เคยมีผลสำรวจมูลค่าเงินหมุนเวียนในตลาดภาพยนตร์สำหรับผู้ใหญ่ (Adult Video) หรือที่เรียกกันว่า AV ของประเทศญี่ปุ่น มีเม็ดเงินมากเกือบแตะหลักล้านล้านบาท ในช่วงที่ยังไม่มีการระบาดของโควิด-19 ญี่ปุ่นสามารถผลิตหนังผู้ใหญ่ได้วันละ 14 เรื่องเป็นอย่างน้อย หรือปีละกว่า 5,000 เรื่อง ซึ่งตลาดทั่วโลกก็ตอบรับผลงานเหล่านี้เป็นอย่างดี หลายครั้งนักแสดงทั้งหญิงและชายกลายเป็นคนมีชื่อเสียง มีผู้ติดตามในโซเชียลมีเดียหลักแสนไปจนถึงหลักล้านคน

ถ้ามองนอกเหนือจากความสำเร็จ ชื่อเสียง หรือเม็ดเงินมหาศาลในวงการหนังผู้ใหญ่ จะพบว่ามีการหลอกลวงและการกระทำที่ผิดกฎหมายให้เห็นอยู่มาก จนทำให้รัฐบาลญี่ปุ่นรวมถึงองค์กรต่างๆ พยายามผลักดันกฎหมายหลายฉบับที่จะควบคุมการทำงานในวงการ AV เพื่อป้องกันเรื่องสิทธิมนุษยชน การล่วงละเมิด การทำร้ายร่างกาย ไปจนถึงสัญญาที่ไม่เป็นธรรม

หากไล่เรียงถึงการผลักดันกฎหมายและข้อบังคับเกี่ยวกับการถ่ายทำและผลิตวิดีโอสำหรับผู้ใหญ่ที่ประชาชนให้ความสนใจ จะพบว่ามีอยู่ด้วยกันหลายฉบับ ทั้งกฎหมายเซนเซอร์สื่อลามกอนาจาร หรือกฎขององค์กรส่งเสริมทรัพย์สินทางปัญญาในปี 2018 ที่ระบุให้อดีตนักแสดงหนัง AV สามารถขอให้ต้นสังกัดเดิมหยุดเผยแพร่ผลงานเก่าหลังออกจำหน่ายไปแล้วเป็นเวลา 5 ปีถึง 5 ปีครึ่งนับตั้งแต่วันถ่ายทำ โดยกฎดังกล่าวเกิดขึ้นเนื่องจากมีอดีตนักแสดงจำนวนมากไม่สามารถกลับมาใช้ชีวิตในสังคมได้ ผลงานของพวกเขาและเธอยังคงถูกเผยแพร่ ผู้คนเห็นและจดจำได้จนทำให้เกิดความเครียดหรืออับอาย บ้างก็ถูกล้อเลียนเสียดสี เพื่อป้องกันปัญหาดังกล่าวจึงเสนอให้นักแสดงสามารถขอให้บริษัทต้นสังกัดเดิมลบผลงานเก่าๆ ของพวกเขาและเธอได้

ย้อนกลับไปยังเดือนพฤษภาคม 2022 มีกระแสดราม่าใหญ่ในโซเชียลมีเดียญี่ปุ่น เมื่อแฮชแท็ก #AV禁止 ขึ้นเทรนด์ความนิยมระดับประเทศ เป็นผลมาจากพรรคฝ่ายค้านเสนอให้พิจารณากฎหมายห้ามนักแสดง AV มีเพศสัมพันธ์กันจริงๆ แต่เสนอให้ใช้มุมกล้องแทนการสอดใส่จริง โดยเทียบกับการถ่ายทำภาพยนตร์ปกติที่มีฉากความรุนแรง เช่น การไล่ฆ่า การยิง การทรมานไปจนถึงฉากฆาตกรรม ที่ทั้งหมดเป็นเพียงการแสดงไม่ได้ฆ่าคนจริงๆ จนทำให้เสียงวิจารณ์ของชาวญี่ปุ่นแตกออกเป็นสองฝั่งชัดเจน

