มาตรา 116 – กฎหมายสมรสเท่าเทียม และกฎหมายอย่างน้อย 80 ร่าง ถูกปัดตกเพราะยังไม่มี ครม.ชุดใหม่

วันนี้ (1 กันยายน 2566) เป็นเวลาครบ 60 วัน หลังจากการประชุมรัฐสภาครั้งแรกหลังการเลือกตั้ง นั่นหมายความว่า ครบกำหนดเส้นตายในการยื่นมตินำร่างกฎหมายมาพิจารณาต่อ กรอบเวลาดังกล่าวส่งผลให้กฎหมายอีกหลายฉบับที่เป็นประโยชน์ต่อประชาชนต้องหยุดชะงัก ไม่ได้ไปต่อ แม้ว่าจะเข้าสภาฯ วาระแรกแล้วก็ตาม เช่น ร่าง พ.ร.บ.แก้ไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 116, ร่างกฎหมายสมรสเท่าเทียม, ร่าง พ.ร.บ.ควบคุมเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ และร่าง พ.ร.บ.การชุมนุมสาธารณะ

กรอบระยะเวลา 60 วัน สำคัญอย่างไร?

สืบเนื่องจากการประกาศยุบสภาฯ ของ พลเอก ประยุทธ์ จันทร์โอชา เมื่อวันที่ 20 มีนาคมที่ผ่านมา ส่งผลให้กฎหมายหลายฉบับที่ยังพิจารณาไม่แล้วเสร็จถูกปัดตกไป ตามผลของรัฐธรรมนูญ พ.ศ. 2560 มาตรา 147 แต่ร่างกฎหมายเหล่านี้ยังนำมาพิจารณาต่อได้ โดยมีเงื่อนไขดังนี้ 

คณะรัฐมนตรี (ครม.) ชุดใหม่ประกอบด้วยสมาชิกผู้แทนราษฎร (ส.ส.) และสมาชิกวุฒิสภา (ส.ว.) มีมตินำร่างกฎหมายมาพิจารณาต่อภายในระยะเวลา 60 วัน หลังการประชุมรัฐสภาครั้งแรก หากรัฐสภาเห็นชอบก็สามารถพิจารณาต่อได้เลย ไม่ว่าร่างกฎหมายจะค้างอยู่ในขั้นตอนไหนก็สามารถทำต่อโดยไม่ต้องเริ่มใหม่ ซึ่งครบกำหนดในวันนี้ (1 กันยายน 2566) 

นั่นหมายความว่า ภายในกรอบระยะเวลา 60 วัน หลังการประชุมรัฐสภาครั้งแรก หาก ครม.ไม่มีมติมาดำเนินการร้องขอต่อรัฐสภา กฎหมายหลายฉบับที่ค้างอยู่ในรัฐสภาชุดก่อนจะไม่ถูกหยิบมาพิจารณาต่อ และหากต้องการผลักดันร่างกฎหมายเดิมให้เป็นกฎหมาย ต้องใช้รายชื่อประชาชนที่มีสิทธิเลือกตั้งจำนวน 1 หมื่นรายชื่อขึ้นไป เพื่อร่วมกันเข้าชื่อเสนอกฎหมายตามพระราชบัญญัติการเข้าชื่อเสนอกฎหมาย พ.ศ. 2564 สรุปง่ายๆ คือต้องเสนอร่างกฎหมายต่างๆ ต่อรัฐสภา โดยเริ่มกระบวนการนับหนึ่งอีกครั้ง 

กฎหมายสำคัญอะไรบ้างที่จะถูกปัดตกอย่างน่าเสียดายในวันนี้

1. ร่างรัฐธรรมนูญแก้ไขเพิ่มเติม เสนอโดย ส.ส.พรรคเพื่อไทย 

2. ร่างพระราชบัญญัติคู่ชีวิต พ.ศ. …. ทั้ง 2 ฉบับ เสนอโดย ครม. 1 ฉบับ และอีก 1 ฉบับ เสนอโดย ส.ส.พรรคประชาธิปัตย์

3. ร่างพระราชบัญญัติแก้ไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ (ฉบับที่..) พ.ศ. …. หรือ ‘สมรสเท่าเทียม’ เสนอโดย ส.ส.พรรคก้าวไกล 

4. ร่างพระราชบัญญัติแก้ไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมายอาญา (ฉบับที่ ..) พ.ศ. …. แก้ไขมาตรา 116 เสนอโดย ส.ส.พรรคก้าวไกล

5. ร่างพระราชบัญญัติแก้ไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความอาญา (ฉบับที่ ..) พ.ศ. …. เสนอโดย ส.ส.พรรคก้าวไกล

6. ร่างพระราชบัญญัติแก้ไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมายอาญา (ฉบับที่ ..) พ.ศ. …. แก้ไขความผิดเกี่ยวกับสิ่งลามก

7. ร่างพระราชบัญญัติการชุมนุมสาธารณะ (ฉบับที่ ..) พ.ศ. …. เสนอโดย ส.ส.พรรคก้าวไกล

และอีก 2 ร่างกฎหมายสำคัญที่ยื่นโดยภาคประชาชน ได้แก่ 

8. ร่างพระราชบัญญัติควบคุมเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ (ฉบับที่ ..) พ.ศ. …. เสนอโดย เจริญ เจริญชัย และประชาชนผู้มีสิทธิเลือกตั้งจำนวน 10,442 คน

9. ร่างพระราชบัญญัติสภาชนเผ่าพื้นเมืองแห่งประเทศไทย พ.ศ. …. เสนอโดย ศักดิ์ดา แสนมี และประชาชนผู้มีสิทธิเลือกตั้งจำนวน 12,888 คน

ดูร่างกฎหมายอย่างน้อย 80 ฉบับ ที่ถูกปัดตกเพิ่มเติมได้ทาง https://ilaw.or.th/node/6624