วันนี้ (20 ธันวาคม 2023) ศาลสูงสุดแห่งรัฐโคโลราโด (Cororado Supreme Court) ตัดสิทธิ โดนัลด์ ทรัมป์ (Donald Trump) ในการลงท้าชิงตำแหน่งประธานาธิบดีสหรัฐอเมริกาในปี 2024 เนื่องจากอดีตประธานาธิบดีมีความผิดฐานกบฏต่อรัฐธรรมนูญสหรัฐฯ ซึ่งเชื่อมโยงกับเหตุการณ์จลาจลในรัฐสภาเมื่อวันที่ 6 มกราคม 2021
ทั้งนี้ ศาลสูงสุดแห่งรัฐโคโลราโดมีมติเห็นชอบให้ตัดสิทธิทรัมป์ด้วยคะแนน 4 ต่อ 3 โดยอาศัยมาตรา 3 ในบทการแก้ไขเพิ่มเติมครั้งที่ 14 ของรัฐธรรมนูญสหรัฐฯ หรือเรื่องคุณสมบัติต้องห้ามว่าด้วยการก่อกบฏของบุคคลที่ดำรงตำแหน่งสำคัญของรัฐ และชี้ว่า อดีตประธานาธิบดีมีส่วนร่วมก่อให้เกิดเหตุจลาจลในรัฐสภาปี 2021 นับเป็นครั้งแรกในประวัติศาสตร์ที่ผู้สมัครท้าชิงตำแหน่งประธานาธิบดีถูกตัดสิทธิด้วยคุณสมบัติไม่เหมาะสมดังกล่าว
แม้คำตัดสินดังกล่าวมีผลเฉพาะการเลือกตั้งขั้นต้น (Primary Election) ของรัฐโคโรลาโดในวันที่ 5 มีนาคม 2024 ทว่าอาจกระทบต่อสถานะของทรัมป์ในการเลือกตั้งระดับชาติวันที่ 5 พฤศจิกายน 2024
ขณะที่อดีตประธานาธิบดีไม่ยอมรับคำตัดสินดังกล่าว และจะยื่นเรื่องต่อศาลสูงสุดสหรัฐฯ ให้พิจารณาชี้ขาด โดย สตีเวน เช็ง (Steven Cheung) โฆษกประจำแคมเปญหาเสียงเลือกตั้ง ระบุว่า พวกเขามั่นใจว่าศาลสูงสุดจะตัดสินสนับสนุนทรัมป์และยุติข้อพิพาททั้งหมด
คำพูดดังกล่าวนำไปสู่การวิเคราะห์ว่า ศาลสูงสุดสหรัฐฯ อาจกลับคำตัดสินของรัฐโคโรลาโด เนื่องจากฝ่ายอนุรักษนิยมถือเสียงข้างมากด้วย 6-3 เสียง นับตั้งแต่ รูธ เบเดอร์ กินส์เบิร์ก (Ruth Bader Ginsburg) ตุลาการสมทบที่สนับสนุนแนวคิดเสรีนิยมและความเท่าเทียมทางเพศเสียชีวิตลงในปี 2020
นอกจากนี้ ศาลสูงสุดสหรัฐฯ ยังประกอบด้วยตุลาการ 3 คน ที่ทรัมป์เคยเสนอชื่อเพื่อดำรงตำแหน่ง ได้แก่ นีล กอร์ซุช (Neil Gorsuch) เบรตต์ คาวานอ (Brett Kavanaugh) และเอมี โคนีย์ บาร์เรต (Amy Coney Barret)
อย่างไรก็ตาม คำตัดสินของศาลโคโรลาโดถูกวิพากษ์วิจารณ์หลายประการ นับตั้งแต่ผู้พิพากษาแต่งตั้งโดย จาเร็ด โพลิส (Jared Polis) ผู้ว่าการรัฐโคโรลาโดจากพรรคเดโมแครต หรือข้อถกเถียงทางกฎหมายหลากหลายประการ
