ทำไมเสียงนาฬิกาปลุก ของสมาร์ตโฟน จึงต้องน่าหงุดหงิด

แม้จะเป็นเสียงที่ทุกคนไม่อยากจะได้ยินในทุกเช้า แต่เสียงปลุกอันแสบแก้วหูของฟังก์ชัน Alarm ในสมาร์ตโฟน โดยเฉพาะเสียง Radar ของใน iPhone นั้น กลับกระตุ้นให้เรารู้สึกตื่นตัวในทุกเช้าได้ 

แม้เป็นความสัมพันธ์ที่ทั้งรักทั้งชัง กับการเป็นตัวช่วยให้ตื่นได้ตรงตามเป้าหมาย ทว่าแม้จะผ่านไปนานแค่ไหน เราก็ยังไม่คุ้นเคยกับมันได้เสียที

เป็นเพราะอะไร ทำไมเสียงนาฬิกาปลุกของสมาร์ตโฟนจึงต้องน่าหงุดหงิดเช่นนี้

เรื่องนี้ สจวร์ต แม็กฟาร์เลน (Stuart McFarlane)  นักวิจัยด้านสิ่งเร้าทางการได้ยินและประสิทธิภาพการทำงานของมนุษย์ กล่าวว่า การออกแบบเสียงเพื่อกระตุ้นให้ผู้คนตื่นมีแนวคิดที่คล้ายคลึงกับอุปกรณ์ที่ใช้ตรวจสอบ และแจ้งเตือนอันตรายต่างๆ ดังนั้นเสียงที่เกิดขึ้นจึงต้องทำให้เกิดความรู้สึกเชิงลบและมีความวิตกกังวลขึ้นมา 

ทำให้เสียงของ Radar จะเริ่มจากเสียงที่ดังขึ้นมากๆ แล้วค่อยลดเบาลง ก่อนจะวนซ้ำๆ อีกครั้งอย่างรวดเร็ว 

แม็กฟาร์เลนยังชวนไปสำรวจถึงประวัติศาสตร์ของสัญญาณเตือนอีกด้วยว่า สมัยก่อนนั้นมักเป็นเสียงแตรไอน้ำหรือเสียงตีเหล็กให้กระทบกัน ซึ่งลักษณะเสียงดังกล่าวก็มีแพตเทิร์นที่คล้ายกันคือ ทำให้รู้สึกตื่นตระหนกและไม่ปลอดภัย

“จึงจะเห็นได้ว่า แม้เทคโนโลยีจะก้าวหน้าขึ้น แต่การออกแบบสัญญาณเตือนยังคงเหมือนเดิม มีลายเซ็นของมันชัดเจนคือ เป็นเพียงเสียงระเบิดสั้นๆ”

หากถามว่า เสียงปลุกเช่นนี้ดีกับการตื่นจริงๆ ไหม แม็กฟาร์เลนตอบว่า แม้จะทำให้มนุษย์เราตื่นขึ้นมาได้อย่างรวดเร็วในเวลาอันสั้น แต่การกระตุ้นอย่างรวดเร็วอาจทำให้เกิดความเฉื่อยชาจากการนอนหลับ (Sleep Inertia) ซึ่งจะส่งผลต่อสุขภาพ และสมรรถนะการใช้ชีวิตต่างๆ ในวันนั้น

ในทางกลับกัน แม็กฟาร์เลนอธิบายว่า เสียงปลุกที่มีท่วงทำนองจะดีต่อร่างกาย ช่วยให้การตื่นนอนมีประสิทธิภาพมากกว่า เพราะในระหว่างที่เสียงปลุกกำลังเล่นอยู่ สมองที่ได้ยินเสียงดังกล่าวจะเริ่มสร้างรูปแบบของเสียงภายในหัว ซึ่งในระหว่างนั้นเองร่างกายส่วนต่างๆ จะเริ่มค่อยๆ ถูกกระตุ้นจนท้ายที่สุดเราสามารถตื่นนอนได้

สุดท้ายแล้วแม้จะเป็นเสียงที่ไม่เคยมีใครชอบ แต่มันก็มีเหตุผลที่เสียงนาฬิกาปลุกต้องทำให้รู้สึกหงุดหงิดขนาดนี้ แต่ในขณะเดียวกันเสียงที่เรารู้สึกพึงพอใจกับมันมากกว่า ก็สามารถเป็นเสียงปลุกได้เช่นกัน หากมีทำนองและรูปแบบการเล่นซ้ำที่เหมาะสม

ดังนั้นเลือกเสียงนาฬิกาปลุกที่เหมาะสมกับตัวเราจะเป็นเรื่องดีที่สุด เพราะสิ่งนี้คือเสียงแรกที่เราจะได้ยินในแต่ละวัน และอาจเป็นตัวกำหนดว่า วันนี้จะเป็นวันที่พังหรือปังก็เป็นได้  

ที่มา:

– https://slate.com/technology/2022/10/radar-iphone-alarm-apple.html

– https://www.indy100.com/news/iphone-alarm-sound-annoying-radar-cosmic-science-research-pavlovian-technology-frequency-8027701