‘แพนต์สูท’ เสริมพลังอำนาจของฮิลลารี

ใครต่อใครพากันบ่น (แทนคนอเมริกัน) ว่า การต้องเลือกระหว่างทรัมป์กับฮิลลารี คลินตัน มันยากพอๆ กับการให้เลือกระหว่างผีกับสาง ส่วนฉันไม่มีความรู้เรื่องการเมืองสหรัฐฯ แม้แต่นิดเดียว จึงขอมีส่วนร่วมในการพูดถึงดีเบตครั้งนี้ด้วยการโฟกัสไปที่ ‘เสื้อผ้า’ ของฮิลลารีแทนก็แล้วกัน

ฮิลลารีปรากฏตัวในการดีเบตรอบสุดท้ายในชุดแพนต์สูท (Pantsuit) สีขาวล้วน

BuzzFeed พาดหัวข่าวหวือหวาว่า ‘ชาวเน็ตสติแตกไปเลยกับแพนต์สูทสีขาวล้วนนี้’ จากนั้นก็รวบรวมทวิตเตอร์ที่ล้อเลียนชุดแพนต์สูทสีขาวของเธอในรูปการณ์ต่างๆ

สื่อบ้าๆ บอๆ คลั่งชาติบางสื่อ ออกมาประโคมข่าวอันน่าขันว่า “ต๊ายตาย ในขณะที่ทรัมป์ติดเข็มกลัดธงชาติเมกัน นังฮิลลารีไม่ยอมติดเข็มอะไรเลย เธอคงไม่มีความภูมิใจในความเป็นชาติอเมริกาเลยสินะ” จากนั้นก็มีสื่ออื่นๆ ออกมาด่าพวกคลั่งชาติว่า “ช่างดัดจริตเหลือเกิน”

ขณะเดียวกัน อีกหลายต่อหลายสื่อก็ออกมาบอกว่า แพนต์สูทที่ออกแบบโดย ราล์ฟ ลอเรน (Ralph Lauren) ที่ฮิลลารีสวมในการดีเบตทั้งสามครั้งนั้นมาในธีมน้ำเงิน ขาว แดง – ทั้งหมดนี้คือสีของธงชาติไง

อีกหลายสื่อก็สำทับอีกว่า – “โอ๊ยยย ไม่รู้อะไร แพนต์สูทสีขาวนี้มีความหมายลึกซึ้งเหลือประมาณ เพราะสีขาวคือสีที่กลุ่ม Suffragette หรือกลุ่มผู้หญิงที่เรียกร้องสิทธิที่จะมีสิทธิในการไปลงคะแนนเสียงเลือกตั้งใช้ไงล่ะ”

นี่เป็นเพียงตัวอย่างเล็กๆ น้อยๆ เกี่ยวกับ ‘ข้อถกเถียง’ ว่าด้วยชุดแพนต์สูทของ ฮิลลารี คลินตัน อันทำให้เราต้องมีอนุสนธิในใจว่า อันเรื่องการเลือกเสื้อผ้าของนักการเมืองและผู้นำประเทศนั้น จะเลือกไปเรื่อยเปื่อย เลือกตามชอบ เลือกตามใจฉันไม่ได้

แต่มันคือหนึ่งในยุทธศาสตร์ของการต่อสู้และการแสดง ‘สาร’ ทางการเมืองด้วย

‘แพนต์สูท’ นั้นสำคัญไฉน?

แม้ผู้หญิงจะสวมกางเกงมาบ้างแล้วตั้งแต่ทศวรรษที่ 1920 แต่หากผู้หญิงจะเข้าสู่โลกธุรกิจและการเมืองแบบเคียงบ่าเคียงไหล่กับผู้ชาย ‘เสื้อผ้า’ ของพวกเธอคือ ‘สูทกระโปรง’ หรือ Tailored Skirt Suit – หากนึกถึงใครไม่ออก ขอให้นึกถึง ‘เครื่องแบบ’ ของหญิงเหล็ก มาร์กาเรต แทตเชอร์

สูทกระโปรงกลายเป็น Cliché สำหรับสิ่งที่เรียกว่า Power Dress สำหรับผู้หญิงมาตั้งแต่ทศวรรษที่ 1980

คัมภีร์เล่มคลาสสิกสำหรับการแต่งตัวเสริมโหงวเฮ้ง…อุ๊บส์! เสริมพลังอำนาจของผู้หญิงคือ หนังสือชื่อ Dress for Success ของ John T. Molloy

อ้าว! แล้วทำไมผู้หญิงจะแต่งตัวแบบหญิงๆ แบบกระโปรงหวานๆ ไปทำงานการเมือง หรือทำธุรกิจไม่ได้ล่ะ มันผิดตรงไหน ฮึ!?

