Photo: Yves Herman, Reuters/Profile

บททดสอบและปรากฏการณ์แรกที่จะบ่งชี้ทิศทางการการเมืองยุโรปในปี 2017 คือการเลือกตั้งทั่วไปของเนเธอร์แลนด์ เพราะเนเธอร์แลนด์คืออีกประเทศในยุโรปที่พรรคฝ่ายขวาจัดได้รับความนิยมมากขึ้น โดยเฉพาะ เกิร์ต ไวลเดอร์ส ที่ถูกขนานนามว่าคือ ‘ทรัมป์แห่งเนเธอร์แลนด์’ จากความคิดต่อต้านชาวมุสลิมอย่างรุนแรง และแนวคิดนำเนเธอร์แลนด์ออกจากสหภาพยุโรป (Nexit) จนหลายประเทศในยุโรปกังวลว่าเนเธอร์แลนด์จะเป็นอีกประเทศที่หันขวาอย่างเต็มตัว และส่งอิทธิพลต่อการเลือกตั้งในฝรั่งเศสและเยอรมนีที่กำลังจะตามมา

แต่แล้วบรรดาฝ่ายซ้ายของยุโรปก็ต่างพากันโล่งอก เพราะแม้คะแนนจะยังไม่ออกมาอย่างเป็นทางการจนกระทั่งวันที่ 21 มีนาคม 2017 แต่ผลการนับคะแนนเบื้องต้นระบุว่า พรรคขวากลางของนายกรัฐมนตรีมาร์ก รุตต์ ที่มีนโยบายชัดเจนว่าจะไม่มี Nexit เกิดขึ้น สามารถคว้าชัยชนะเหนือพรรคขวาจัดไปได้

สะท้อนว่าชาวดัตช์ส่วนใหญ่ยังปฏิเสธจะเดินตามรอย Brexit และกระแสขวาสุดโต่ง!

Photo: Yves Herman, Reuters/Profile

ผลการเลือกตั้งไม่เป็นไปตามคาด ฝ่ายขวาจัดไม่ได้รับความนิยมล้นหลามอย่างที่คิด

การเลือกตั้งทั่วไปของเนเธอร์แลนด์ครั้งนี้มีประชาชนออกมาใช้สิทธิมากที่สุดในรอบ 30 ปี ถึง 82% จากจำนวนผู้มีสิทธิเลือกตั้ง 12.9 ล้านคน ซึ่งผลของ Exit Poll หลายสำนักระบุว่า พรรค Party for Freedom ของ เกิร์ต ไวลเดอร์ส ได้ที่นั่งไปเพียง 20 ที่นั่ง ขณะที่พรรค People’s Party for Freedom and Democracy ของนายกรัฐมนตรีมาร์ก รุตต์ สูญเสียที่นั่งน้อยกว่าที่พวกเขากังวลในตอนแรก เพราะสามารถกวาดที่นั่งไปได้มากที่สุด 33 ที่นั่งจาก 150 ที่นั่ง ซึ่งนายกรัฐมนตรีมาร์ก รุตต์ ถือว่าเป็นนักการเมืองที่ได้รับการต้อนรับจากผู้นำอื่นๆ ของประเทศยุโรป เพราะเขามีนโยบายชัดเจนว่าต้องการฟื้นฟูสหภาพยุโรปหลังจากปรากฏการณ์ Brexit และล่าสุดนั้นเขาได้รับโทรศัพท์จากผู้นำของหลายประเทศในยุโรปเพื่อแสดงความยินดีแล้ว

มาร์ก รุตต์ บอกว่า “วันนี้ถือเป็นการเฉลิมฉลองประชาธิปไตย เราเห็นประชาชนต่างออกมาเข้าแถวเพื่อใช้สิทธิเลือกตั้งทั่วเนเธอร์แลนด์ นานเท่าไรแล้วที่เราไม่เห็นปรากฏการณ์เช่นนี้”

หลังจากผลการเลือกตั้งออกมาอย่างเป็นทางการในวันที่ 21 มีนาคม 2017 พรรค People’s Party for Freedom and Democracy ของนายกรัฐมนตรีมาร์ก รุตต์ จะต้องหาพรรคร่วมเพื่อมาก่อตั้งรัฐบาล ซึ่งพรรคอื่นๆ แสดงเจตนารมณ์ชัดเจนว่าจะไม่หันไปร่วมกับพรรคขวาจัดของเกิร์ต ไวลเดอร์ส

