เมื่อคืนนี้ (4 มีนาคม 2024) ศาลสูงสุดสหรัฐอเมริกา (The Supreme Court) ตัดสินให้ โดนัลด์ ทรัมป์ (Donald Trump) อดีตประธานาธิบดีจากพรรครีพับลิกัน (Republican Party) มีสิทธิลงเลือกตั้งในการเลือกตั้งขั้นต้น (Primary Vote) ของรัฐโคโลราโด (Colorado) หลังศาลสูงสุดโคโลราโดตัดสิทธิทรัมป์ในเดือนธันวาคม 2023 ที่ผ่านมา
ย้อนกลับไปก่อนหน้านี้ ศาลสูงสุดรัฐโคโลราโดตัดสิทธิอดีตประธานาธิบดีด้วย ‘ความผิดฐานกบฏ’ โดยอ้างอิงมาตรา 3 ในบทบัญญัติการแก้ไขเพิ่มเติมครั้งที่ 14 ของรัฐธรรมนูญสหรัฐฯ หรือคุณสมบัติต้องห้ามของผู้ดำรงตำแหน่งสำคัญของรัฐว่า ทรัมป์มีส่วนร่วมในเหตุจลาจลรัฐสภาปี 2021 ในฐานะผู้สนับสนุน ยุยง และปลุกปั่น
อย่างไรก็ตาม ศาลสูงสุดสหรัฐฯ ลงมติเอกฉันท์ปฏิเสธคำตัดสินของศาลสูงสุดโคโลราโด โดยให้ความเห็นไว้ว่า รัฐธรรมนูญสหรัฐฯ ไม่อนุญาตให้มลรัฐใดก็ตามถอดถอนหรือตัดสิทธิผู้สมัครประธานาธิบดีของประเทศ หากแต่อำนาจดังกล่าวเป็นของสภาคองเกรส (Congress) ในการบังคับใช้บทบัญญัติดังกล่าวเท่านั้น
“ศาลสูงสุดสหรัฐฯ ขอลงมติว่า มลรัฐฯ อาจตัดสิทธิผู้ดำรงตำแหน่งของรัฐได้ แต่ไม่มีสิทธิใช้อำนาจตามรัฐธรรมนูญในบทบัญญัติที่สามซึ่งเป็นเรื่องของรัฐบาลกลาง และกิจการที่เกี่ยวข้องกับความเป็นประธานาธิบดีได้”
เหล่านี้คือคำตัดสินส่วนหนึ่งจากเอกสาร 13 ของศาลสูงสุดสหรัฐฯ ก่อนจะอธิบายต่อว่า นอกจากการตัดสิทธิแคนดิเดตระดับชาติไม่ใช่อำนาจของฝ่ายตุลาการแล้ว แต่การกระทำดังกล่าวอาจนำไปสู่ความอลหม่านครั้งใหญ่ เพราะรัฐอื่นๆ อาจไม่ได้มีความคิดเห็นที่ตรงกัน
อย่างไรก็ตาม ความคิดเห็นของศาลสูงสุดสหรัฐฯ แบ่งออกเป็น 2 ขั้ว โดยตุลาการสายเสรีนิยม ได้แก่ ซอนยา โซโตมายอร์ (Sonia Sotomayor) เอเลนา เคแกน (Elena Kagan) เคตันจิ บราวน์ แจ็กสัน (Ketanji Brown Jackson) รวมถึงเอมี โคนีย์ บาร์เร็ตต์ (Amy Coney Barrett) ตุลาการสายอนุรักษนิยมที่มาจากการเลือกของทรัมป์ โต้แย้งตุลาการส่วนใหญ่ว่า ความคิดเห็นในคำตัดสินมีขอบเขตไปไกลกว่าตัวคดีทั้งหมด หลังตุลาการอีก 5 คน พยายามสกัดลู่ทางในการตัดสิทธิแคนดิเดต และศาลควรระมัดระวังการให้ความเห็นมากกว่านี้
ตุลาการทั้ง 4 คนแนะนำว่า หนทางเดียวที่จะบังคับใช้มาตรา 3 ตามรัฐธรรมนูญ คือการให้สภาคองเกรสออกกฎหมายพิเศษเพื่อตัดสิทธิปัจเจกเฉพาะเจาะจง พร้อมย้ำว่า คำตัดสินของศาลกำลังทำให้ทรัมป์และผู้ที่มีความผิดจริงๆ ในการก่อเหตุจลาจล ไม่ได้รับผิดชอบในการกระทำของตนเอง
พวกเขาให้เหตุผลต่อว่า ศาลควรทำให้อุณหภูมิร้อนแรงทางการเมืองมอดลง ไม่ใช่ทำให้รุนแรงยิ่งขึ้น อย่างไรก็ตาม ความคิดเห็นนี้เป็นเพียงส่วนหนึ่ง และสาระสำคัญอยู่ที่การเห็นพ้องต้องกันว่า ศาลรัฐโคโลราโดไม่สามารถบังคับใช้มาตรา 3 ได้มากกว่า
