Rule of Law

รัฐสมัยใหม่และทุนนิยมได้ผลักชุมชนออกจากการจัดการทรัพยากรของตนจนสำนึกร่วมอ่อนแอลง แต่ในยุควิกฤตสิ่งแวดล้อมปัจจุบัน เราจำเป็นต้องจินตนาการให้ชุมชนกลับมามีสิทธิและบทบาทร่วมดูแลทรัพยากรอีกครั้ง เพื่อสร้างสังคมที่ยั่งยืนกว่าเดิม

ตลาดพระเครื่องไทยเติบโตมหาศาลแต่ยังอยู่ใน ‘เขตปลอดภาษีทางวัฒนธรรม’ เพราะรัฐไม่อาจกำหนดเส้นแบ่งระหว่างศรัทธาและพาณิชย์ได้อย่างชัดเจน

แม้ชาติพันธุ์จะเป็นรากฐานของความหลากหลายทางวัฒนธรรมไทยที่ถูกมองข้ามมานาน แต่พระราชบัญญัติคุ้มครองและส่งเสริมวิถีชีวิตกลุ่มชาติพันธุ์ พ.ศ. 2568 ได้กลายเป็นความหวังใหม่ในการยอมรับศักดิ์ศรีและสิทธิของทุกชาติพันธุ์ในประเทศไทยอย่างแท้จริง

เสรีภาพทางความคิดคือสิทธิพื้นฐานที่สุดของมนุษย์ ที่แม้มองไม่เห็นแต่จำเป็นต้องปกป้องยิ่งกว่าที่เคย ท่ามกลางยุคเทคโนโลยีที่อาจค่อยๆ ครอบงำและบงการความคิดของเราโดยไม่รู้ตัว

ปี 1820 ที่บอสตัน แม่ลูกหนี้ถูกจำคุกเพราะหนี้เพียง 12 ดอลลาร์สหรัฐฯ ลูกน้อยถูกพรากไปและเสียชีวิต นี่คือจุดเริ่มต้นที่สังคมตั้งคำถามกับ ‘คุกขังลูกหนี้’ และการทำให้ความยากจนกลายเป็นอาชญากรรม

ความขัดแย้งระหว่างไทย–กัมพูชาที่สั่งสมจากประวัติศาสตร์จนถึงยุคดิจิทัล กำลังถูกสื่อสังคมออนไลน์ขยายความเกลียดชัง จนอาจนำไปสู่อาชญากรรมจากความเกลียดชัง (Hate Crime) ได้ในอนาคต

ชวนผู้อ่านสำรวจพฤติกรรมของตนเองไปพร้อมๆกับพิจารณาข้อกฎหมายที่เกี่ยว ข้องกับบริการ Buy Now Pay Late (BNPL) เพื่อใช้ในการตัดสินใจก่อนสร้างหนี้อย่างมีสติจาก การซื้อสินค้าและบริการ

ในต่างจังหวัด แผนการพัฒนาเมืองมีแต่การ ‘ขยายถนน’ ทว่ากลับไม่มีแผนชัดเจนสำหรับระบบขนส่งสาธารณะ

ในประเทศที่มีประวัติศาสตร์การเมืองที่เปื้อนเลือด ความทรงจำอาจเป็นภัย กฎหมายจึงถูกนำมาใช้ไม่ใช่เพื่อความยุติธรรม หากแต่เพื่อปิดบังความจริง

บางครั้งหนี้และกระบวนการสร้างหนี้ คือปัจจัยสำคัญในระบบเศรษฐกิจสมัยใหม่ เมื่อบางพื้นที่กลายเป็นแหล่งผลิตสินค้าขนาดใหญ่ เกษตรกรในฐานะปัจเจกบุคคลย่อมถูกบีบบังคับให้ต้องปรับตัว เสริมสร้างประสิทธิภาพ เพิ่มศักยภาพให้ตนเองไปถูกตัดขาดจากตลาด และก็ตามมาด้วยกระบวนการสร้างหนี้

สำหรับ ‘พระเครื่อง’ ความศักดิ์สิทธิ์ในบางครั้งอาจไม่ได้อยู่ที่พระ แต่อยู่ที่ ‘เครดิต’ และความเสี่ยงก็อาจไม่ได้อยู่ที่กรรม แต่อยู่ที่เงื่อนไขของสัญญา

ย้อนมองกติกาการค้าระหว่างประเทศ ‘เกมกระดาน’ ที่ถูกกำหนดโดยประเทศมหาอำนาจ ในห้วงเวลาที่โลกผันผวนจากความท้าทายใหม่ยุคทรัมป์