Photo: Yves Herman, Reuters/Profile

แม้พรรคขวาจัดจะแพ้การเลือกตั้ง แต่ยังต้องจับตาดูกระแสสนับสนุนนโยบายฝ่ายขวา

อย่างไรก็ตามแม้พรรคขวาจัดจะไม่ได้ที่นั่งมากอย่างที่คาดการณ์ แต่ 20 ที่นั่งที่พรรคขวาจัดสามารถกวาดได้ไปก็สะท้อนว่า ชาวดัตช์จำนวนไม่น้อยให้การสนับสนุนนโยบายต่อต้านมุสลิม และไม่เห็นด้วยกับการเป็นสมาชิกสหภาพยุโรป เพราะข้อความรณรงค์หาเสียงเลือกตั้งของพรรคขวาจัดนั้นถือว่าได้รับการตอบรับจากสังคมดัตช์อย่างมากในช่วงระหว่างการหาเสียงเลือกตั้ง นอกจากนี้แม้ว่าพรรคขวากลางของนายกรัฐมนตรีมาร์ก รุตต์ จะไม่ได้มีแนวคิดต่อต้านชาวมุสลิมอย่างรุนแรงดังเช่นพรรคขวาจัด แต่ว่าในการเลือกตั้งครั้งนี้เขาได้ปรับทิศทางของนโยบายให้โอนเอียงมาทางขวา อย่างนโยบายการต่อต้านการรับผู้อพยพ ซึ่งเป็นอีกปัจจัยที่ทำให้เขาได้รับชัยชนะการเลือกตั้งครั้งนี้ สะท้อนว่าแม้ชาวดัตช์จะปฏิเสธความคิดสุดโต่งอย่างเช่นการเกลียดชังชาวมุสลิม แต่ก็ให้การสนับสนุนนโยบายต่อต้านการรับผู้อพยพ

ดังนั้นการมาของกระแสขวาในการเมืองยุโรปจึงยังเป็นสิ่งที่ต้องจับตาดูในอนาคต เช่นเดียวกับที่ เมเบล เบเรซิน (Mabel Berezin) ศาสตราจารย์จากมหาวิทยาลัยคอร์เนลของสหรัฐฯ ให้สัมภาษณ์กับ Reuters ว่า สิ่งที่จะสะท้อนกระแสขวาประชานิยมในยุโรปไม่ใช่การเลือกตั้งเนเธอร์แลนด์ แต่คือการเลือกตั้งทั่วไปของฝรั่งเศสที่จะถึงนี้

Photo: Stringer, Reuters/Profile

ปฏิกิริยาของยุโรปต่อการเลือกตั้งเนเธอร์แลนด์

การเลือกตั้งทั่วไปของเนเธอร์แลนด์ครั้งนี้ถูกจับตามองเป็นพิเศษจากบรรดาประเทศยุโรป โดยเฉพาะฝรั่งเศสที่การเลือกตั้งจะเริ่มต้นอีกเพียงไม่กี่สัปดาห์ และเยอรมนีในปลายปี รวมถึงอิตาลีที่อาจจะมีการเลือกตั้งเช่นกันในปีนี้

หนึ่งในทีมงานของนายกรัฐมนตรีอังเกลา แมร์เคิล ของเยอรมนีถึงกับเก็บอาการดีใจไม่อยู่ และทวิตข้อความว่า “โอ้ เนเธอร์แลนด์ คุณคือผู้ชนะเลิศ ยินดีด้วยกับผลการเลือกตั้งครั้งนี้”

ด้าน ฌอง-มาร์ก เอโรต์ (Jean-Marc Ayrault) รัฐมนตรีต่างประเทศของฝรั่งเศสทวิตข้อความว่า “ยินดีด้วยกับชาวดัตช์ที่สามารถสกัดการมาของพรรคฝ่ายขวาจัดได้”

ขณะที่นายกรัฐมนตรีฟร็องซัว ออล็องด์ (Francois Hollande) ที่มีจุดยืนต่อต้านการมาของกระแสขวาจัดมาโดยตลอด ถึงกับแสดงความยินดีกับนายกรัฐมนตรีมาร์ก รุตต์ ว่า “นี่คือชัยชนะเหนือกลุ่มหัวรุนแรง ที่ยังสะท้อนถึงคุณค่าของการเปิดกว้าง การเคารพผู้อื่น และความศรัทธาต่ออนาคตของยุโรป”

แม้ว่าบรรดานักการเมืองกระแสหลักที่ต่อต้านกระแสขวาประชานิยมในยุโรปจะพากันโล่งอกจากผลการเลือกตั้งนี้ของเนเธอร์แลนด์ แต่การเลือกตั้งเนเธอร์แลนด์ก็ยังสะท้อนว่า มีชาวยุโรปจำนวนไม่น้อยที่เริ่มต่อต้านนโยบายผู้รับอพยพ เพราะเป็นสิ่งที่กระทบต่อชีวิตของพวกเขามากที่สุด และเราคงจะเห็นชัดเจนมากขึ้นในการเลือกตั้งทั่วไปของฝรั่งเศสที่จะเริ่มขึ้นในเดือนหน้า ประเทศที่เผชิญกับภัยก่อการร้ายรุนแรงมากที่สุดในยุโรปในช่วง 2-3 ปีที่ผ่านมา ซึ่งจะมีผลกระทบต่อการเลือกตั้งครั้งหน้าที่กำลังจะมาถึงอย่างแน่นอน

อ้างอิง:

Tags: ,