ริชาร์ด ฟรีดแมน (Richard Friedman) ศาสตราจารย์ด้านกฎหมาย มหาวิทยาลัยรัฐมิชิแกน แสดงความคิดเห็นผ่านเดอะการ์เดียน (The Guardian) ว่า ผลการตัดสินดังกล่าวไม่เป็นที่แปลกใจแต่อย่างใด เพราะทรัมป์สาบานต่อหน้ารัฐธรรมนูญสหรัฐฯ ว่าจะรักษา ปกปักษ์ และปกป้องชาติ (ตามเงื่อนไขในมาตรา 3) แต่เขากลับพยายามล้มล้างผลการเลือกตั้งที่ถูกต้องและชอบธรรมทางกฎหมายเสียเอง
“ประเทศต้องยอมรับคำตัดสินและเดินไปข้างหน้า” ฟรีดแมนระบุกับเดอะการ์เดียน ทว่าเขาก็ยอมรับอย่างหนึ่งว่า หากศาลสูงสุดเห็นด้วยกับคำตัดสินของรัฐโคโรลาโด อาจจะเกิดคำถามที่ตามมามากมาย เพราะนี่คือเรื่องใหม่ของวงการกฎหมายมหาชน
ขณะที่ จอช แบล็กแมน (Josh Blackman) รองศาสตราจารย์ด้านกฎหมาย วิทยาลัยเซาท์เท็กซัส (South Texas College) และเซธ บาร์เรตต์ ทิลล์แมน (Seth Barrett Tillman) รองศาสตราจารย์ด้านกฎหมาย มหาวิทยาลัยรูธเจอร์ (Rutgers University) เขียนโต้แย้งผลการตัดสินในวารสารว่า ศาลจะตัดสินให้ทรัมป์ถูกจำกัดสิทธิไม่ได้ เพราะไม่มีมูลฐานทางกฎหมาย โดยลงรายละเอียดการตีความคำว่าเจ้าหน้าที่รัฐ และการสาบานตนของโดนัลด์ ทรัมป์
ด้าน วิเวก รามาสวามี (Vivek Ramaswamy) ผู้สมัครตำแหน่งแคนดิเดตประธานาธิบดี ม้ามืดคนสำคัญจากพรรครีพับลิกัน (Republican) โจมตีในแอปพลิเคชัน X ว่า การตัดสินของศาลรัฐโคโลราโดกำลังบ่อนทำลายประชาธิปไตยของสหรัฐฯ
เขาอ้างว่า เป็นเรื่องไร้สาระที่เกิดคำตัดสินดังกล่าว เพราะบทบัญญัติแก้ไขเพิ่มเติมครั้งที่ 14 เป็นส่วนสร้างใหม่ที่เกิดขึ้นในสงครามกลางเมือง เพื่อห้ามมิให้ฝ่ายสมาพันธรัฐดำรงตำแหน่งสำคัญในทางการเมือง
นอกจากนี้ ยังมีคดีที่คล้ายคลึงกันในรัฐมินิโซตา (Minnesota) และนิวแฮมป์เชอร์ (New Hampshire) ขณะที่มีโจทก์ในรัฐมิชิแกน (Michigan) พยายามยื่นเรื่องอุทธรณ์ต่อศาลสูงสุดสหรัฐฯ หลังศาลมิชิแกนตัดสินว่า ทรัมป์ยังมีสิทธิท้าชิงตำแหน่งประธานาธิบดีในรัฐอยู่
อ้างอิง
https://www.nytimes.com/2023/12/19/us/politics/14th-amendment-trump-section-3.html
https://papers.ssrn.com/sol3/papers.cfm?abstract_id=4568771
https://www.nytimes.com/article/trump-investigation-conviction.html
https://twitter.com/VivekGRamaswamy/status/1737260590798671982
Tags: พรรคเดโมแครต, พรรครีพับลิกัน, สหรัฐฯ, เลือกตั้งสหรัฐอเมริกา, เลือกตั้งสหรัฐฯ 2024, เลือกตั้งอเมริกา, Trump, ศาลสูงสุด, Donald Trump, Supreme Court, สหรัฐอเมริกา, รัฐโคโรลาโด, โดนัลด์ ทรัมป์, ทรัมป์
