เมื่อวันที่ 10 ตุลาคมที่ผ่านมา สถาบันอันทรงเกียรติของสวีเดนได้ประกาศรายชื่อผู้ได้รับรางวัลโนเบล สาขาวรรณกรรมในคราวเดียวกันถึงสองชื่อ โดยยกยอดรางวัลประจำปี 2018 มาสมทบกับรางวัลสำหรับปีนี้ด้วย
นี่ไม่ใช่ครั้งแรกที่มีการเลื่อนแจกรางวัล แต่เคยเกิดขึ้นมา 7 ครั้งแล้ว และครั้งสุดท้ายคือเมื่อปี 1949 ด้วยเหตุผลว่าไม่มีผู้เหมาะสมที่จะได้รับรางวัลทั้งในแง่ผลงานด้านวรรณกรรมและศีลธรรมจรรยา ตามที่อัลเฟรด โนเบล (Alfred Nobel) กำหนดกฎเกณฑ์ไว้ในพินัยกรรม รวมทั้งหากมีอุปสรรคสำคัญใดอื่นก็จะมีการเลื่อนพิธีการมอบรางวัลเช่นกัน อย่างเมื่อคราวที่เกิดสงครามโลกครั้งที่สอง
สาเหตุที่มีการมอบรางวัลสาขาวรรณกรรมซ้อนถึงสองรางวัลให้กับนักเขียน เนื่องจากปีที่แล้วเกิดคดีอื้อฉาวเกี่ยวกับเรื่องทางเพศและการทุจริต นับเป็นวิกฤตของสถาบันอย่างร้ายแรง เมื่อมีข่าวแฉสะพัดเรื่องที่ฌอง-โคลด อาร์โนลต์ (Jean-Claude Arnault) สามีของคาทารีนา ฟรอสเทนสัน (Katarina Frostenson) ผู้ได้รับการเสนอชื่อรับรางวัล ตกเป็นจำเลยในคดีล่วงละเมิดทางเพศและข่มขืน ซึ่งเหยื่อในเหตุการณ์เป็นสมาชิกในคณะกรรมการตัดสินรางวัลของสถาบันเสียด้วย
การพิพากษาคดีข่มขืนที่ศาลในกรุงสต็อกโฮล์มเมื่อเดือนตุลาคมปีที่แล้ว อาร์โนลต์ถูกตัดสินต้องโทษจำคุกเป็นเวลาสองปีครึ่ง สองเดือนหลังจากนั้นผลประกาศรางวัลโนเบลสาขาวรรณกรรม ที่ฟรอสเทนสันเป็นผู้ได้รับนั้นก็กลายเป็นโมฆะ
ออลกา โทคาร์กซุค (Olga Tokarczuk) นักเขียนจากโปแลนด์ ซึ่งเคยถูกเสนอชื่อเมื่อปีที่แล้ว จึงได้รับการพิจารณาครั้งใหม่ และผลออกมาคือ เธอเป็นเจ้าของรางวัลโนเบล สาขาวรรณกรรม ประจำปี 2018
โทคาร์กซุค เกิดที่เมืองซูเลชอฟ ทางตะวันตกของโปแลนด์ สำเร็จการศึกษาด้านจิตวิทยาในกรุงวอร์ซอร์ มีผลงานนิยายเล่มแรก ‘Prodroz ludzi ksiegi’ (การเดินทางของมนุษย์หนังสือ) ที่ปรากฏออกมาเมื่อปี 1993 ได้รับเสียงชื่นชมอย่างดีทั้งจากนักอ่านและนักวิจารณ์ และ ‘Prowadź swój pług przez kości umarłych’ (Drive Your Plow Over the Bones of the Dead) ผลงานเมื่อปี 2009 ก็เป็นอีกเล่มที่นอกจากได้รับรางวัลวรรณกรรมในหลากสาขาแล้ว ยังมีการนำไปดัดแปลงเป็นภาพยนตร์ด้วย
ผลงานของนักเขียนชาวโปแลนด์วัย 57 ปี ส่วนใหญ่มักจับประเด็นที่เกี่ยวข้องกับพื้นที่พรมแดนโปแลนด์-เยอรมนี-สาธารณรัฐเช็ก
