พจนานุกรม คอลลินส์ (Collins) เลือกคำว่า single-use ที่หมายถึงของที่ถูกผลิตขึ้นเพื่อใช้เพียงครั้งเดียวทิ้ง ให้เป็นคำแห่งปี 2018 หลังมีกระแสตื่นตัวด้านสิ่งแวดล้อมตลอดปีนี้

ทุกปี คอลลินส์ ผู้จัดทำพจนานุกรมจะประกาศรายชื่อคำแห่งปี สำหรับปีนี้ คอลลินส์กล่าวว่า ภาพแบบที่เคยเห็นทางสารคดีบลูแพลนเน็ต (Blue Planet) ของบีบีซี ที่นกทะเลกินพลาสติกเข้าไป ทำให้มีการใช้คำว่า “ใช้ครั้งเดียว” เพิ่มขึ้น และยังกระตุ้นให้คนตระหนักถึงปัญหานี้การใช้ครั้งเดียวนี้ด้วย

ไม่นานมานี้สภายุโรปก็สนับสนุนการห้ามใช้พลาสติกแบบใช้ครั้งเดียวแล้วทิ้ง เช่น หลอด ไม้พันสำลี จาน ขวด และมีดพลาสติก ซึ่งจะมีผลบังคับใช้ในปี 2021 สหราชอาณาจักรก็มีแผนว่าจะเก็บภาษีบรรจุภัณฑ์พลาสติก

“ภาพพลาสติกที่ล่องลอยอยู่ในมหาสมุทร เช่น หลอด ขวด และถุงพลาสติก ทำให้เกิดแคมเปญรณรงค์ลดการใช้พลาสติก และยังมีการใช้คำว่า ใช้ครั้งเดียว เพิ่มขึ้น 4 เท่าจากปี 2013

พจนานุกรมคอลลินส์ให้ความหมายของ single-use ว่า “ผลิตขึ้นเพื่อใช้ครั้งเดียวเท่านั้น” บอกว่า “คำนี้ใช้บรรยายวัตถุต่างๆ ที่เพิ่มจำนวนมหาศาลจากความมักง่าย ซึ่งเป็นต้นตอทำลายสิ่งแวดล้อม และส่งผลกระทบต่อห่วงโซ่อาหาร”

เมื่อปี 2017 คำแห่งปีของคอลลินส์คือ “fake news” ปี 2016 คือ “Brexit”

ยังมีคำอื่นๆ ที่เข้ารอบรายการคำแห่งปีอีก เช่น plogging หมายถึง ชาวสแกนดิเนเวียซึ่งเป็นนักวิ่งและเก็บขยะไปด้วย คำว่า gammon ซึ่งหมายถึง คนวัยกลางคน ผิวขาว มักเป็นผู้ชาย ซึ่งชอบแสดงความคิดเห็นต่อเรื่องต่างๆ โดยเฉพาะคนที่สนับสนุนการแยกตัวของอังกฤษจากสหภาพยุโรป คำว่า floss ที่หมายถึงการเต้นที่โยกสะโพกไปทางหนึ่ง แกว่งแขนไปในทางตรงข้าม ข้อมืออยู่ใกล้กัน ท่าเต้นที่เหมือนกับการใช้ไหมขัดฟัน และคำว่า VAR ซึ่งย่อมาจาก video assistant referee ที่หมายถึงการตัดสินโดยใช้ภาพวิดีโอในการแข่งขันฟุตบอลโลก 2018

ส่วนคำว่า gaslight ซึ่งหมายถึง “ความพยายามควบคุมคนด้วยการป้อนข้อมูลผิดๆ ให้กับเขาอย่างต่อเนื่อง จนกระทั่งเขาหมดความสงสัย” ซึ่งมีการใช้คำนี้เพิ่มขึ้น 20 เท่าในรอบ 5 ปีที่ผ่านมา ขณะที่คำว่า Metoo ถูกนิยามว่าเป็น “ขบวนการเคลื่อนไหวทางวัฒนธรรมที่หาทางแสดงให้เห็นและกำจัดพฤติกรรมคุกคามทางเพศ โดยเฉพาะอย่างยิ่งในที่ทำงาน” คำนี้ “ก้าวข้ามสถานะของมันจากที่เป็นแฮชแท็กในโซเชียลมีเดียกลายเป็นส่วนหนึ่งของภาษา”

“ปีนี้เป็นปีที่ความตื่นตัวและความโกรธขึ้งที่มีต่อประเด็นอันหลากหลาย ได้ก่อให้เกิดคำใหม่ๆ หรือไม่ก็ชุบชีวิตคำเก่าๆ หรือไม่ก็มาปรับใช้” เฮเลน นิวสตีด (Helen Newstead) หัวหน้าฝ่ายเนื้อหาภาษากล่าว อีกทั้งคำต่างๆ ในปีนี้ได้เน้นให้เห็นว่ามีการตระหนักถึงเรื่องสังคมและการเมืองทั่วโลก

คำที่อยู่ในรายการคำแห่งปีนี้จะบรรจุอยู่ในเว็บไซต์ CollinsDictionary.com และอาจได้รับการพิจารณาให้อยู่ในฉบับสิ่งพิมพ์ในอนาคต

ที่มาภาพ: NHAC NGUYEN / AFP

ที่มา:

• https://www.theguardian.com/books/2018/nov/07/single-use-named-word-of-the-year-2018-environment-collins-dictionary
• https://mashable.com/article/collins-dictionary-single-use-word/#IRCl0t8p4Zqn
• https://www.collinsdictionary.com/woty
• https://www.npr.org/2018/11/06/664932971/single-use-is-the-2018-word-of-the-year-collins-dictionary-says