ชาวไต้หวันกวาดซื้อตรากองทัพอากาศรูปหมีดำฟอร์โมซานที่กำลังโกรธจัด มือข้างหนึ่งถือธงไต้หวัน ส่วนอีกข้างกำลังต่อยหน้า ‘หมีพูห์’ จนหน้าตาบิดเบี้ยว และมีข้อความข้างล่างตราว่า ‘Scramble!’ ในศัพท์ทางการทหาร หมายถึง การระดมพลทางอากาศเพื่อทำการบินขับไล่ และมีความหมายเชิงเสียดสีว่าขยี้ หลังจากสำนักข่าวทางการทหารของไต้หวัน เผยรูปภาพของนักบินคนหนึ่งใส่ตรากองทัพอากาศหมีพูห์โดนต่อยระหว่างขับเครื่องบินตรวจสอบน่านฟ้า
ที่มา: Reuters
ปรากฏการณ์นี้ไม่ใช่เรื่องบังเอิญ เพราะเจ้าของร้าน อเล็ก สวี่ (Alec Hsu) เปิดเผยว่า เขาตั้งใจออกแบบแผ่นตราดังกล่าวตั้งแต่ปีที่แล้ว เพื่อสร้างขวัญกำลังใจให้กับกองทัพไต้หวัน เป็นที่รู้กันดีว่า หมีพูห์ถูกใช้เป็นสัญลักษณ์ทางการเมืองเพื่อล้อเลียน สี จิ้นผิง (Xi Jinping) ผู้นำแห่งจีนแผ่นดินใหญ่ เมื่อหน่วยงานเซนเซอร์ของจีนพยายามกวาดล้างทุกอย่างที่เกี่ยวข้องกับหมีพูห์ หลังจากมีชาวเน็ตกลุ่มหนึ่งเปรียบเทียบว่า ผู้นำแห่งพรรคคอมมิวนิสต์หน้าตาละม้ายคล้ายตัวละครหลักจาก Winnie the Pooh
ที่มา: @mna_roc
ในขณะที่ ‘หมีฟอร์โมซาน’ เป็นสัตว์สัญลักษณ์ประจำชาติที่ใกล้สูญพันธ์ของไทเป ตรากองทัพอากาศหมีพูห์โดนต่อยจึงหมายถึงความโกรธแค้นของผู้คนในไต้หวัน เนื่องจากจีนพยายามรบกวนน่านฟ้าด้วยการส่งเครื่องบินเป็นจำนวนมาก เพื่อรุกล้ำเขตแสดงตนเพื่อป้องกันภัยทางอากาศของไทเป (Air Defence Identification Zone: ADIZ) ทำให้นักบินไต้หวันต้องออกรอบบินถี่มากขึ้น เพื่อรับมือต่อสถานการณ์ปั่นป่วนดังกล่าว
“ตรากองทัพอากาศแบบนี้จะไปหาที่ไหนได้! รับประกันในฐานะสินค้าขายดี!” สถานทูตของไต้หวันในความเป็นจริง หรือสำนักงานเศรษฐกิจและวัฒนธรรมไทเปประจำสหรัฐฯ ทวีตข้อความดังกล่าว
ในขณะเดียวกัน กองทัพของไต้หวันให้สัมภาษณ์กับสำนักข่าวรอยเตอร์ (Reuters) ว่า ถึงแม้ทางการไม่ได้สนับสนุนให้ทุกคนติดแผ่นตรานี้เป็นส่วนหนึ่งของเครื่องแบบ แต่จะยังเปิดกว้างการใส่ตราดังกล่าว เพื่อรักษาขวัญและกำลังใจของทุกคนในกองทัพ ขณะเดียวกัน สวี่ เจ้าของร้าน Wings Fan Goods Shop บอกว่า กำลังอยู่ในกระบวนการผลิตตรากองทัพอันสุดพิเศษนี้ เพื่อเพิ่มตามความต้องการของตลาด ซึ่งมีทั้งข้าราชการ ทหาร และคนทั่วไป
ย้อนรอยดูปรากฏการณ์มีม ‘สี จิ้นพูห์’ ในทั่วโลก
