“ขอลองไปใช้อิสรภาพอีกสักหน่อยว่ามันเป็นอย่างไร ห่างหายไปนาน ต้องปรับตัวสักนิดหนึ่ง และค่อยว่ากันต่อ” ‘ไผ่ ดาวดิน’ ตอบคำถามผู้สื่อข่าวหลังได้รับการปล่อยตัวจากทัณฑสถานบำบัดพิเศษเรือนจำขอนแก่น
ช่วงเช้าวันนี้ (10 พฤษภาคม 2562) นายจตุภัทร์ บุญภัทรรักษา หรือ ‘ไผ่ ดาวดิน’ ได้รับการปล่อยตัวจากทัณฑสถานบำบัดพิเศษเรือนจำขอนแก่น หลังได้รับพระราชทานอภัยโทษ เนื่องในโอกาสมหามงคลพระราชพิธีบรมราชาภิเษก ทำให้เขาได้ออกจากคุกเร็วกว่ากำหนด 41 วัน
สำหรับ ไผ่ ดาวดิน เป็นบัณฑิตคณะนิติศาสตร์ มหาวิทยาลัยขอนแก่น ในช่วงที่เป็นนักศึกษาเขาทำกิจกรรมในประเด็นสิทธิมนุษยชนและสิ่งแวดล้อมภายใต้ชื่อ กลุ่มดาวดิน ก่อนหน้านี้ ไผ่ถูกศาลจังหวัดขอนแก่นพิพากษาจำคุก ตามความผิดประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 112 และ พ.ร.บ.คอมพิวเตอร์ มาตรา 14(3) จากการแชร์บทความ ‘พระราชประวัติกษัตริย์พระองค์ใหม่ของไทย’ ของเว็บข่าวบีบีซีไทยลงบนเฟซบุ๊กส่วนตัว ทั้งนี้เนื่องจากเป็นความผิดกรรมเดียวผิดกฎหมายหลายบท จึงให้ลงโทษบทหนัก จำคุก 5 ปี แต่เขารับสารภาพลดโทษกึ่งหนึ่งเหลือจำคุก 2 ปี 6 เดือน
ไผ่ถูกคุมขังมาตั้งแต่เดือนธันวาคม 2559 และเดิมจะรับโทษครบกำหนดในวันที่ 19 มิถุนายน 2562 ทั้งนี้ ไผ่ไม่เคยได้รับการลดหย่อนโทษจากกรมราชทัณฑ์ ถึงแม้ว่าเขาจะถูกจัดอยู่ในข่ายนักโทษที่มีพฤติกรรมดีมาก
ต่อคำถามว่า ยังยืนหยัดที่จะเป็นนักสิทธิมนุษยชนหรือไม่ ไผ่ กล่าวว่า “มาขนาดนี้แล้ว ก็ไม่รู้หยุดได้อย่างไรแล้ว” ส่วนจะเล่นการเมืองไหม เขาตอบว่า “ผมว่าผมยังเล่นไม่ได้นะครับ เขาให้เล่นไหมล่ะครับ ก็น่าสนใจนะครับ เพราะถึงเราไม่เล่นการเมือง การเมืองก็เล่นเรา”
รังสิมันต์ โรม ส.ส.บัญชีรายชื่อ พรรคอนาคตใหม่ แสดงความเห็นว่า เราไม่ควรเอาคนรุ่นใหม่แบบนี้ไปขัง เขายังมีศักยภาพ มีสติสัมปชัญญะที่จะช่วยประเทศได้
“อย่างน้อยๆ ผมคิดว่าสิ่งที่เขาได้เรียนรู้ พบเห็น ในกระบวนการยุติธรรมน่าจะเป็นประสบการณ์ที่เขาสามารถนำมาถ่ายทอดต่อสังคม เผื่อว่าในอนาคตเราจะได้มีการปรับปรุงให้กระบวนการยุติธรรมเราดีขึ้น” รังสิมันต์ โรมกล่าวและว่า “ท้ายที่สุด สังคมไทย คนไทย ก็ปฏิเสธกระบวนการยุติธรรมไม่ได้ แต่จะทำอย่างไรให้กระบวนยุติธรรมเป็นของเราจริงๆ ให้ทุกคนเบื้องหน้ากฎหมายได้รับความยุติธรรมเท่ากันทุกคน”
บรรยากาศหน้าเรือนจำ มีคนมารอรับเขาจำนวนมาก ทั้งพ่อแม่ น้องสาว เพื่อนนักกิจกรรม รวมถึง น.ส.กุลธิดา รุ่งเรืองเกียรติ รองหัวหน้าพรรคอนาคตใหม่ และ ส.ส.บัญชีรายชื่อของพรรค และนายรังสิมันต์ โรม ส.ส.บัญชีรายชื่อของพรรค อีกทั้งยังมีประชาชนบางส่วนมารอให้กำลังใจและขอถ่ายภาพเซลฟี่ และสื่อมวลชนจำนวนมากรอทำข่าว หลังจากนั้นครอบครัวและเพื่อนจัดพิธีบายศรีสู่ขวัญเพื่อเรียกขวัญให้ไผ่ด้วย
น.ส.ภาวิณี ชุมศรี ทนายความจากศูนย์ทนายความเพื่อสิทธิมนุษยชน ซึ่งให้ความช่วยเหลือทางคดีแก่จตุภัทร์ ให้สัมภาษณ์ว่า ไผ่ยังมีคดีค้างอยู่อีกหนึ่งคดี คือ คดี 14 นักศึกษากลุ่มประชาธิปไตยใหม่ ที่ถูกจับกุมด้วยข้อหายุยงปลุกปั่นให้เกิดความวุ่นวายในบ้านเมือง ตามกฎหมายอาญามาตรา 116 และฝ่าฝืนคำสั่งหัวหน้า คสช.ที่ 3/2558 จากการทำกิจกรรมเชิงสัญลักษณ์ที่อนุสาวรีย์ประชาธิปไตย ในวันที่ 25 มิถุนายน 2558 ซึ่งยังอยู่ในชั้นสืบสวนสอบสวน และยังไม่มีความคืบหน้าใดๆ
