จีนกำลังพัฒนายานใต้น้ำไร้คนขับ อัดแน่นด้วยขีดความสามารถทางทหาร ตั้งแต่สอดแนมจนถึงพุ่งชนแบบปลิดชีพ เตรียมจะพัฒนาให้เสร็จภายในปี 2021 ตั้งใจจะมีไว้รับมือเรือดำน้ำอัตโนมัติของอเมริกันในทะเลจีนใต้
สหรัฐฯ กับจีนต่างพัฒนาเทคโนโลยีชั้นสูงอย่างไม่หยุดยั้ง เพราะเทคนิควิทยาทั้งหลายใช้ประโยชน์ได้ทั้งในกิจการพลเรือนและกิจการทหาร ถือเป็นหนึ่งในปัจจัยยกระดับสถานะอำนาจของรัฐ ด้านนักการทหารบางสำนักบอกว่า อานุภาพทางทะเลคือจุดชี้ขาดชัยชนะ คือแท่นฐานที่ยืนของจอมมหาอำนาจ อย่างที่เราเคยเห็นกันเมื่อครั้งสเปน โปรตุเกส อังกฤษ ฝรั่งเศส แล่นเรือออกไปครอบครองดินแดนทั่วโลก
จากยุคเรือปืนเมื่อหลายร้อยปีก่อน คู่แข่งชาติมหาอำนาจเปลี่ยนหน้าไปเรื่อย ถึงวันนี้ สหรัฐฯ กับจีนวาดฉากสงครามใต้ทะเล คิดจะชิงชัยกันด้วยปัญญาประดิษฐ์
หุ่นยนต์ดำน้ำสัญชาติมังกร
จีนกำลังเตรียมเฉลิมฉลองครบรอบ 100 ปีพรรคคอมมิวนิสต์ในปี 2021 ด้วยความสำเร็จในการพัฒนาหุ่นยนต์ใต้น้ำ รายละเอียดเป็นอย่างไร ยังปกปิดเป็นความลับในเวลานี้ มีเพียงข่าวกระเส็นกระสายถึงรหัสเรียกขานว่า โครงการ 912
หนังสือพิมพ์เซาท์ไชน่ามอร์นิงโพสต์รายงานเมื่อวันที่ 22 ก.ค. ว่า ยานดำน้ำไร้คนขับที่ว่านี้จะใช้เทคโนโลยีปัญญาประดิษฐ์ หรือเอไอ พัฒนาขึ้นเพื่อรับมือกับยานใต้น้ำของสหรัฐฯ ที่จะเข้ามาป้วนเปี้ยนในทะเลจีนใต้หรือน่านน้ำแปซิฟิกตะวันตก
ยานดำน้ำติดตั้งระบบเอไอของจีนไม่ต้องอาศัยเรือผิวน้ำในการนำส่ง แต่สามารถแล่นออกจากฐาน ปฏิบัติภารกิจตามกำหนดมอบหมาย แล้วกลับสู่ฐานด้วยตัวมันเอง อาจติดต่อกับศูนย์บัญชาการเป็นครั้งคราวเพื่ออัพเดทข้อมูล แต่โดยการออกแบบแล้ว ไม่จำเป็นต้องพึ่งพามนุษย์
ในขั้นเริ่มแรก ภารกิจคงเป็นงานง่ายๆ เช่นงานสำรวจ แต่ระยะต่อไป มันจะมีขีดความสามารถทางทหารหลายแบบ ตั้งแต่ลาดตระเวน วางทุ่นระเบิด จนถึงพุ่งชนเป้าหมายแบบกามิกาเซ อย่างไรก็ดี การตัดสินใจโจมตีต้องมีคนสั่งการเท่านั้น
ทุกวันนี้ ยานใต้น้ำไร้คนขับ หรือยูยูวี (unmanned underwater vehicles) มีใช้แล้วทั้งในจีนและสหรัฐฯ แต่ยังมีขนาดเล็ก ต้องนำส่งด้วยเรือหรือเรือดำน้ำ เดินทางได้ไม่ไกล บรรทุกสัมภาระได้ไม่มาก
