีก็มีจุดประสงค์สร้างวัฒนธรรมเหยียดเชื้อชาติ

นอกจากนี้ สมาคมดัตช์ต่อต้านฟาสซิสต์ (The Association of Dutch anti-fascists หรือ AFVN) วิพากษ์วิจารณ์ว่า งานจัดแสดงนี้เข้าข่ายยุยงปลุกปั่น และเรียกร้องให้เจ้าหน้าที่ผู้มีอำนาจเข้ามาจัดการ ขณะเดียวกันความเห็นของอีกฝั่งผู้จัดงานและผู้อำนวยการหอจดหมายเหตุอิสราเอลแห่งกรุงเฮกกล่าวว่า นิทรรศการนี้เป็นการอธิบายที่ดีว่าโฆษณาชวนเชื่อทำงานอย่างไร แม้ว่าอาจจะตีความได้หมิ่นเหม่ก็ตาม 

นิทรรศการนี้จัดแสดงงานประติมากรรมของ อาร์โน เบรเคอร์ ศิลปินคนโปรดของฮิตเลอร์ รถโฟล์คสวาเกน บีทเทิล ปี 1943 ภาพถ่ายและภาพยนตร์ของเลนี ไรเฟินสตาห์ล รวมถึงตราสวัสดิกะและสัญลักษณ์ต่างๆ ในยุคนาซี โดยวัตถุจัดแสดงถูกยืมมาจากพิพิธภัณฑ์ประวัติศาสตร์และสถาบันในกรุงเบอร์ลินและกรุงมิวนิก แต่ไม่มีสถาบันใดออกตัวเป็นพาร์ทเนอร์อย่างเป็นทางการ เนื่องจากเป็นประเด็นอ่อนไหว

นิทรรศการ “Design of the Third Reich” เปิดแสดงที่พิพิธภัณฑ์ด้านการออกแบบแห่งเมืองเดนบอสช์ ประเทศเนเธอร์แลนด์ เมื่อวันที่ 8 กันยายน ซึ่งเป็นวาระครบรอบ 75 ปีที่เมืองนี้ได้รับอิสรภาพจากเยอรมนี และจะจัดแสดงไปจนถึง 19 มกราคม 2563 

ที่มา:

• Nazi design exhibition in Netherlands raises fears of glorification https://www.theguardian.com/world/2019/sep/08/nazi-design-exhibition-netherlands-fears-glorification 
• Nazi design, from megalomaniac to kitsch https://www.dw.com/en/nazi-design-from-megalomaniac-to-kitsch/a-50329053 
• Nazi design exhibition at Dutch museum braces for protests https://www.theartnewspaper.com/news/nazi-design-exhibition-at-dutch-museum-braces-for-protests

ภาพ: Design Museum Den Bosch/Facebook