เพเทอร์ ฮานด์เค (Peter Handke) เจ้าของรางวัลโนเบล สาขาวรรณกรรม ประจำปี 2019 เป็นนักเขียนชาวออสเตรียน และเป็นนักเขียนภาษาเยอรมันคนที่ 14 ล่าสุดที่ได้รับเกียรติสูงสุดนี้
ชายวัย 76 ปีผู้นี้ได้ชื่อว่าเป็นนักเขียน ‘ชวนทะเลาะ’ เขาเกิดเมื่อปี 1942 ที่กริฟเฟน เมืองเล็กๆ ในแคว้นแคร์นเทน
ของออสเตรีย เลือกเรียนด้านกฎหมายที่มหาวิทยาลัยในเมืองกราซ ระหว่างนั้นเขาเริ่มเข้ากลุ่มนักเขียน ‘Forum Stadtpark’ และมีผลงานตีพิมพ์ในนิตยสาร Manuskripte (ต้นฉบับ) ปี 1966 ฮานด์เคมีผลงานนิยายเล่มแรก ‘Die Hornissen’ (The Hornets) แต่เขากลับมีชื่อเสียงจากบทละคร ‘Publikumsbeschimpfung’ (Offending the Audience)
ฮานด์เคเป็นทั้งนักเขียน นักแปล เขียนบทและกำกับภาพยนตร์ มีผลงานเขียนมากมาย นิยายเล่มล่าสุดของเขาเมื่อปี 2017 คือ ‘Die Obstdiebin oder Einfache Fahrt ins Landesinnere’
10 ภาษาที่ได้รับรางวัลโนเบลสาขาวรรณกรรมบ่อยครั้งที่สุด
ภาษาอังกฤษ 29
ภาษาฝรั่งเศส 14
ภาษาเยอรมัน 14
ภาษาสแปนิช 11
ภาษาสวีดิช 7
ภาษาอิตาเลียน 6
ภาษารัสเซียน 6
ภาษาโปลิช 5
ภาษานอร์เวเจียน 3
ภาษาเดนิช 3
11 นาฬิกาของวันนี้ตามเวลาในยุโรป มีการประกาศรายชื่อผู้ได้รับรางวัลโนเบล สาขาสันติภาพ นั่นคือ อาบีย์ อัคเหม็ด อาลี (Abiy Ahmed Ali) ซึ่งดำรงตำแหน่งนายกรัฐมนตรีของประเทศเอธิโอเปียมาตั้งแต่ปี 2018 แซงหน้ารายชื่อตัวเต็งอย่างเกรตา ธันเบิร์ก -นักกิจกรรมผู้ก่อตั้งองค์กร Fridays-for-Future ที่ได้รับความนิยมอยู่ในขณะนี้
อาบีย์ อัคเหม็ดได้ชื่อว่าเป็น ‘ความหวังใหม่’ ของประชาชนชาวเอธิโอเปีย นับตั้งแต่เขาเข้าปฏิบัติหน้าที่ผู้นำรัฐบาลมีการปราบปรามและปลดพนักงานของรัฐที่ฉ้อฉลทุจริตในหน้าที่ เริ่มฟื้นฟูประเทศหลังจากตกอยู่ในภาวะเลวร้ายมายาวนาน
ความพยายามของเขาในการสร้างสันติภาพ แก้ปัญหาความขัดแย้งบริเวณพรมแดนที่ติดกับเอริเทรีย ประเทศเพื่อนบ้านจนกระทั่งสำเร็จ รวมถึงการใช้วิถีการทูตถ้อยทีถ้อยอาศัยกับเพื่อนบ้านซูดาน นับเป็นผลงานที่เข้าตาคณะกรรมการตัดสินรางวัลโนเบล
รางวัลโนเบลเป็นเงินมูลค่า 9 ล้านโครเนอร์ (กว่า 30 ล้านบาท) จะทำพิธีมอบให้แก่ผู้ได้รับรางวัลในวันที่ 10 ธันวาคม 2019 ซึ่งตรงกับวันคล้ายวันที่อัลเฟรด โนเบลเสียชีวิต
ที่มา:
https://austria-forum.org/af/Biographien/Handke%2C_Peter
ภาพ: SASCHA SCHUERMANN, ALAIN JOCARD / AFP
Tags: วรรณกรรม, โนเบล