ก็ในอีโลกตะวันตกนี้ เขาเห็นว่า ร่างกายของผู้หญิงมันสัมพันธ์อยู่กับความหมายของการ ‘สืบเผ่าพันธุ์’ เห็นผู้หญิงทีไรก็ให้นึกถึง ‘นม’ ที่มีไว้เลี้ยงทารก หรือ ช่องคลอดที่มีเด็กกระดึ๊บๆ ออกมา ผู้หญิงและรูปร่างของผู้หญิง มันชวนให้นึกถึงแต่บทบาทการเป็นแม่หรือเป็นเมีย ทีนี้เพื่อไม่ให้ – เพื่อนร่วมงานผู้ชายหรือผู้ชายอื่นๆ ที่เราจะต้องไปติดต่อ หรือแม้กระทั่งฟาดฟันต่อสู้ด้วย – เห็นเรา (ผู้หญิง) แต่ในความเป็นเมียเป็นแม่ อันดับแรกกูรูทางแฟชั่นเขาบอกว่า ผู้หญิงพึงปิดนมให้มิดๆ

ในหนังสือ Dress for Success แนะนำเรื่องแบบของสูทผู้หญิงเอาไว้ว่า

“It should be fully cut enough to cover the contour of the bust . It should not be pinched in at the waist to exaggerate the bust”

(ต้องปกปิดไม่ให้เห็นเส้นสายของหน้าอก และต้องไม่เข้าเอวเล็กจนไปขับหน้าอกให้เด่นออกมา)

ไม่เพียงเท่านั้น สูตรสำเร็จแห่งการแต่งสูทเสริมพลังหญิงต้องมีสีเข้ม สวมทับเสื้อเชิ้ตเท่ๆ และควรมีผ้าพันคอพันไว้เล็กน้อยเพื่อให้ดูมีสีสันความอ่อนหวานแบบผู้หญิง ขณะเดียวกันก็ช่วยดึงความสนใจออกจากหน้าอกและใบหน้าของเรา

(Tailor skirt suit in navy blue with smart blouse and something around the neck such as scarf)

คนที่เป็นไอคอนของการแต่งตัวแบบนี้เป๊ะๆ คือ มาร์กาเรต แทตเชอร์

มาร์กาเรต แทตเชอร์ นายกรัฐมนตรีอังกฤษ และ โรนัลด์ เรแกน ประธานาธิบดีสหรัฐฯ หัวเราะร่วมกันระหว่างการประชุมพันธมิตรผู้นำ ณ เมืองนิวยอร์ก วันที่ 24 ตุลาคม 1985

ผู้หญิงใส่ ‘กางเกง’ ได้ไหม?

คำตอบคือ “ไม่ได้”

คัมภีร์ Dress for Success บอกว่า การแต่งกายเสริมพลังหญิงต้องบาลานซ์ระหว่างความเป็นชายที่เสริมเข้ามา แต่ต้องไม่มากจนทำให้ผู้ชายรู้สึกถูกคุกคาม! (โอ้ ผู้ชาย ทำไมขวัญอ่อนจริงหนอ)

เขาว่า สวมกางเกง มันดูคุกคามผู้ชายมากไป แล้วอีกอย่างการโชว์ปลีน่องแต่พองามก็ช่วยทำให้ผู้หญิงมีทั้งอำนาจแบบผู้ชาย และคงความเย้ายวนแบบผู้หญิงเอาไว้ได้โดยไม่โฉ่งฉ่าง (ผู้หญิงก็ร้ายจริงหนอ)

แต่ที่ห้ามเด็ดขาดคือ ห้ามใส่สเวตเตอร์แคชเมียร์ไปทำงานนะจ๊ะ เพราะ คัมภีร์แต่งกายเสริมพลังหญิงเขาบอกว่า “ไอ้เจ้าสเวตเตอร์แคชเมียร์ มันเป็นเครื่องแบบของพวก ‘เลขาฯ’ ไม่ใช่ผู้นำ แถมยังมีฤทธิ์เดชไปในทาง ‘ยั่วยวน’” (a cashmere sweater on a woman even a moderate build is one of the greatest seduction garments in existence – เชื่อมโยงกับหนังเรื่อง Sweater Girls ที่ Lana Turner แสดง)

(แหม ถ้าเมืองไทยไม่ร้อน ต่อไปนี้จะใส่สเวตเตอร์แคชเมียร์ทุกวันเลย)

อ้าว… แล้วแพนต์สูทแบบฮิลลารีล่ะ?