นั่นจึงทำให้คำตัดสินดังกล่าวมีผลบังคับใช้กับทุกมลรัฐ และเปิดทางให้กับทรัมป์อย่างสง่าผ่าเผย ท่ามกลางกระแสจับตามองในช่วง ‘Super Tuesday’ หรือจุดตัดสินชะตากรรมของแคนดิเดตประธานาธิบดีระดับพรรคว่า ‘ไปต่อ’ หรือ ‘พอแค่นี้’ เมื่อ 2 เหตุการณ์สำคัญ คือการลงคะแนนเสียงการเลือกตั้งขั้นต้น และการประชุมของพรรคการเมืองเพื่อเลือกแคนดิเดต (Caucus) เกิดขึ้นภายในวันเดียว
ขณะที่ทรัมป์เผยปฏิกิริยาเชิงบวกลงในโซเชียลมีเดีย โดยโพสต์ว่า “ชัยชนะครั้งสำคัญของอเมริกา!” ก่อนจะได้เสียงสนับสนุนจากผู้สนับสนุนของพรรครีพับลิกันอีกมากมาย
ตรงกันข้าม ประชาชนจำนวนไม่น้อยแสดงความรู้สึกผิดหวังกับคำตัดสิน ด้าน เบน คลีเมนต์ (Ben Clement) ประธานกลุ่ม Free Speech for People ผู้ยื่นฟ้องประเด็นการตัดสิทธิเลือกตั้งของทรัมป์ในหลายมลรัฐระบุว่า นี่คือความเสียหายของประเทศและรัฐธรรมนูญสหรัฐฯ อย่างใหญ่หลวง รวมถึงยืนยันว่าการตัดสิทธิทรัมป์ออกจากเก้าอี้ประธานาธิบดี เป็นการต่อสู้ที่คุ้มค่าอย่างยิ่ง
เช่นเดียวกับ ริชาร์ด อัตมาน (Richard Utman) ผู้ลงคะแนนเสียงวัย 69 ปี เผยกับนิวยอร์กไทมส์ (New York Times) ว่า ตนรู้สึกผิดหวัง และปรากฏการณ์นี้ทำให้เห็นว่า รัฐธรรมนูญสหรัฐฯ ขัดข้องเสียแล้ว
“ทรัมป์คืออาชญากร เขาไม่มีสิทธิดำรงตำแหน่ง เขาไม่มีสิทธิเป็นประธานาธิบดี” อัตมานแสดงความคิดเห็น
ปัจจุบัน แม้ทรัมป์จะมีชนักติดหลังในการเลือกตั้งครั้งนี้จากข้อหาทางอาญาราว ‘91 กระทง’ แต่เขายังเป็นตัวเต็งท้าชิงเก้าอี้ประธานาธิบดีคนสำคัญของพรรครีพับลิกัน ท่ามกลางความพยายามของ นิกกี ฮาเลย์ (Nikki Haley) แคนดิเดตหญิง ดีกรีอดีตผู้ว่าการรัฐเซาท์แคโรไลนา และอดีตเอกอัครราชทูตสหรัฐฯ ประจำองค์การสหประชาชาติ (United Nations: UN) ที่เอาชนะในการเลือกตั้งขั้นต้นในวอชิงตันดีซี (Washington D.C) ด้วยคะแนน 63%
อ้างอิง
https://www.theguardian.com/us-news/2024/mar/04/trump-scotus-colorado-ruling
https://thehill.com/homenews/4506721-barrett-liberal-justices-supreme-court-trump-ballot-ban/
https://www.theguardian.com/us-news/2024/mar/04/trump-scotus-colorado-ruling
https://www.nytimes.com/2024/03/04/us/politics/trump-ballot-super-tuesday-election.html
Tags: Super Tuesday, เลือกตั้งสหรัฐอเมริกา, โจ ไบเดน, Joe Biden, ไบเดน, เลือกตั้งสหรัฐฯ 2024, รีพับลิกัน, Trump, ศาลสูงสุด, Donald Trump, Supreme Court, สหรัฐอเมริกา, โคโลราโด, อเมริกา, ศาลสูงสุดสหรัฐฯ, ทรัมป์
