ไม่ใช่ครั้งแรกที่แอปพลิเคชันเพื่อความบันเทิงสร้างความกังวลเกี่ยวกับความเป็นส่วนตัวของผู้ใช้ ล่าสุดแอปพลิเคชัน Zao สำหรับสลับใบหน้าผู้ใช้กับดาราดังจากประเทศจีนถูกนักวิจารณ์แฉว่าแอปฯ เรียกร้องการเข้าถึงข้อมูลมากเกินไปและอาจจะเก็บข้อมูลเหล่านั้นไปใช้ในทางที่ผิด

‘Zao’ เป็นแอปพลิเคชันสลับใบหน้าเจ้าของเดียวกันกับแอปพลิเคชันหาคู่ Momo ที่ได้รับความนิยมอย่างสูงในจีน โดย Zao ก็ได้รับความนิยมเช่นเดียวกันกับแอปฯ รุ่นพี่พุ่งทะยานขึ้นสูงแอปฯ ฟรีอันดับ 1 อย่างรวดเร็วหลังเปิดตัวในวันศุกร์ที่ผ่านมา

สาเหตุที่แอปฯ ได้รับความนิยมจากผู้ใช้ชาวจีนอย่างมาก เพราะแอปฯ ใช้เทคโนโลยี Deepfake ในการเปลี่ยนหน้าผู้ใช้ไปอยู่ในภาพยนตร์หรือซีรีส์ชื่อดังแทนดารายอดนิยม โดยผู้ใช้สามารถเคลื่อนไหวใบหน้าอย่างการกระพริบตา ขยับปาก และแสดงออกทางสีหน้าแทนตัวละครได้อย่างแนบเนียน

ก่อนบริษัทจะถูกนักวิจารณ์กล่าวหาว่า นโยบายความเป็นส่วนตัวของแอปฯ อนุญาตให้แอปฯ และเครือข่ายสามารถเข้าถึงและนำภาพถ่ายของผู้ใช้ไปใช้ได้ในทุกกรณี ทำให้แอปฯ สามารถนำภาพหรือภาพเคลื่อนไหวของผู้ใช้ไปกระทำการอื่นๆ ที่อาจจะผิดกฎหมายต่อได้ อาทิ การทำวิดีโอปลอมเพื่อทำให้เสื่อมเสียชื่อเสียงหรือใช้กระจายข้อมูลเท็จ

หลังจากนั้น  Momo Inc บริษัทต้นสังกัดของแอปฯ ดังกล่าว ได้ออกแถลงการณ์เปิดเผยว่ารับรู้ถึงความกังวลของผู้ใช้งาน รวมถึงได้รับข้อเสนอแนะบางส่วนแล้วและพร้อมที่จะปรับปรุงแก้ไข นอกเหนือจากนั้นภายหลังแอปฯ ยังเปลี่ยนแปลงนโยบายความเป็นส่วนตัวไม่อนุญาตให้ใช้ภาพหรือวิดีโอส่วนตัวของผู้ใช้ในกรณีอื่นที่นอกเหนือจากการปรังปรุงแอปฯ พร้อมให้คำมั่นว่าจะลบเนื้อหาที่ผู้ใช้มีประสงค์จะลบออกจากเครือข่ายด้วย

อย่างไรก็ตาม แม้จะถูกวิพากษ์วิจารณ์จากผู้ใช้งานบางกลุ่ม แต่ก็ไม่สามารถลดความนิยมของแอปฯ ลงได้ เพราะแอปฯ ยังคงอยู่แอปฯ ดาวน์โหลดฟรีอันดับต้นๆ ในประเทศจีนจนถึงเมื่อวันจันทร์ที่ผ่านมา

ทั้งนี้ ช่วงหลายเดือนก่อนหน้านี้ก็มีแอปฯ เจ้าปัญหาในลักษณะที่คล้ายคลึงกัน ‘FaceApp’ แอปฯ สำหรับทำหน้าแก่ที่ถูกกล่าวหาว่าอาจละเมิดความเป็นส่วนตัวของผู้ใช้ด้วยการเข้าถึงภาพและข้อมูลที่อาจจะไม่ถูกลบจากระบบ แม้ผู้ใช้จะเลิกใช้งานแล้ว รวมถึงถูกเชื่อมโยงกับบริษัทแม่ในรัสเซียและถูกกล่าวหาว่าอาจจะช่วยให้เกิดการแทรกแซงการเลือกตั้งสหรัฐฯ ก่อนบริษัทจะออกมาปฏิเสธในเวลาต่อมา

ที่มา

https://www.theguardian.com/technology/2019/sep/02/chinese-face-swap-app-zao-triggers-privacy-fears-viral

https://www.forbes.com/sites/thomasbrewster/2019/07/17/faceapp-is-the-russian-face-aging-app-a-danger-to-your-privacy/#644d56652755

ภาพ: REUTERS/Florence Lo/Illustration