รัฐบาลฮ่องกงถอนกฎหมายส่งผู้ร้ายข้ามแดนอย่างเป็นทางการแล้ว ซึ่งร่างกฎหมายดังกล่าว เป็นชนวนเหตุที่นำมาสู่การชุมนุมใหญ่ในฮ่องกงที่กินเวลาต่อเนื่องยาวนานกว่า 20 สัปดาห์ 

สภานิติบัญญัติฮ่องกงถอนร่างกฎหมายอย่างเป็นทางการเมื่อวันที่ 23 ตุลาคม ช้ากว่ากำหนดเดิมหนึ่งสัปดาห์ เพราะมีผู้ชุมนุมบุกเข้าไประหว่างการประชุมสภาระหว่างการแถลงนโยบาย

กว่าจะถึงวันถอนร่างฯ แคร์รี่ หลำ ผู้ว่าการฮ่องกง ประกาศยับยั้งการพิจารณาร่างกฎหมายส่งผู้ร้ายข้ามแดนตั้งแต่วันที่ 15 มิถุนายนเพื่อบรรเทาความโกรธของผู้ชุมนุม แต่ชาวฮ่องกงก็ยังคงออกมาชุมนุมราวสองล้านคนในวันต่อมา ขณะที่วันที่ 9 กรกฎาคม แคร์รี่ หลำ ประกาศว่า กฎหมายนี้ ‘ตายแล้ว’ แต่ก็ไม่ประกาศถอนร่างกฎหมาย จนกระทั่งวันที่ 4  กันยายน หลำก็กล่าวว่าจะถอนร่างกฎหมายอย่างเป็นทางการ

และวันเดียวกันนี้ ยังเป็นวันที่ผู้ต้องสงสัยที่ก่อเหตุฆาตกรรมแฟนสาวในไต้หวัน ซึ่งเป็นที่มาของการเขียนร่างกฎหมายส่งผู้ร้ายข้ามแดน ก็ถูกปล่อยตัวออกจากเรือนจำฮ่องกงเช่นกัน

ชาน ถ่ง-ไก ชาวฮ่องกงวัย 20 ปี เป็นผู้ต้องสงสัยในคดีก่อเหตุฆาตกรรมแฟนสาวชาวฮ่องกงระหว่างไปเที่ยวไต้หวันช่วงวันวาเลนไทน์เมื่อปี 2018 และเขาหนีกลับมายังฮ่องกง เขาถูกจำคุกในฮ่องกงด้วยข้อหาฟอกเงินจากการครอบครองทรัพย์สินของแฟนสาว และถูกลงโทษจำคุกเป็นเวลา 29 เดือนตั้งแต่เดือนเมษายน แต่ได้รับการปล่อยตัวเร็วกว่ากำหนดเพราะประพฤติตนดีจนได้รับการลดโทษ

แม้จะดำเนินคดีในข้อหาฟอกเงินแล้ว แต่ทางการฮ่องกงบอกว่าไม่สามารถส่งตัวเขาไปดำเนินคดีในไต้หวันซึ่งเป็นที่เกิดเหตุได้ เพราะไม่มีข้อตกลงส่งตัวผู้ร้ายข้ามแดนกับไต้หวัน เมื่อเดือนกุมภาพันธ์ 2019 รัฐบาลฮ่องกง ซึ่งเชื่อกันว่าถูกครอบงำโดยรัฐบาลจีน จึงใช้เหตุนี้ผลักดันร่างกฎหมายส่งผู้ร้ายข้ามแดน ที่อนุญาตให้ฮ่องกงส่งผู้ต้องสงสัยในคดีอาญากลับไปยังเมืองที่ไม่มีข้อตกลงส่งผู้ร้ายข้ามแดนได้ ซึ่งหากกฎหมายนี้ออกมาใช้จริง จะมีผลให้ฮ่องกงต้องส่งตัวบุคคลไปดำเนินคดีที่จีนได้เช่นกัน ซึ่งเป็นเรื่องที่น่ากังวลเพราะมีนักเคลื่อนไหวที่ถูกทางการจีนจับตามากมายอาศัยอยู่ในฮ่องกง และจีนก็ไม่ได้มีระบบยุติธรรมที่โปร่งใส

แคร์รี่ หลำอ้างว่า กฎหมายส่งตัวผู้ร้ายข้ามแดนมีขึ้นเพื่ออุดช่องว่างทางกฎหมายแบบคดีของชาน แต่กฎหมายนี้ทำให้ชาวฮ่องกงออกมาประท้วงเพราะไม่พอใจที่ทางการจีนใช้เหตุผลนี้เข้าแทรกแซง และเกรงว่าจะทำให้ระบบกฎหมายของฮ่องกงอ่อนแอ และเสียอำนาจในการปกครองตัวเองไป

หลังจากออกจากเรือนจำ ชานกล่าวว่าขอมอบตัวในไต้หวัน และขอโทษต่อครอบครัวของแฟนสาว แม้ว่าชานจะบอกว่ายินดีมอบตัวกับทางการไต้หวัน แต่เรื่องนี้ก็ยังหาข้อสรุปไม่ได้ จากข้อถกเถียงเรื่องอำนาจอธิปไตยของไต้หวัน เพราะจีนถือว่าไต้หวันเป็นส่วนหนึ่งของจีน ทางการไต้หวันร้องเรียนว่าไม่ได้รับความร่วมมือจากฮ่องกง และมีคำถามว่าจะได้รับความช่วยเหลือจากฮ่องกงสำหรับการลงโทษชานหรือไม่ 

เมื่อวันที่ 20 ตุลาคมที่ผ่านมา ทางการไต้หวันระบุว่า ฮ่องกงแจ้งว่า ถ้าไต้หวันส่งเรื่องร้องขอหลักฐานที่เกี่ยวกับการมอบตัวของจีน ฝั่งฮ่องกงพร้อมร่วมมือ แต่ก็บอกเช่นเดียวกันว่า ไม่มีกฎหมายร่วมมือกับไต้หวันด้านอาชญากรรม ทั้งนี้ มีแผนจะขอคำตอบจากรัฐบาลฮ่องกงว่าจะช่วยเหลืออย่างไร ขณะที่แมทธิว ฉึ่ง รองผู้ว่าการฮ่องกงเรียกร้องให้ไต้หวันอย่าทำเรื่องง่ายให้เป็นเรื่องซ้บซ้อน หรือพยายามใช้การเมืองเพื่อให้ได้ประโยชน์โดยเฉพาะเรื่องกระบวนการยุติธรรม

ประธานาธิบดีไช่อิงเหวินของไต้หวันกล่าวเมื่อวันที่ 22 ตุลาคมว่า เธอหวังว่าฮ่องกงจะหาวิธีลงโทษชานด้วยตนเอง หรือร่วมมือและส่งหลักฐานที่จำเป็นมาไต้หวัน “ชาวฮ่องกงเดินทางไปทุกประเทศทั่วโลก ถ้าเกิดเหตุขึ้นในประเทศอื่น และรัฐบาลฮ่องกงใช้ทัศนคติเช่นเดียวกันนี้จะทำให้รัฐบาลอื่นๆ ปวดหัวและรู้สึกว่าฮ่องกงไม่รับผิดชอบ

 

ที่มา:

 

ภาพ: PHILIP FONG / AFP

Tags: , , , ,