นักวิจัยรายงานว่าในทศวรรษที่ผ่านมา ต้นเบาบับ (African Baobab) ต้นไม้ขนาดยักษ์อายุหลายพันปีในแอฟริกาซึ่งเป็นต้นไม้ที่ตายยากที่สุด ได้ตายไปแล้ว 9 ต้น โดยพวกเขาสันนิษฐานว่าน่าจะมีสาเหตุมาจากสภาพภูมิอากาศเปลี่ยนแปลง
ต้นเบาบับคือต้นไม้ที่ใหญ่ที่สุดและมีอายุยืนยาวที่สุดในโลก อยู่ในพื้นที่เขตสะวันนาของแอฟริกา และนอกทวีปในพื้นที่เขตร้อน มันมีรูปร่างแปลกประหลาด กิ่งก้านที่งอกออกเหมือนรากชี้ขึ้นท้องฟ้าทำให้ดูเหมือนต้นไม้กลับหัว โดยต้นเบาบับแต่ละต้นมีอายุได้ถึง 3,000 ปี เก็บกักน้ำได้มาก และออกผลที่เป็นอาหารของสัตว์และมนุษย์ ใบของมันใช้ต้มกินได้เหมือนกับผักโขม หรือใช้ทำยาพื้นบ้าน ส่วนเปลือกใช้ทำเชือก สานตะกร้า และทำหมวกที่กันน้ำได้
สำหรับชุมชนต่างๆ ที่อยู่ทางตอนใต้ของทวีปแอฟริกาต้นเบาบับมีความสำคัญทางวัฒนธรรมอย่างยิ่ง มีตำนานว่าต้นเบาบับถูกลงโทษจากพระเจ้าทำให้มีรูปร่างใหญ่มาก และเป็นต้นไม้กลับหัว ต้นเบาบับยังเป็นพื้นที่ตั้งศาลและจุดนัดพบ
สำหรับต้นไม้ที่เพิ่งตายไป เป็นกลุ่มที่มีอายุระหว่าง 1,100-2,500 ปี บางต้นใหญ่เท่ากับความยาวของรถบัส โดยข้อค้นพบนี้เกิดขึ้นระหว่างนักวิจัยจากโรมาเนีย แอฟริกาใต้ และสหรัฐอเมริกา ที่ต้องการรู้ว่าต้นไม้สามารถใหญ่ขนาดนี้ได้อย่างไร ระหว่างปี 2005-2017 พวกเขาใช้การหาอายุจากกัมมันตรังสีวิเคราะห์ตัวอย่างที่นำมาจากลำต้นของต้นไม้ และพบว่าลำต้นของเบาบับไม่ได้โตจากลำต้นเดียว แต่มาจากลำต้นมากมายที่เติบโตรวมกัน และการทำลายต้นเบาบับก็ทำได้ยากมาก
“มันอาจจะถูกเผา หรือเปลือกไม้ถูกฉีกออก แต่มันก็ยังจะสร้างเปลือกไม้ใหม่และเติบโตใหม่ได้อีกครั้ง มันตายได้จากการเน่าภายใน จากนั้นก็ล้มลงได้ทันที”
ส่วนใหญ่แล้ว บรรดาต้นเบาบับที่ตายไปในทศวรรษนี้ อยู่ทางตอนใต้ของทวีปแอฟริกา ในประเทศซิมบับเวย์ นามิเบีย แอฟริกาใต้ บอสวานา และแซมเบีย มีสี่ต้นที่กิ่งก้านทั้งหมดของมันตายพร้อมๆ กัน ส่วนต้นที่เหลือตายเฉพาะบางส่วน เมื่อปีที่ผ่านมา ต้นเบาบับที่ใหญ่ที่สุดในแอฟริกา สูง 111 ฟุต กว้างประมาณ 62 ฟุต มีอายุมากกว่าหนึ่งพันปีซึ่งเป็นกลายเป็นบาร์เครื่องดื่มสำหรับ 15 ที่นั่ง ก็เพิ่งตายลงไป
ขณะที่สาเหตุของการตายยังไม่แน่ชัด นักวิจัยสันนิษฐานว่าการล้มตายก่อนสิ้นอายุขัยของต้นเบาบับ น่าจะเกี่ยวกับสภาพอากาศที่เปลี่ยนแปลงขนานใหญ่ ซึ่งกระทบทางตอนใต้ของแอฟริกาบางพื้นที่ “ต้นไม้เหล่านี้อยู่ท่ามกลางอุณหภูมิที่สูงขึ้นและในสภาพแห้งแล้ง” และความตายของต้นเบาบับเหล่านี้ก็ไม่ได้มาจากโรคระบาด
“มันเป็นประสบการณ์ที่เกิดขึ้นอย่างรวดเร็วและน่าตกใจมาก เมื่อในช่วงชีวิตของเรา มีต้นไม้ที่มีอายุหลายพันปีหลายต้นได้ตายลง” เอเดรียน พาทรูท (Adrian Patrut) หนึ่งในนักวิจัยกล่าว
ที่มาภาพ: pierivb/Getty Images
ที่มา:
- https://www.theguardian.com/world/2018/jun/11/giant-african-baobab-trees-die-suddenly-after-thousands-of-years
- http://www.dw.com/en/africas-oldest-baobab-trees-dying-at-shocking-rate/a-44166942
- https://www.npr.org/sections/goatsandsoda/2018/06/11/616085781/why-are-some-of-africas-biggest-baobab-trees-dying-off
