เมื่อคืนนี้ (28 กุมภาพันธ์ 2024) วยาเชสลาฟ โวโลดิน (Vyacheslav Volodin) ประธานสภาดูมาของรัสเซีย และคนสนิทของ วลาดีมีร์ ปูติน (Vladimir Putin) ผู้นำเครมลิน ออกโรงข่มขู่ เอ็มมานูเอล มาครง (Emmanuel Macron) ประธานาธิบดีฝรั่งเศส ว่า อาจมีจุดจบเหมือนกับ นโปเลียน โบนาปาร์ต (Napoleon Bonaparte) รัฐบุรุษและอดีตจักรพรรดิฝรั่งเศส หลังแย้ม ‘โอกาส’ ให้พันธมิตรนาโต (North Atlantic Treaty Alliance: NATO) ส่งกำลังเสริมช่วยเหลือยูเครนในสงคราม
ก่อนหน้านี้ วันที่ 27 กุมภาพันธ์ที่ผ่านมา มาครงเปิดเผยในงานแถลงข่าวการประชุมผู้นำยุโรปว่า พันธมิตรนาโตไม่ปิดโอกาสในการส่งกองทัพช่วยเหลือยูเครน แม้ ‘ยังไม่มีฉันทมติ’ ร่วมกัน แต่พวกเขาจะทำทุกวิถีทางเพื่อไม่ให้รัสเซียชนะในสงครามครั้งนี้ได้
“เราเชื่อว่า การเอาชนะรัสเซียเป็นสิ่งที่จำเป็นต่อความมั่นคงและเสถียรภาพของยุโรป” ผู้นำฝรั่งเศสเผย พร้อมระบุว่า ความก้าวร้าวของรัสเซียไม่ได้ยุติแค่ยูเครน แต่ยังเป็นเรื่องปกติไปเสียแล้ว
คำพูดของมาครงกลายเป็นไฟลามทุ่งในยุโรป เพราะประเทศสมาชิกนาโต ได้แก่ สหรัฐอเมริกา เยอรมนี อังกฤษ อิตาลี สเปน โปแลนด์ และเช็ก ออกโรงปฏิเสธข้อเสนอดังกล่าว โดย เยนส์ สตอลเตินบาร์ก (Jens Stoltenberg) เลขาธิการนาโต แก้ต่างว่า ยุโรปยังสนับสนุนยูเครน ทว่าไม่มีแผนส่งกองกำลังใดๆ ไปช่วยเหลืออย่างแน่นอน
นอกจากนี้ การตอบโต้ยังมาจากฟากฝั่งรัสเซีย ซึ่งระบุว่า หากชาติยุโรปส่งกองกำลังเข้าไปช่วยเหลือยูเครนในสนามรบใด นั่นถือว่าความขัดแย้งระหว่างรัสเซียกับนาโตจะเกิดขึ้นอย่างหลีกเลี่ยงไม่ได้
ขณะที่ โวโลดิน ประธานรัฐสภารัสเซียและคนสนิทของปูติน ยังออกมาเหน็บแหนมมาครงว่า ผู้นำฝรั่งเศสกำลังเปรียบตนเองเหมือนนโปเลียน คนธรรมดาที่ไต่เต้าขึ้นเป็นจักรพรรดิ และทำสงครามนองเลือดทั่วยุโรป พร้อมเตือนว่า อย่า ‘เดินซ้ำรอย’ อดีตแม่ทัพที่เคยยิ่งใหญ่ที่สุด
“เพื่อจะรักษาอำนาจของตนเอง มาครงไม่ควรคิดอะไรที่ก่อให้เกิดสงครามโลกครั้งที่สาม ท่าทีของเขาอันตรายสำหรับคนฝรั่งเศส
“ก่อนจะกล่าวเช่นนั้นออกมาได้ มาครงควรจะจำไว้ว่า นโปเลียนและทหารอีกหกหมื่นนายจบลงด้วยการถูกทิ้งให้อยู่บนพื้นดินเฉอะแฉะ” โวโลดินแสดงความคิดเห็นบนโซเชียลมีเดียส่วนตัว โดยสื่อนัยสำคัญเมื่อครั้งที่นโปเลียนบุกรัสเซียในปี 1812 พร้อมทหารในลากร็องอาเม (Grande Armee) แต่กลับพ่ายแพ้ เพราะผู้คนล้มตายจากอาการป่วยไข้ ความอดอยากและอากาศหนาวเย็น
ด้าน ดมีทรี เมดเวเดฟ (Dmitry Medvedev) อดีตประธานาธิบดีรัสเซียและรองประธานสภาความมั่นคง กล่าวว่า มาครงเป็น ‘โรคหลงผิด’ อย่างอันตราย และแถลงการณ์ของเขาเป็นตัวอย่างว่า ทำไมการเมืองในยุโรปถึงมีรอยด่างพร้อย
