วันนี้ (30 พฤษภาคม 2025) รัฐบาลญี่ปุ่นเปิดเผย จีนเตรียมกลับมานำเข้าอาหารทะเลของประเทศญี่ปุ่นอีกครั้ง หลังประกาศแบนในปี 2023 เพราะกลัวสัตว์น้ำปนเปื้อนน้ำเสีย จากเหตุสารกัมมันตรังสีรั่วไหลจากโรงไฟฟ้านิวเคลียร์ฟุกุชิมะแห่งที่หนึ่งในปี 2011 ด้านนักวิเคราะห์จับตามองว่า เป็นจุดเริ่มต้นที่ดีในการรื้อฟื้นความสัมพันธ์ของ 2 มหาอำนาจแห่งเอเชีย
ทั้งนี้กระทรวงการเกษตร ป่าไม้ และการประมงของญี่ปุ่น เปิดเผยว่า ทางการได้เซ็นข้อตกลงร่วมกับกรมศุลกากรจีน เพื่อบรรลุข้อตกลงกลับมานำเข้าอาหารทะเลในวันที่ 28 พฤษภาคมที่ผ่านมา โดยมาตรการดังกล่าวจะมีผลอย่างเป็นทางการ ทันทีหลังทั้ง 2 ฝ่ายดำเนินเอกสารเสร็จสิ้น ขณะที่ปัจจุบัน จีนไม่ได้แสดงความคิดเห็นต่อแถลงการณ์ของญี่ปุ่นแต่อย่างใด
แม้ทางการญี่ปุ่นจะไม่ได้เปิดเผยข้อตกลงระหว่าง 2 ประเทศอย่างชัดเจน แต่ Nikkei สื่อท้องถิ่นเผยเบื้องหลังว่า ญี่ปุ่นจะขึ้นทะเบียนโรงงานกับทางการจีน และออกใบรับรองตรวจสอบว่า สินค้าที่ส่งออกนั้นไม่มีสารกัมมันตรังสีปนเปื้อน เช่น ซีเซียม-137 (Cesium-137) ซึ่งเป็นสารอันตรายที่ก่อให้เกิดมะเร็งในระยะยาวได้ เพื่อสร้างความมั่นใจให้กับจีน ซึ่งคาดว่าจะออกมาประกาศมาตรการดังกล่าวภายหลัง
หากย้อนกลับไปในปี 2023 จีนเปิดมาตรการคว่ำบาตร ไม่นำเข้าอาหารทะเลจากญี่ปุ่น โดยเชื่อว่า มาตรการปล่อยน้ำเสียของโรงไฟฟ้านิวเคลียร์ฟุกุชิมะจะกระทบอุตสาหกรรมประมงในทะเลตะวันออก หลังญี่ปุ่นมีความพยายามปล่อยน้ำเสียที่ปนเปื้อนสารกัมมันตรังสีจากเหตุการณ์แผ่นดินไหวและสึนามิในปี 2011 เพื่อปิดโรงไฟฟ้านิวเคลียร์ถาวร โดยญี่ปุ่นเชื่อว่า การปล่อยน้ำเสียที่ผ่านการบำบัดและทำให้สารพิษเจือจาง มีความปลอดภัยและไม่กระทบสิ่งแวดล้อม ขณะที่การกักเก็บน้ำในโรงไฟฟ้านิวเคลียร์ไว้เรื่อยๆ จะทำให้เต็มไปด้วยการปนเปื้อนรังสียิ่งกว่าเดิม และยากต่อการกำจัดในอนาคต
สัญญาณการกลับมาคืนดีของ 2 มหาอำนาจแห่งเอเชีย เริ่มต้นตั้งแต่เดือนกันยายนปี 2024 หลัง ฟุมิโอะ คิชิดะ (Fumio Kishida) อดีตนายกรัฐมนตรี เปิดเผยว่า จีนเริ่มเจรจาเพื่อยกเลิกข้อตกลงแบนอาหารทะเล และเข้าร่วมปฏิบัติการติดตามการปล่อยน้ำเสียจาก IAEA (International Atomic Energy Agency) ที่มีการทดสอบน้ำว่า มีสารปนเปื้อนจริงหรือไม่
ที่ผ่านมา Tepco บริษัทด้านพลังงานยืนยันว่า น้ำเสียที่ปล่อยออกไปได้ราว 6 หมื่นตัน ได้ผ่านขั้นตอนขจัดสารกัมมันตรังสี ให้ไม่สูงเกินไปจนละเมิดมาตรฐานความปลอดภัยระหว่างประเทศ โดยปล่อยน้ำทิ้งทั้งหมด 8 ครั้ง หรือคิดเป็นเพียง 5% ของปริมาณในน้ำโรงงานไฟฟ้านิวเคลียร์ทั้งหมดคือ 1.3 ล้านตัน ซึ่งคาดว่า ต้องใช้เวลา 30-40 ปีในการปล่อยน้ำเสียทั้งหมดนี้ได้
อย่างไรก็ตามมีรายงานจาก The Guardian ในปี 2024 ว่า ปลาที่อาศัยอยู่ในบริเวณพื้นที่ปล่อยน้ำจากโรงไฟฟ้านิวเคลียร์ มีค่าซีเซียม-137 สูง 180 เท่าจากค่ามาตรฐาน ขณะที่ Tepco ยืนยันว่า ผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อมน้อยมากและมีการตรวจสอบตลอด
ในอดีตจีนเป็นประเทศที่นำเข้าอาหารทะเลจากญี่ปุ่นมากที่สุดในปี 2022 โดยคิดเป็น 23% ของการส่งออกทั้งหมดหรือมูลค่า 600 ล้านดอลลาร์สหรัฐฯ (ประมาณ 1.9 หมื่นล้านบาท)
อ้างอิง
https://apnews.com/article/japan-china-seafood-fukushima-wastewater-23791041e39ddac889515ef9624edcfb
https://www.nytimes.com/2024/09/20/world/asia/china-japan-seafood-ban-fukushima.html
Tags: นิวเคลียร์, ประมง, อาหารทะเล, ฟุกุชิมะ, ญี่ปุ่น, จีน
