Feature

The Momentum เดินทางไปยังหน้ากระทรวงการคลัง ถนนพระรามที่ 6 สถานที่ที่เครือข่ายหนี้สินชาวนาแห่งประเทศไทย (คนท.) มาตั้งม็อบชาวนาค้างคืนกันตั้งแต่วันที่ 24 มกราคมที่ผ่านมา ม็อบที่หากนำอายุคนเข้าร่วมมาบวกรวมกันคงปาไปร่วมแสน แต่ทำไม ‘ผู้สูงวัย’ ตามเกณฑ์การเรียกในประเทศไทยที่หมายถึงบุคคลซึ่งมีอายุเกิน 60 ปีบริบูรณ์ขึ้นไป ต้องมาปูเสื่อ กางเต็นท์ กางมุ้ง กินข้าวข้างทาง ทนแดด ทนฝนกันอยู่แบบนี้?

ในประเทศไทย วัฒนธรรมการกินหมากไม่ได้มีเพียงคนไทย แต่ที่ย่านพาหุรัด ซึ่งเป็นแหล่งที่มีฉายาว่าเป็น ‘ลิตเติลอินเดีย’ ก็มีวัฒนธรรมนี้เช่นเดียวกัน แม้หมากอินเดียจะมีหน้าตาไม่แตกต่างกับหมากพลูของบ้านเรา แต่เรื่องของสีสันและสมุนไพรที่อัดแน่นนั้นกินขาด

พูดคุยกับ นิธิวุฒิ ศรีบุญชัยชูสกุล ถึงที่มาและการดำรงอยู่ของศิลปะแขนงนี้ในประเทศไทย รวมถึงขั้นตอนวิธีการเปลี่ยน ‘คำ’ ให้กลายเป็นความปรารถนาดีของชุนเหลียน ก่อนจะถูกส่งต่อให้กับครอบครัวลูกหลานเชื้อสายจีนสำหรับเทศกาลแห่งการเฉลิมฉลองนี้

ฉากหน้าของคลองช่วงนนทรีคือความพร้อมและความสวยงาม แต่ ‘เบื้องหลังคนสร้าง’ คลองช่องนนทรีที่ต้องเร่งทำให้เสร็จทันวันคริสต์มาสและกลายเป็นแลนด์มาร์กที่ใหม่ของกรุงเทพมหานครเป็นอย่างไรบ้าง?

The Momentum มีโอกาสลงพื้นที่ อำเภอสบเมย จังหวัดแม่ฮ่องสอน เพื่อสำรวจพื้นที่ที่ประชาชน พื้นที่ที่กลุ่มชาติพันธุ์ พื้นที่ ‘ต้นโครงการ’ พื้นที่ที่จะกลายเป็น ‘อ่างเก็บน้ำ’ เหนือเขื่อนน้ำยวม เพื่อฟังความคิดเห็นจากชาวบ้านในบริเวณนั้นว่าเขาได้รับทราบข้อมูลจาก ‘รัฐ’ เจ้าของโครงการอย่างไร  และสังเกตการณ์เวที ‘รับฟังความคิดเห็น’ ระหว่างชาวบ้านในพื้นที่ และจากกรมชลประทาน 

ชวน วิทยากร โสวัตร นักเขียนและเจ้าของร้านหนังสือฟิลาเดลเฟีย จังหวัดอุบลราชธานี มาเล่าย้อนประวัติศาสตร์ของ ‘ผู้มีบุญ’ ที่ภายหลังถูกด้อยค่าเป็นเพียงผีหรือสิ่งที่ไม่มีชีวิต และถูกฆ่าในฐานะของกบฏ

‘อาหารอีสาน’ อีกหนึ่งอัตลักษณ์ของพี่น้องชาวตะวันออกเฉียงเหนือ ไฉนถึงได้รับความนิยมและสามารถแทรกซึมอยู่ในเมืองหลวงมาช้านาน

สนทนากับ ‘แอมมี่ The Bottom Blues’ ว่าด้วยศิลปะ อาหารรสมือพ่อ และเมนูที่เขาชอบทำให้ลูกสาว จนถึง ‘รสชาติ’ อาหารที่ศิลปินนักต่อสู้เพื่อประชาธิปไตยคนนี้โปรดปรานนั้นขัดกับภาพลักษณ์ของตัวเขามากเพียงใด

พาเดินทางเลียบลุ่มน้ำก่ำ จ.สกลนคร สำรวจโรงพักที่ถูกเผาตั้งแต่ยุคพรรคคอมมิวนิสต์แห่งประเทศไทยรุ่งเรือง กินซั่วเห็ดตาโล่ ค้นความหมายของแถนในกลอนลำ ชวนฟังนิทานก้อม และลิ้มรส ‘ลาบเหนียวปลาตอง’ อาหารแสนอร่อยที่ต้องใช้เวลาและความพิถีพิถันในการทำ

ลิ้มรสอาหาร และสำรวจอคติเกี่ยวกับอาหารป่าและรสเผ็ดที่ถูกตราหน้าว่าเป็นรสชาติแห่งความป่าเถื่อน ยากจน ผ่านการถอดรื้อประวัติศาสตร์และความหมายของปลากระเบนผัดเผ็ด และผ่านชีวิตหลากหลายมิติของ ภาณุพงศ์ จาดนอก

ท่องไปในโลกอาหารของ ปนัสยา สิทธิจิรวัฒนกุล ฟูดดี้ผู้เป็นนักเคลื่อนไหวเพื่อประชาธิปไตย ย้อนความทรงจำของรุ้งถึงทาโก้ในอเมริกา เผยสูตรแกงเขียวหวานไก่กรอบร้านน้องแอม ร้านดังของธรรมศาสตร์ และแนะนำตัวละครลับ เพื่อนใหม่ในเรือนจำผู้ไปซื้อข้าวไข่เจียวให้รุ้งนั่งจ้องในช่วงอดอาหาร

ชวนสำรวจชีวิตของลูกชาย–ผู้ทำพิธีบำเพ็ญตบะเพื่อเรียกร้องหลักการในกระบวนการยุติธรรมด้วยการอดอาหาร และแม่–ผู้ทำพิธีบัตรพลีเซ่นสรวงเส้นผมเพื่อให้ลูกชายได้กินอาหาร ผ่านหลายพิธีกรรมชีวิตที่มีอาหารเป็นส่วนสำคัญ