ก็นี่แหละ ที่มันแสนจะ ‘ล้ำ’ สำหรับ ฮิลลารี คลินตัน เพราะจนถึงปี 1993 ในสภาสูงของสหรัฐฯ ยังมีกฎห้ามผู้หญิงสวมแพนต์สูท จนกระทั่งมีวุฒิสมาชิกผู้หญิง 2 คนคือ Barbara Mikulski and Carol Moseley Braun สวมแพนต์สูทมาประชุมเพื่อประท้วงกฎข้อนี้ จนในที่สุดต้องยอมเปลี่ยนกฎกันโดยมีข้อแม้ว่า สวมแพนต์สูทได้ แต่ต้องมีแจ็กเก็ต

คิดดู – กะอีแค่ผู้หญิงจะสวมกางเกงนี่ ในปี 1993 ยังต้องประท้วงกันเลยนะ

ฮิลลารี คลินตัน นั้นมีแพนต์สูทเป็น ‘เครื่องแบบ’ ของเธอ นับตั้งแต่เธอเป็นวุฒิสมาชิกปี 2000 และส่วนหนึ่งในสุนทรพจน์หลังได้รับการเลือกตั้งของเธอคือ

“Sixty-two countries, 16 months, three debates, two opponents, and six black pantsuits later, because of you, here we are.”

(“ชัยชนะวันนี้มีได้เพราะ 62 เขต, 16 เดือน, 3 ดีเบต คู่ต่อสู้ 2 คน และแพนต์สูทสีดำ 6 ชุด”)

ปี 2008 เธอเรียกผู้สนับสนุนของเธอว่า ‘Sisterhood of the Traveling Pantsuits’

เดือนตุลาคม 2016 กลุ่มผู้สนับสนุน ฮิลลารี คลินตัน ทำ Pantsuits Flash Mob แล้วออกมาเต้น

พร้อมติดแฮชแท็ก #Pantsuitpower Flashmob for Hillary

คงต้องจับตาดูว่า หาก ฮิลลารี คลินตัน ได้รับชัยชนะในการเลือกตั้งเป็นประธานาธิบดี เธอจะทำให้แพนต์สูทกลับมา ‘ฮ็อต’ ในหมู่ผู้หญิงที่ต้องการแต่งกายเสริมดวง เอ๊ย! เสริมพลัง หรือไม่?

ส่วนตัวฉันไม่เห็นจะชอบที่ผู้หญิงต้องแต่งตัวให้ ‘แมน’ เพื่อแลกกับอำนาจ  และทำไมเราต้องพยายามเบี่ยงเบนความสนใจของใครๆ ออกจากนมเรา ก้นเรา หากต้องการเป็นที่น่าเกรงขาม

ถ้าเราสนับสนุนความแตกต่างหลากหลาย ไดเวอร์ซิตี้ของโลกและสังคม เราน่าจะปล่อยให้ผู้หญิงแต่งตัวแบบที่เธอชอบนั่นแหละ จะคิตตี้ จะโชว์นม จะลายเสือ หรือจะลีน่า จัง ก็มีสีสันดีจะตายไป

ว่าแล้วก็คงต้องสารภาพว่า ฉันคิดว่า ฮิลลารี แต่งตัวได้ ‘น่าเบื่อ’ และ อยู่ใน ‘กรอบ’ เป็นไปตาม ‘สูตรสำเร็จ’ เสียยิ่งกว่าแทตเชอร์

จะว่าไปแล้ว ไอ้ความ ‘น่าเบื่อ’ นี้ก็เป็น ‘สาร’ ทางการเมืองได้อยู่นะ

อ้างอิง:

FACT BOX:

• ปี 1961 Yves Saint Laurent ออกแบบทักซิโด้สำหรับผู้หญิงออกมาครั้งแรก
• ปี 1962 Nan Kempner สวมสูทของ Yves Saint Laurent ไป  Manhattan’s La Côte Basque แล้วถูกปฏิเสธไม่ให้เข้าในข้อหาเป็นผู้หญิงแล้วสวมกางเกง เธอเลยถอดกางเกงออกแล้วใส่แต่ทักซิโด้ท่อนบน เดินเข้างานเป็นมินิเดรสไป