“ทายาทอันน่าสมเพชและแสนเศร้าของโบนาปาร์ต เขาพยายามติดยศสีทองบนบ่าเหมือนสองร้อยปีที่แล้ว และพ่นเรื่องราวอันไร้สาระสุดร้ายแรง ด้วยความหวังที่ว่าจะแก้แค้นเพื่อนโปเลียน” เมดเวเดฟถากถางความคิดเห็นของมาครง
Wannabe Napoleon: จาก ‘ท่าทีของฝรั่งเศส’ สู่ ‘ข้อวิจารณ์’ จากนักวิชาการถึงมาครง
อย่างไรก็ตาม ทางการฝรั่งเศสออกมาแก้ต่างให้มาครง โดยย้ำว่า ประธานาธิบดีของตนกำลังสร้างบทสนทนาใหม่ โดยเฉพาะการส่งกองกำลังเพื่อพิทักษ์สันติภาพ ด้วยการทำหน้าที่ที่ไม่เกี่ยวข้องกับการสู้รบ เช่น การเก็บระเบิด การฝึกฝนทหารยูเครน และการป้องกันชายแดน
สเตฟาน เซฌูร์เน (Stephane Sejourne) รัฐมนตรีกระทรวงการต่างประเทศฝรั่งเศส อธิบายกับรัฐสภาว่า รัฐบาลฝรั่งเศสกำลังคำนึงมาตรการใหม่เพื่อช่วยยูเครน ที่เน้นความเฉพาะเจาะจง ไม่ว่าจะเป็นการชำระกับระเบิด การป้องกันผ่านเทคโนโลยีเชิงรุก และความช่วยเหลือยูเครนผลิตอาวุธ
ด้านสำนักข่าวจีบีนิวส์ (GBNews) สื่ออังกฤษพาดหัวข่าวถึงมาครงว่า ‘Wannabe Napoleon’ โดย คริส นิวตัน (Chris Newton) นักประวัติศาสตร์การทหาร และอดีตที่ปรึกษาด้านความมั่นคงพรรคอนุรักษนิยมอังกฤษ (Conservative Party) ให้ความคิดเห็นว่า สาเหตุที่มาครงทำเช่นนี้ เพราะอยากแสดงบทบาทผู้นำในโลกระหว่างประเทศ เขาจึงพยายามแสดงฉายภาพอำนาจของฝรั่งเศสและตนเอง ให้ทั้งโลกเห็นว่า ประเทศนี้สามารถทำอะไรได้บ้าง
นอกจากนี้ การที่มาครงออกหน้ารับภาระในสงครามรัสเซีย-ยูเครน ยังเป็นการรักษาภาวะสุญญากาศของนาโต เมื่อสหรัฐฯ ชาติผู้นำสำคัญกำลังห้ำหั่นในศึกเลือกตั้ง ซึ่งมีโอกาสที่ โจ ไบเดน (Joe Biden) และพรรคเดโมแครต (Democrat Party) ที่นิยมชมชอบการเล่นบทตำรวจโลก จะแพ้การเลือกตั้งครั้งนี้ ขณะที่ โดนัลด์ ทรัมป์ (Donald Trump) ในฐานะฝ่ายขวาจัดที่ดำเนินนโยบายโดดเดี่ยวจากโลกระหว่างประเทศ (Isolationism) จะกลับมาครองอำนาจอีกครั้ง
ขณะที่ โรเจอร์ โคเฮน (Roger Cohen) นักข่าวและคอลัมนิสต์ประจำนิวยอร์กไทม์ (New York Times) วิจารณ์มาครงว่า เขากำลังทำลายธรรมเนียมของยุโรปและทำให้นาโตเกิดความเคลือบแคลงกว่าเดิม แม้ ‘คำพูดพล่อยๆ’ และการโหยหาความแข็งแกร่งทางทหารจากประธานาธิบดีฝรั่งเศสจะเป็นเรื่องปกติ ดังที่เขาเคยหลุดโพล่งในปี 2019 ว่า พันธมิตรนาโตป่วยจาก ‘โรคสมองตาย’ เพราะไร้ความช่วยเหลือจากสหรัฐฯ ในยุคของทรัมป์