เสียงวิจารณ์ส่วนใหญ่เป็นไปในเชิงไม่เห็นด้วย บางความคิดเห็นระบุว่า ไม่สามารถนำฉากเซ็กซ์มาเทียบกับฉากฆาตกรรมได้ บางส่วนมองว่าควรแก้ปัญหาที่ต้นเหตุมากกว่าแก้ปัญหาที่ปลายเหตุ ซึ่งต้นเหตุที่ว่าคือความยินยอมพร้อมใจของนักแสดง หากนักแสดงยินยอมที่จะมีเซ็กซ์จริงๆ ก็ควรจะทำได้ แต่กับนักแสดงที่ถูกหลอกมาเล่น AV พวกเขาหรือเธอไม่ต้องการถ่ายฉากเซ็กซ์แต่ต้องจำยอมเพราะถูกข่มขู่หรือเซ็นสัญญาที่ไม่เป็นธรรมไปแล้ว การผลักดันกฎหมายเพื่อป้องกันการล่อลวงคนเข้าวงการ AV จึงเป็นเรื่องที่นักการเมืองควรพิจารณามากกว่า  

ในเดือนเดียวกับที่แฮชแท็ก #AV禁止 ขึ้นเทรนด์ พรรครัฐบาลและพรรคฝ่ายค้านญี่ปุ่นได้จัดประชุมร่วมกันและเสนอร่างกฎหมายป้องกันการล่อลวงบุคคลถ่าย AV เพื่อคุ้มครองการถูกหลอก การค้ามนุษย์และการละเมิดสิทธิมนุษยชน ส่วนหนึ่งเป็นผลมาจากที่ญี่ปุ่นประกาศปรับลดอายุผู้บรรลุนิติภาวะจาก 20 ปี เหลือ 18 ปี ซึ่งกฎหมายนี้ได้รับเสียงตอบรับเชิงบวกจากประชาชนมากกว่าข้อเสนอห้ามนักแสดง AV มีเซ็กซ์กันระหว่างถ่ายทำ

การเสนอร่างกฎหมายนี้เกิดขึ้นเพราะในช่วงหลังนักแสดง AV มีอายุเฉลี่ยน้อยลงเรื่อยๆ จึงอาจอนุมานได้ว่า หลังปรับลดอายุผู้บรรลุนิติภาวะจะมีเยาวชนเข้าสู่วงการหนังผู้ใหญ่มากขึ้น ทั้งเข้ามาโดยที่ตัวเยาวชนและผู้ปกครองยินยอมให้ทำ รวมถึงเยาวชนที่ถูกหลอกให้เข้าวงการ และเกิดความกังวลที่ว่าแมวมองนักแสดงหนัง AV มีแนวโน้มล่อลวงเด็กอายุ 18-19 ปีมากขึ้นกว่าเมื่อก่อนเพราะช่องว่างทางกฎหมาย

ประเด็นดังกล่าวสอดคล้องกับผลการสำรวจเมื่อปี 2020 พบว่า 1 ใน 4 ของผู้หญิงญี่ปุ่นช่วงอายุ 20-30 ปี ที่ถูกชักชวนให้ทำงานเป็นนางแบบ นักแสดง และไอดอล ไม่ได้ทำงานตามที่ว่าแต่ถูกหลอกให้เข้าสู่วงการ AV โดยแมวมองและต้นสังกัดหลอกให้เซ็นสัญญาก่อนกดดันให้ถ่ายฉากมีเพศสัมพันธ์โดยไม่ยินยอม

