ชาวจีนหลายสิบล้านคน ทั้งลูกจ้าง นักเรียนและข้าราชการกำลังใช้แอปพลิเคชั่นที่ชื่อ ‘ศึกษาชาติที่ยิ่งใหญ่’ (Study the Great Nation-Xuexi Qiangguo) เนื่องจากแรงกดดันจากรัฐบาล ซึ่งถือเป็นส่วนหนึ่งของความพยายามควบคุมอุดมการณ์ของชาวจีนในยุคดิจิทัล แบบเดียวกับที่เหมาเจ๋อตุงทำ
แอปพลิเคชั่นนี้ใส่ชื่อของสีจิ้นผิงลงไปด้วย คำว่า ‘Xuexi’ สามารถอ่านได้ได้ว่า ‘Study Xi’ แอปนี้อนุญาตให้ผู้ใช้สะสมแต้มด้วยการติดตามข่าวเกี่ยวกับประธานาธิบดี เช่น ดูวิดีโอการเดินทางเยือนต่างประเทศของเขา หรือตอบคำถามเกี่ยวกับนโยบายเศรษฐกิจ วิธีนี้เป็นการสร้างแรงกดดันให้ประชาชนต้องใช้แอปและลงโทษผู้ที่ไม่ได้ใช้
อาลีบาบาเป็นผู้พัฒนาแอป มีการเปิดให้ดาวน์โหลดตั้งแต่ต้นปีนี้ ตอนนี้กลายเป็นแอปพลิเคชั่นที่มียอดดาวน์โหลดมากที่สุดในประเทศจีน เอาชนะแอปส่งข้อความวีแชต และแอปติ๊กต่อกได้ ทางการจีนอ้างว่ามีผู้ดาวน์โหลดแล้วอย่างน้อย 100 ล้านคน
นายจ้างจำนวนมากบังคับให้ลูกจ้างต้องส่งภาพสกรีนช็อตหน้าจอประจำวันเพื่อเป็นบันทึกความก้าวหน้าจากการใช้แอปพลิเคชั่น และหักค่าจ้างถ้าไม่ใช้บ่อย มีรายงานว่าสมาชิกพรรคคอมมิวนิสต์หลายพันคนสั่งให้ประชาชนใช้แอปนี้ โรงเรียนต่างๆ ก็จะดุนักเรียนที่ได้คะแนนน้อย ส่วนบริษัทก็ใช้คะแนนจัดอันดับพนักงานจากการใช้แอป ส่วนคนที่ได้แต้มเยอะ บางบริษัทจะมีส่วนลดให้ บางเมืองรัฐบาลท้องถิ่นเสนอให้เข้าชมสถานที่ท่องเที่ยวบางแห่งฟรี
แอปนี้เป็นความพยายามครั้งล่าสุดของสีจิ้นผิงในการควบคุมชาวจีน มีผู้เปรียบเทียบแอปนี้กับหนังสือ ‘ปกแดงเล่มเล็ก’ ของประธานเหมา ซึ่งถูกแจกจ่ายในช่วงการปฏิวัติวัฒนธรรมทศวรรษ 1960 ถึง 1970 อย่างไรก็ตาม แอปนี้ก็แตกต่างจากยุคของเหมาตรงที่สามารถติตตามการใช้แอปของผู้ใช้ได้ ยังไม่แน่ชัดว่ารัฐบาลจะสามารถติดตามผู้ใช้แอปนี้ได้มากแค่ไหน ทั้งนี้การติดตั้งแอปจะต้องใช้หมายเลขโทรศัพท์มือถือเพื่อลงทะเบียน พร้อมกับเลขประจำตัวประชาชนสำหรับบางฟีเจอร์
เจียง ชูชิว ทหารผ่านศึกวัย 35 หนึ่งในผู้ที่ได้คะแนนสูงสุดของแอปให้สัมภาษณ์กับนิวยอร์คไทมส์บอกว่า “เราต้องรักชาติของเรา เราแข็งแกร่งมากขึ้นเรื่อยๆ” เขาใช้เวลาหลายชั่วโมงต่อวันกับแอปนี้ ทั้งเช็กข่าวและเรียนเรื่องทฤษฎีสังคมนิยม
สีจิ้นผิงเป็นหนึ่งในผู้นำจีนที่ทรงอำนาจที่สุด ต่อจากประธานาธิบดีเหมาและสามารถออกกฏควบคุมประเทศได้อย่างไร้ขีดจำกัด ตั้งแต่ปี 2017 ทฤษฎีทางการเมืองของสีจิ้นผิงถูกควบรวมข้าไปอยู่ในรัฐธรรมนูญของพรคคคอมมิวนิสต์จีน เมื่อปี 2018 พรรคคอมมิวนิสต์จีนได้ยกเลิกข้อบังคับเรื่องระยะเวลาการดำรงตำแหน่งประธานาธิบดี
ไม่กี่ปีมานี้ มีความพยายามในการปราบปรามผู้ที่วิพากษ์วิจารณ์เขา รวมทั้งการจำกัดการค้นข้อมูลที่เกี่ยวกับผู้ที่เห็นต่าง และแบนการ์ตูนวินนี่เดอะพูห์ เพราะมีมีมที่โยงตัวเขากับหมีพูห์
การดำเนินการของรัฐบาลจีนทำให้หลายฝ่ายตั้งคำถาม วู เชียง นักวิเคราะห์การเมืองให้สัมภาษณ์กับนิวยอร์คไทมส์ว่า สีจิ้งผิงกำลังใช้สื่อใหม่เพื่อปลุกความจงรักภักดีต่อเขา ส่วน ไฮชิง อู นักวิชาการชาวออสเตรเลียซึ่งศึกษาสื่อจีนให้สัมภาษณ์กับนิวยอร์คไทมส์ว่า นี่เป็นการสอดส่องทางดิจิทัลแบบหนึ่ง เพิ่มระดับของเผด็จการดิจิทัลขึ้นไปอีกขั้นหนึ่ง
ที่มา:
https://www.nytimes.com/2019/04/07/world/asia/china-xi-jinping-study-the-great-nation-app.html
http://www.asianews.it/news-en/Like-a-prize-competition,-big-Xi-app-on-your-smartphone-46657.html
Tags: พรรคคอมมิวนิสต์จีน, สีจิ้นผิง, Xuexi