นอกจากนี้ นิโคล บาชารัง (Nicole Bacharan) นักประวัติศาสตร์และนักรัฐศาสตร์แห่งซิยองโป (Sciences Po University) ยังแสดงความคิดเห็นว่า แม้การกระทำของมาครงจะมีข้อดี คือการสร้างดุลอำนาจให้กับยุโรปด้วยการส่งข้อความถึงปูตินว่า ชาติยุโรปพร้อมจะทำทุกอย่าง และรัสเซียควรกังวลกับการเคลื่อนไหวเหล่านี้
แต่ผู้นำฝรั่งเศส ‘ขาดความน่าเชื่อถือ’ อย่างมาก เต็มไปด้วยความย้อนแย้งและไม่แน่นอน นับตั้งแต่ปี 2019 ด้วยการกระตุ้นให้รัสเซียเป็นส่วนหนึ่งของระบบสถาปัตยกรรมความมั่นคงในยุโรป แม้ปูตินจะทำลายความไว้วางใจของชาติสมาชิกด้วยการผนวกไครเมียในปี 2014 ก็ตาม
ตามมาด้วยท่าทีในปี 2022 เมื่อมาครงพยายามใช้น้ำเย็นเข้าลูบรัสเซีย สะท้อนผ่านแถลงการณ์ข้อความที่ว่า “เราต้องไม่ทำให้รัสเซียเป็นที่อับอาย” ก่อนจะโทรหาปูตินซ้ำแล้วซ้ำเล่า แต่ก็จบลงด้วยข้อสรุปที่ไร้ความหมาย
มากกว่านั้น การกระทำของมาครงยังทำให้รัสเซียเห็น ‘รอยร้าว’ ของยุโรปอย่างชัดเจน เมื่อสหรัฐฯ ออกตัวปฏิเสธแนวคิดของเขาโดยทันที ยังไม่รวมการโต้เถียงระหว่างเยอรมนีกับฝรั่งเศส หลัง โอลาฟ ช็อลทซ์ (Olaf Scholz) นายกรัฐมนตรีเยอรมนี ย้ำว่า ไม่ใช่กำลังเสริมจากเยอรมนี แต่ทั้งยุโรปและนาโตจะไม่ส่งกองทัพไปช่วยเหลือยูเครนอย่างแน่นอน
“หายนะชัดๆ”
Der Spiegel นิตยสารชื่อดังของเยอรมนีพาดหัวถึงการปะทะฝีปากระหว่างผู้นำสองชาติที่เปรียบดัง ‘พ่อ-แม่’ หรือเสาหลักของยุโรป เมื่อสหราชอาณาจักรปลีกตัวออกห่างเพราะการถอนตัวจากสหภาพยุโรป ขณะที่ชะตากรรมของสหรัฐฯ คล้ายกับว่า จะอยู่ในน้ำมือของทรัมป์ในการเลือกตั้งประธานาธิบดีปี 2024 อีกครั้ง ซึ่งอาจจะนำพายุโรปไปสู่ ‘ภาวะสมองตาย’ ดังที่มาครงเคยเสนอความคิดไว้ในปี 2019
อ้างอิง
https://www.reuters.com/world/europe/macrons-ukraine-troop-talk-shakes-up-nato-allies-2024-02-27/
https://www.aljazeera.com/news/2021/5/5/frances-macron-marks-bicentenary-of-napoleons-death
https://www.aljazeera.com/news/2024/2/27/nato-denies-plans-to-send-troops-to-ukraine
https://www.nytimes.com/2024/02/28/world/europe/macron-nato-russia-putin.html
https://www.nytimes.com/2024/02/28/world/europe/macron-nato-russia-putin.html
https://www.youtube.com/watch?v=LCFncFYr-pA
https://www.nytimes.com/2024/02/28/world/europe/macron-nato-russia-putin.html
Tags: สหรัฐอเมริกา, รัสเซีย-ยูเครน, ยุโรป, ยุโรปตะวันตก, EU, ยุโรปตะวันออก, ฝรั่งเศส, มาครง, รัสเซีย, นโปเลียน โบนาบาร์ต, สหภาพยุโรป, วยาเชสลาฟ โวโลดิน, Emmanuel Macron, Vyacheslav Volodin, ยูเครน, ดมีทรี เมดเวเดฟ, NATO, Dmitry Medvedev, เยอรมนี, นาโต้, เอ็มมานูเอล มาครง, สงครามรัสเซีย-ยูเครน
