ไปแล้วไปลับ อย่ากลับมาอีกนะ: สำนวนสาปส่ง

การลาจากเป็นเรื่องธรรมดาในชีวิต เราอาจเคยต้องบอกลาคนรู้จักเมื่อชีวิตนำพาไปกันคนละทาง ไม่ว่าจะเป็นเพื่อนฝูงที่ต่างย้ายกันไปคนละโรงเรียนเมื่อเรียนจบชั้นการศึกษา ป้าร้านข้าวแถวบ้านที่ตัดสินใจปิดร้านไปพักผ่อนอยู่บ้าน หรือญาติผู้ใหญ่ที่จากโลกนี้ไปไวกว่าที่ควร หรือบางครั้งก็เราต้องบอกลาสิ่งที่เป็นนามธรรมกว่านั้น เช่น โอกาส หรือ ความหนุ่มสาว เป็นต้น

อย่างไรก็ตาม แม้หลายคนจะเชื่อมโยงการจากลากับความสูญเสียและความเศร้าเป็นสิ่งแรกๆ แต่อันที่จริงแล้ว การจากลาบางครั้งก็เป็นเรื่องดี เพราะในชีวิตของเราย่อมต้องมีคนที่เราอยากลาขาดหรือสิ่งที่เราต้องการกำจัดออกไปจากชีวิต

เนื่องในโอกาสที่เราเพิ่งได้อำลารัฐบาลของ พลเอก ประยุทธ์ จันทร์โอชาเมื่อวันจันทร์ที่ผ่านมา สัปดาห์นี้ Word Odyssey จะขอพาไปดูสำนวนต่างๆ ในภาษาอังกฤษที่เรานำมาใช้ได้เวลาต้องการบอกลาคนแบบสาปส่ง

Good riddance – ไปได้เสียก็ดี

ทนเห็นหน้ามาตั้งเกือบ 9 ปี

ขับก็ไม่ไป ไล่ก็ไม่ขยับ

เอือมจนไม่รู้จะเอือมยังไง

ในที่สุดก็ไปๆ ได้เสียที

ดีใจจนอยากปิดซอยเลี้ยง

คำว่า riddance หมายถึง การกำจัด (มาจากคำว่า rid ที่แปลว่า กำจัด) ดังนั้น สำนวนนี้จึงหมายถึง การที่คนคนนี้จากไปถือเป็นการกำจัดมนุษย์ที่ไม่พึงประสงค์ออกไปจากชีวิต พูดง่ายๆ ก็คือ ไปๆ ได้ก็ดีแล้ว

Don’t darken my doorway again – อย่ากลับมาให้เห็นหน้าอีก

อยู่กินกันมาตั้งนานปี

มีลูกเต้ากันก็หลายคน

หาเศษหาเลยกับคนอื่นว่าแย่แล้ว

นี่ถึงขนาดพาเปิดตัวออกงาน

ไม่ให้เกียรติกันแบบนี้

ถึงเวลาแยกทางกันแล้ว

ก็อย่ากลับมาแวะเวียนกลับมาให้เห็นหน้าอีกเลย

เวลาเราไปหาใครและยืนรอหน้าบ้านเขา แน่นอนว่าเงาของเราก็ย่อมต้องทอดลงบนช่องประตูตรงนั้น ดังนั้น สำนวนนี้ ซึ่งอาจแปลตรงตัวทื่อๆ ได้ว่า อย่าเอาเงาของเธอมาทอดที่ช่องประตูบ้านฉันอีก จึงหมายถึง อย่าได้แวะเวียนกลับมาให้เห็นหน้าอีก นั่นเอง

Don’t let the door hit you on the way out – ไปแล้วก็ไปให้ลับล่ะ

คนจะไปก็ต้องไป

แต่ตอนเดินจากไปก็รีบๆ หน่อยล่ะ

อย่าลังเลรีรอพิรี้พิไร

เดี๋ยวประตูกระแทกใส่ก้นนะจ๊ะ

แม้ความหมายตรงตัวอาจทำให้เข้าใจว่าคนพูดแสดงความห่วงใย แต่จริงๆ แล้วสำนวนนี้ใช้ในเชิงเสียดสี คือเสแสร้งว่าห่วงใย แต่จริงๆ แล้วต้องการสื่อว่าคนพูดไม่ได้รู้สึกรู้สาอะไรที่เราจะจากไป ดีไม่ดีดีใจด้วย

Glad to see the back of you – ดีใจที่เธอหันหลังจากไป

หากคุณลูกค้าจะเรื่องมากเหวี่ยงวีนขนาดนี้

ขอเปลี่ยนมอตโต้จาก:

ท่านมาเยือน เราดีใจ

ท่านจากไป เราคิดถึง

เป็น: ท่านมาเยือน เราดีใจ

ท่านจากไป เราดีใจกว่า

ใครที่เสพสื่ออเมริกันเป็นหลักอาจไม่เคยได้ยินสำนวนนี้ เพราะใช้กันแต่ในประเทศอังกฤษ แปลตรงตัวได้ว่า ดีใจที่ได้เห็นด้านหลังของเธอ ซึ่งแน่นอนว่าในที่นี้หมายถึงตอนที่คนที่ว่านี้หันหลังเพื่อเดินจากไปนั่นเอง สำนวนนี้จึงมีความหมายว่า ดีใจที่ไปๆ ได้เสียที

See you never – ลาแล้วลาลับ

เมื่อที่ทำงานจัดงานอำลาให้กับเพื่อนร่วมงานจากนรก

ที่นอกจากจะทำงานไม่เอาไหน

ทำให้เพื่อนร่วมงานต้องมาตามกวาดตามเช็ดแล้ว

ยังชอบเอาหน้าและนินทาเพื่อนร่วมงานลับหลัง

คุณจึงเดินเข้าไปบอกว่า

ดีใจด้วยนะจริงๆ ที่เธอจะได้ไปจากที่นี่แล้ว

ไปแล้วก็อย่ากลับมาอีกล่ะ

สำนวนนี้เป็นสำนวนที่ล้อกับ See you later. แต่แทนที่จะบอกว่ารอไว้พบกันใหม่ กลับเป็นการบอกว่าอย่ามาเจอกันอีกเลย

บรรณานุกรม

http://oed.com/

Ammer, Christine. The American Heritage Dictionary of Idioms: American English Idiomatic Expressions & Phrases. 2nd ed. Houghton Mifflin Harcourt: Boston, 2013.

American Heritage Dictionary of the English Language

Longman Dictionary of Contemporary English

Longman Idioms Dictionary. Pearson: Essex, 2010.

Merriam-Webster Dictionary

Oxford Advanced Learners’ Dictionary

Oxford Idioms Dictionary for Learners of English. OUP: New York, 2006.

Shorter Oxford English Dictionary

Speake, Jennifer. Oxford Dictionary of Proverbs. Oxford University Press: Oxford, 2008.