ปัญหากวนใจของกลุ่มคนรักแมวส่วนใหญ่มีอยู่ไม่กี่เรื่อง เช่น ‘เวลาเลี้ยงดู’ ที่ต้องแบ่งไปใช้กับการทำงานหรือกิจวัตรประจำวันสำคัญ, ‘สถานที่’ โดยเฉพาะทาสแมวที่พักอาศัยในตึกแถว ซึ่งบางแห่งมีกฎห้ามนำสัตว์เลี้ยงเข้ามาด้วย ทำให้ต้องเลี้ยงแบบหลบๆ ซ่อนๆ และสุดท้ายคือ ‘เงิน’ ปัจจัยที่อาจสำคัญที่สุด เพราะการจะรับเลี้ยงแมวสักตัว ย่อมมีภาระค่าใช้จ่ายจำนวนมาก ทั้งค่าวัคซีน ค่าทำหมัน ค่าอาหาร ฯลฯ ผลสุดท้ายจึงต้องตัดใจ และที่แย่สุดคือการแอบนำไปปล่อยตามที่สาธารณะ
แต่ล่าสุด ทาสแมวสาขาประเทศญี่ปุ่นน่าจะมีทางเลือกให้ยิ้มกันได้ หลังวันที่ 15 ธันวาคม ที่ผ่านมา (2022) มีบริษัทที่ชื่อว่า ‘โนระเนโกะ-แบงค์’ (Noraneko-Bank) ได้ประกาศเปิดตัวธุรกิจให้บริการ ‘แมวเช่า’ หรือ ‘เนโกะฮอนได’ (Nekohondai)
สำหรับบริการดังกล่าว สามารถใช้งานผ่านแอปพลิเคชันและเว็บไซต์ของบริษัทโนระเนโกะ-แบงค์ คิดค่าบริการแค่เพียงเดือนละ 380 เยน (ราว 99 บาท) โดยแมวที่นำมาให้เลือกเช่าจะมีเฉพาะ ‘แมวจรจัด’ ที่มาจากศูนย์พักพิงสัตว์ประจำเมืองต่างๆ ที่มีจำนวนรวมถึง 80,000 ตัว จากนั้นเมื่อหมดเวลาเช่า ผู้เลี้ยงสามารถนำน้องแมวไปคืนกับศูนย์พักพิงที่รับตัวมา หรือตามศูนย์พักพิงที่บริษัทฯ ทำงานร่วมกันอยู่
อย่างไรก็ดี เมื่อบริษัทประกาศเปิดตัวบริการดังกล่าว กลับมีเสียงต่อต้านอย่างหนักจากคนรักแมวจำนวนมาก ด้วยเหตุผลที่ว่าพวกมันไม่ใช่สิ่งของ และเป็นการกระทำที่ไม่ต่างจากการทารุณกรรมแบบทางอ้อม โดยคอมเมนต์ส่วนส่วนใหญ่เป็นไปในทิศทางเดียวกัน เช่น
“นี่เป็นเรื่องที่น่าขยะแขยงมาก”
“แมวสามารถเครียดจนตายได้ ถ้าพวกมันต้องถูกเคลื่อนย้ายหรือเปลี่ยนเจ้าของบ่อยๆ”
“แมวจรจัดควรได้บ้านอันอบอุ่น ไม่ใช่กลายเป็นสินค้า”
นอกจากนี้ยังมีการติติงบริษัทที่ตั้งชื่อบริการว่า ‘เนโกะฮอนได’ ซึ่งอ่านออกเสียงคล้ายกับคำว่า ‘โฮได’ (Hodai ที่เป็นคำสร้อยของบริการประเภทร้านอาหารบุฟเฟต์ อย่าง ทาเบะฮนได (Tabehodai) ที่แปลว่ากินได้ไม่อั้น และ โนมิโฮได (Nomihodai) ที่แปลว่าดื่มได้ไม่อั้น