วิธีการล่อลวงเด็กและเยาวชนมักมาในรูปแบบแมวมองนักแสดง นางแบบ นักดนตรี และไอดอล แรกเริ่มแมวมองมักบอกกับเหยื่อว่าตนเป็นคนของค่ายทำหนัง ค่ายเพลง หรือดูแลสังกัดนางแบบอยู่ เมื่อเหยื่อหลงเชื่อตกลงร่วมงานและเซ็นสัญญาที่ไม่ระบุชัดเจนถึงขอบเขตงานที่ต้องทำ พวกเขาจะเริ่มให้เหยื่อถ่ายแบบกราเวียร์ก่อน ตามด้วยบังคับให้เหยื่อเข้าฉากหนัง AV หากไม่ยอมจะตามข่มขู่ถึงบ้านหรือสถานศึกษา ขู่ว่าถ้าไม่ยอมทำจะฟ้องกลับจนหมดเนื้อหมดตัว

ความรู้สึกผิดหวังหลังถูกหลอก ความกลัวจากการถูกกดดันอย่างต่อเนื่องมักทำให้เหยื่อขาดดุลพินิจและวิจารณญาณมากกว่าสถานการณ์ปกติ จนหลายคนจำยอมถ่ายหนัง AV เพื่อจบปัญหาทุกอย่าง แต่ปัญหาก็ยังไม่จบลงง่ายๆ เพราะผลงานของเหยื่อจะยังคงอยู่ในโลกออนไลน์ตลอดไป รวมถึงสุขภาพจิตที่เสียไปกับการถูกล่วงละเมิดทางเพศหรือการถูกค่ายหนังบังคับให้ขายบริการทางเพศ

สำนักข่าวญี่ปุ่นหลายเจ้าเขียนบทความถึงเหตุผลที่แมวมองต้องล่อลวงเยาวชนเข้าวงการ AV ส่วนหนึ่งเป็นเพราะค่ายทำหนังเล็กๆ ไม่สามารถจ้างนักแสดงชื่อดังมาร่วมงานด้วยได้ ไปจนถึงการแข่งขันในวงการที่ต้องหานักแสดงหน้าใหม่ที่อายุยังน้อย หรือตามหาเยาวชนที่มีรูปร่างหน้าตาตรงตามความต้องการของต้นสังกัด ซึ่งการหลอกเยาวชนมาร่วมงานจะลดค่าใช้จ่ายในการทำงานหนังได้มากพอสมควร

ร่างกฎหมายป้องกันการล่อลวงบุคคลถ่าย AV ที่กำลังพิจารณากันอยู่นี้จะสร้างความเปลี่ยนแปลงหลายอย่างแก่วงการหนัง AV เช่น ข้อกำหนดที่ระบุว่าเมื่อนักแสดงเซ็นสัญญากับค่ายต้นสังกัดแล้วจะต้องรอ 20 วันก่อนถึงจะเริ่มถ่ายหนังเรื่องแรกได้ หากถ่ายทำกันก่อนยังไม่เซ็นสัญญาจะถือว่ามีความผิดตามกฎหมาย นอกจากนี้คลิปวิดีโอที่ถ่ายทำเสร็จแล้วจะต้องรอให้ครบ 3 เดือนเสียก่อนจึงจะเผยแพร่ออกสู่สาธารณะได้ ส่วนกรณีหนังที่เผยแพร่ไปแล้วระยะเวลาหนึ่ง แต่มาทราบทีหลังว่านักแสดงในเรื่องถูกหลอกมา ถูกล่วงละเมิดหรือการกระทำใดๆ ที่ผิดกฎหมาย ค่ายหนังจะต้องลบคลิปดังกล่าวออกจากทุกแพลตฟอร์มทันที