ตรากองทัพอากาศหมีพูห์โดนต่อย ไม่ใช่สัญญะแรกที่ผู้คนในไต้หวันใช้ล้อเลียนถึงผู้นำเผด็จการจากจีนแผ่นดินใหญ่ หากยังจำกันได้ เกมจิ้มหน้าจออย่าง ‘Pop Xi’ ซึ่งอ้างอิงจากเกม ‘Pop Cat’ ก็กลายเป็นไวรัลทั่วโลก เมื่อผู้คนจำนวนมากเข้าไปคลิกเล่น จนกลายเป็นมีมตลกล้อเลียน เช่น ผู้ใช้งานรายหนึ่งกดจำนวนครั้งในรูปสี จิ้นผิง ที่ถูกตัดต่อด้วยหน้าหมีพูห์ ให้ได้ตัวเลข 890,604 หรือ 1,9890,604 ครั้ง เพื่อเสียดสีเหตุการณ์สลายการชุมนุมเทียนอันเหมิน (Tiannamen Square Masscare) เมื่อวันที่ 4 มิถุนายน 1989 ซึ่งรัฐบาลจีนพยายามซ่อนประวัติศาสตร์บาดแผลในวันนั้นมาตลอด
มีมสี จิ้นพูห์ ยังถูกใช้ในขบวนการทางสังคมระหว่างประเทศอย่าง ‘พันธมิตรชานม’ (Milk Tea Alliance) โดยมีสมาชิก ได้แก่ ไต้หวัน ฮ่องกง ไทย อินเดีย และเมียนมา เพื่อแสดงความไม่พอใจต่อการขยายอำนาจของจีนในภูมิภาค รวมถึงความรู้สึกเกลียดชังร่วมกันในหมู่ประเทศที่ถูกครอบงำภายใต้ระบอบเผด็จการอีกด้วย
ความโด่งดังของมีมสี จิ้นพูห์ยังเป็นที่ประจักษ์ในเว็บไซต์ KnowYouMeme โดยทางเว็บไซต์ถึงกับมีประวัติและเรื่องราวความเป็นมาของสี จิ้นผิง นับตั้งแต่การขึ้นสู่อำนาจ หนังสือว่าด้วยความคิดทางการเมืองอันโดดเด่นอย่าง ‘ความคิดของสี จิ้นผิง ว่าด้วยสังคมนิยมกับอัตลักษณ์จีนสำหรับสมัยใหม่’ (Xi Jinping Thought on Socialism with Chinese Characteristics for a New Era) ไปจนถึงเรื่องราวที่มาของการเป็นมีมสี จิ้นพูห์ดังทุกวันนี้
หน้าเว็บไซต์ KnowYourMeme
สี จิ้นผิงกลายเป็นมีมในโลกออนไลน์ ปี 2017 หลังจากปรากฏตัวข้างอดีตประธานาธิบดี บารัก โอบามา (Barack Obama) ที่มา: KnowYourMeme
จากมีมทางการเมือง สู่ความขัดแย้งท่ามกลางการซ้อมรบของจีนทางตะวันออกของไต้หวันและมหาสมุทรแปซิฟิก
สถานการณ์ความขัดแย้งระหว่างสองประเทศ ดูจะร้อนแรงเป็นพิเศษในช่วงนี้ เริ่มจากปักกิ่งฝึกซ้อมการรบบริเวณชายฝั่งทะเลตะวันออกเป็นครั้งแรก จนถึงมหาสมุทรแปซิฟิก ซึ่งเป็นเขตอิทธิพลทางทะเลระหว่างวอชิงตันกับกลุ่มพันธมิตร โดยจำลองการโจมตีเครื่องบินรบ รวมถึงเรือบรรทุกเครื่องบิน
เมื่อวันจันทร์ที่ผ่านมา กระทรวงกลาโหมของไต้หวันรายงานว่า เครื่องบินไอพ่น J-15 ของจีน 4 ลำ บินจากมณฑลซานตง เข้าสู่เขต ADIZ ทางตะวันออกเฉียงใต้ ซึ่งเป็นแนวกันชนระหว่างจีนกับไต้หวัน เพื่อป้องกันการขยายอาณาเขตของน่านฟ้า อีกทั้งยังมีกองทัพปลดแอกประชาชน (The People’s Liberation Army: PLA) เข้าร่วมซ้อมรบครั้งนี้เช่นกัน
(ที่มา: Reuters)
มีการคาดการณ์ว่า การซ้อมรบในครั้งนี้คือกลยุทธ์ปิดล้อมไต้หวันทางทะเลของจีน หลังจาก ไช่ อิงเหวิน (Tsai Ing-wen) เดินทางไปเยือนทวีปอเมริกากลางโดยไม่สนคำขู่ของปักกิ่ง อีกทั้งยังเข้าพบประธานสภาผู้แทนราษฎรแห่งสหรัฐอเมริกา เควิน แม็กคาร์ที (Kevin McCarthy) ซึ่งมีนัยสำคัญทางการเมือง แม้ว่าทั้งสองฝ่ายต่างอ้างว่าเป็นการพบกันโดยทั่วไป