หลังเจอกระแสตอบกลับเชิงลบจำนวนมาก บริษัทโนระเนโกะ-แบงค์ ได้ออกมาอธิบายถึงจุดประสงค์ของระบบบริการดังกล่าว โดยอ้างว่าเป็นการทำเพื่อลดปัญหาแมวจรจัดและแบ่งเบาภาระของศูนย์พักพิงที่แบกรับค่าใช้จ่ายอยู่พอสมควร นอกจากนี้ กลุ่มเป้าหมายลูกค้ายังเน้นไปที่ ‘ผู้สูงอายุ’ ที่มีความวิกตกกัลวลว่าพวกเขาจะเสียชีวิตก่อนแมว อีกทั้งบริษัทฯ ยังออกค่าทำหมันและค่าวัคซีนแก่แมวทุกตัว ดังนั้น พวกเข้าจึงมีหน้าที่เสมือนคนกลางระหว่าง ‘ผู้เลี้ยง’ กับ ‘ศูนย์พักพิง’ มากกว่า
ปฏิเสธไม่ได้ว่าบริการแมวเช่าในแง่ของโมเดลธุรกิจมีความน่าสนใจ ในการตีตลาดทาสแมวญี่ปุ่นที่มีอยู่ทุกเพศทุกวัย บ่งบอกความคลั่งไคล้ได้จากหลายๆ สินค้าที่นำคาแรคเตอร์ความน่ารักของเจ้าเหมียวมาใช้ดึงดูดผู้ซื้อ
แต่หากสังเกตให้ลึกกว่านั้นจะพบว่า รัฐบาลญี่ปุ่นพยายามออกนโยบายแก้ไขปัญหาแมวจรจัดหรือหมาจรจัดมาตลอด ยกตัวอย่าง ปี 2018 ที่ออกมาตรการกำหนดเงื่อนไขการซื้อขายสัตว์เลี้ยงห้ามแยกลูกแมวหรือสุนัขจากแม่ 56 วันหลังคลอด ห้ามร้านขายสัตว์เลี้ยงเปิดตลอด 24 ชั่วโมงป้องกันสัตว์เครียด การทำโครงการจิตอาสาร่วมกับคนท้องถิ่นเพื่อจับพวกมันมาทำหมัน
หรือปี 2019 ที่ออกกฏให้เจ้าของต้องฝังชิปแมวและหมา เพื่อป้องกันการนำพวกมันไปปล่อยหรือหนีหายยามเกิดเหตุแผ่นดินไหว และปี 2021 มีการจัดหาจิตอาสาช่วยเหลือพวกมันช่วงล็อกดาวน์จากโรคโควิด-19
หลายมาตรการที่ออกมาปกป้องเจ้าเหมียวเหล่านี้ อาจบ่งบอกได้ว่ารัฐฯ เองมีความเสียใจต่อเหตุการณ์ ‘Dream Box’ ที่เคยมีการนำแมวและหมาจรจัดไปเข้าห้องรมแก๊สเพื่อฆ่าตัดตอนจำนวนประชากรพวกมัน ฉะนั้น เมื่อบริษัท โนระเนโกะ-แบงค์ นำจุดอ่อนข้อนี้มาใช้ทำการตลาดจึงไม่แปลกที่มีทั้งผู้เห็นด้วยและไม่เห็นด้วย แต่เมื่อบริษัทฯ ยังยืนกรานว่าส่วนหนึ่งเป็นการทำเพื่อสังคม สุดท้ายคำตอบคงขึ้นอยู่กับเวลาว่าโมเดลธุรกิจนี้จะดีจริง หรือเป็นแค่การอวดอ้างหาผลกำไรจากเจ้าเหมียวกันแน่
ที่มา:
–https://soranews24.com/2022/12/27/new-unlimited-cat-subscription-service-in-japan-blasted-online/
–https://thecatsite.com/c/living-in-japan-heres-how-you-can-help-feral-nora-neko-cats-in-your-area/
-https://www.esdaw.eu/the-tokyo-euthanasia-centre-for-stray-dogs.html
ภาพ: Getty Images, Noraneko-Bank
Tags: Business, ญี่ปุ่น, Noraneko, NoranekoBank, CatSubscription Service, บริการแมวเช่า