นอกจากนี้ หลังจากการถ่ายทำงานชิ้นแรก 365 วัน นักแสดงสามารถขอยกเลิกสัญญาได้โดยไม่มีเงื่อนไขและไม่เสียค่าปรับ แต่ถ้าเกิดกรณีที่ฝั่งของผู้ผลิตไม่ต้องการทำสัญญากับนักแสดง หรือเกิดการล่อลวงประชาชนเพื่อถ่าย AV จะถือว่าผิดกฎหมาย รับโทษจำคุกไม่เกิน 3 ปี ปรับไม่เกิน 3 ล้านเยน ส่วนบริษัทหรือองค์กรจะถูกปรับมากกว่ารายบุคคล 100 ล้านเยน

วันที่ 15 มิถุนายน 2022 รัฐบาลญี่ปุ่นได้ผ่านกฎหมายป้องกันการล่อลวงบุคคลเพื่อถ่ายวิดีโอสำหรับผู้ใหญ่ จนสำนักข่าวต่างประเทศพากันวิเคราะห์สถานการณ์ที่เกิดขึ้นว่า การผ่านร่างกฎหมายครั้งนี้ถือเป็นความพยายามที่เห็นได้ไม่บ่อยนักของรัฐบาลญี่ปุ่นในการเข้ามาแตะต้องอุตสาหกรรมขนาดใหญ่ที่สร้างเงินหมุนเวียนให้กับประเทศ ส่วนทางด้านนักเคลื่อนไหวทางสังคมอย่าง คาซึโกะ อิโตะ (Kazuko Ito) ทนายความชื่อดัง ผู้มีบทบาทในการต่อต้านการบังคับหลอกลวงประชาชนเข้าสู่วงการ AV มองความเปลี่ยนแปลงที่เกิดขึ้นทีละน้อยนี้ว่าจะช่วยป้องกันการเกิดบาดแผลทางจิตใจให้กับผู้คนได้เป็นจำนวนมาก

อย่างไรก็ตาม ยังคงมีนักการเมืองบางรายแสดงท่าทีไม่เห็นด้วยกับข้อกังวลในช่องว่างทางกฎหมายเกี่ยวกับอายุของผู้บรรลุนิติภาวะในประเด็นการหลอกลวงเยาวชนเข้าวงการ AV หรือแสดงท่าทีไม่ยี่หระกับการที่เยาวชนถ่ายหนังผู้ใหญ่มากขึ้น เหตุการณ์ดังกล่าวเกิดขึ้นในการประชุมหนึ่งที่ตัวแทนนักกฎหมายและนักเคลื่อนไหวด้านสังคมเสนอข้อเรียกร้องต่อสภา

นักกฎหมายหญิงรายหนึ่งพูดให้ที่ประชุมร่วมตระหนักถึงปัญหาเยาวชนที่เข้าสู่วงการ AV เรียกร้องให้นักการเมืองรวมถึงนายกรัฐมนตรีช่วยนำปัญหานี้ไปพิจารณา แต่กลับได้รับเสียงหัวเราะจากนักการเมืองชายบางคน จนทำให้เธอโต้ตอบกลับไปว่าประเด็นนี้เป็นเรื่องใหญ่และไม่ใช่สิ่งที่น่าหัวเราะเลยแม้แต่น้อย

การประชุมดังกล่าวถูกนำไปทำคลิปสั้นใส่ซับทั้งภาษาญี่ปุ่นและภาษาอังกฤษแล้วโพสต์ลงในแอปพลิเคชัน TikTok จนกลายเป็นไวรัล เพราะประชาชนต่างวิจารณ์ท่าทีขำขันของนักการเมืองของพวกเขาที่คล้ายกับว่าเมินเฉยต่อประเด็นทางเพศที่เกิดขึ้นกับเยาวชนญี่ปุ่น จนเกิดการพูดคุยกันต่อว่าหลังจากนี้คงต้องติดตามดูต่อไปว่าร่างกฎหมายที่เกี่ยวข้องกับการควบคุมอุตสาหกรรมหนังผู้ใหญ่จะถูกใช้งานอย่างเป็นจริงเป็นจังได้มากน้อยแค่ไหน

Tags: , , , , , , , , , ,