นอกเหนือจากนั้น ศาสตราจารย์หลิน อิงยู (Lin Ying-Yu) แห่งมหาวิทยาลัยทัมคัง (Tamkang University) วิเคราะห์แผนการซ้อมรบของปักกิ่งในครั้งนี้ว่า เป็นความตั้งใจส่งสารบางอย่างไปถึงสหรัฐฯ ด้วยเช่นกัน เพราะหากกองทัพ PLA ภายใต้การควบคุมของจีน สามารถยึดครองเขตอิทธิพลของสหรัฐฯ ได้อย่างเบ็ดเสร็จ การช่วยเหลือไทเปของวอชิงตันจะเป็นไปอย่างยากลำบากมาก สืบเนื่องจากสหรัฐฯ มีฐานทัพขนาดใหญ่บนเกาะกวมทางตะวันตกของมหาสมุทรแปซิฟิก ซึ่งเป็นฐานทัพหลักสำหรับภูมิภาคอินโด-แปซิฟิก
กลยุทธ์การซ้อมรบบริเวณตะวันออกนี้ ยังส่งผลกระทบต่อไต้หวันโดยตรง เนื่องจากไต้หวันเคยมั่นใจว่า สนามบินบนชายฝั่งตะวันออก คือแผนสำรองหากเกิดสงครามขึ้นมาจริง ในทางกลับกัน จากศักยภาพของจีนที่เพิ่มขึ้นในการควบคุมพื้นที่ทางทะเลและทางอากาศฝั่งตะวันออกในการซ้อมรบครั้งนี้ ไทเปอาจจะต้องเปลี่ยนแผนการนี้ในอนาคต
ทางการของจีนได้ออกแถลงการณ์หลังจากการซ้อมรบเสร็จสิ้นว่า “กองกำลังบัญชาการของเราพร้อมรบตลอดเวลา และจะทำลายความพยายามในการแบ่งแยกไต้หวัน ดินแดนของเรา หรือความพยายามของต่างชาติทุกประเทศอย่างเด็ดขาด” นี่คือการประกาศสงครามของจีนอย่างตรงไปตรงมาถึงไต้หวันและสหรัฐฯ ในครั้งนี้ แม้ว่าปักกิ่งจะเน้นย้ำว่า ไม่ได้ตั้งใจส่งข้อความถึงวอชิงตันและพันธมิตรก็ตาม
ซึ่งตรงกับคำอธิบายของ จ้าว เสี่ยวโจว (Zhao Xiaozhou) นักวิชาการแห่งสถาบันวิจัยกองทัพ PLA กล่าวว่า การฝึกในครั้งนี้มีจุดประสงค์เพื่อควบคุมพื้นที่ทางทะเล ทางอากาศ และการสื่อสารระหว่างการโจมตีไต้หวัน รวมถึงขัดขวางการช่วยเหลือของพันธมิตร
“วิถีการยิงหรือเรือรบของพวกเรา ควรขยายไปทางตะวันออกของไต้หวันและมหาสมุทรแปซิฟิก มันจะสามารถช่วยหยุดยั้งการแทรกแซงกองกำลังจากภายนอก” เขาให้สัมภาษณ์กับสื่อภายในอย่าง CGTN
ในขณะเดียวกัน โฆษกกระทรวงกลาโหมแห่งไต้หวัน ซุน ลี่ฟาง (Sun Li-fang) ตอบโต้การฝึกซ้อมรบของจีนในครั้งนี้ว่า เป็นการบั่นทอนความมั่นคงในภูมิภาค พร้อมย้ำว่า ตอนนี้เขตแสดงตนทางอากาศของไต้หวันต้องถูกจับตามองเป็นอย่างดี “การเยือนของประธานาธิบดี ไช่ อิงเหวิน เป็นเพียงข้อแก้ตัวสำหรับการกระทำของจีนที่สร้างความเดือดร้อนไปทั่วภูมิภาค” เขากล่าว
อ้างอิง
https://www.taiwannews.com.tw/en/news/4274071
https://www.washingtonpost.com/world/2023/04/11/china-warships-military-drills-taiwan/
https://knowyourmeme.com/memes/people/xi-jinping
Tags: ไต้หวัน, สี จิ้นผิง, จีน, ทะเลจีนใต้, เอเชียตะวันออก, หมีพูห์