แต่สิ่งที่ประเทศทั้งสองกำลังพัฒนา คือ ยานขนาดใหญ่พิเศษ หรือเอ็กซ์แอลยูยูวี (extra-large unmanned underwater vehicles) รูปร่างหน้าตาคล้ายเรือดำน้ำ ห้องสัมภาระปรับเปลี่ยนได้ รองรับสัมภาระหนักๆ ได้ จึงขนของได้หลากหลาย ไม่ว่าอุปกรณ์สอดแนม จรวด หรือตอร์ปิโด ใช้เครื่องยนต์ดีเซล-ไฟฟ้า ซึ่งช่วยให้เดินทางได้ไกล ออกทะเลได้คราวละนานเป็นเดือน
หลินหยาง ผู้อำนวยการแผนกอุปกรณ์เทคโนโลยีทางทะเล สถาบันระบบอัตโนมัติเสิ่นหยาง สถาบันวิทยาศาสตร์แห่งชาติจีน ยืนยันข่าวกับเซาท์ไชน่ามอร์นิงโพสต์ ว่า จีนกำลังพัฒนาเอ็กซ์แอลยูยูวี
สถาบันแห่งนี้ตั้งอยู่ในมณฑลเหลียวหนิง ทางตะวันออกเฉียงเหนือของจีน ที่นี่เป็นโรงงานสร้างหุ่นยนต์ใต้น้ำให้แก่กองทัพ ตัวนายหลินเองเป็นหัวหน้าโครงการ 912 เขาบอกว่า เจ้ายานขนาดยักษ์ของจีนลำนี้จะอาศัยเอไอในการตัดสินใจ เช่น เปลี่ยนทิศทางและความลึกเพื่อหลีกเลี่ยงการตรวจจับ แยกแยะความต่างของเรือรบกับเรือพาณิชย์ เลือกเส้นทางที่ดีที่สุดที่จะมุ่งสู่เป้าหมายที่กำหนดไว้ล่วงหน้า
ยานจะทำงานร่วมกับเรือดำน้ำที่มีพลประจำก็ได้ โดยทำหน้าที่เป็นกองลาดตระเวนล่วงหน้า หรือเป็นตัวล่อเป้าเพื่อหลอกให้ข้าศึกยิงใส่ ซึ่งจะเป็นการเปิดเผยตำแหน่งของเรือฝ่ายปรปักษ์
เขาบอกด้วยว่า ยานแบบนี้ยังต้องพัฒนาในทางวิศวกรรมอีกพอสมควร โครงสร้าง วัสดุ เครื่องยนต์กลไก ต้องทนทานมาก ทำงานไม่รวน เพราะเมื่อออกทะเลไปแล้ว ไม่มีช่างคอยซ่อมบำรุง
หลินบอกปัดที่จะเปิดเผยสเปกในทางเทคนิคของเอ็กซ์แอลยูยูวี เพราะถือเป็นข้อมูลอ่อนไหว แต่เขาบอกว่า เหตุที่จีนลงมือพัฒนายานใต้น้ำปัญญาประดิษฐ์ เพราะสหรัฐฯ เริ่มเดินหน้าโครงการแบบเดียวกันนี้
ยานใต้น้ำไร้คนขับจากซีกอเมริกา
เมื่อเดือนตุลาคม 2017 กองทัพเรือสหรัฐฯ ลงนามสัญญากับบริษัทล็อกฮีดมาร์ตินและบริษัทโบอิง ว่าจ้างให้ออกแบบยานใต้น้ำไร้คนขับขนาดใหญ่พิเศษ เพื่อประชันกันว่า ดีไซน์ของบริษัทไหนจะได้รับเลือกให้สร้างเป็นยานต้นแบบ บริษัทที่ชนะใจกองทัพเรือจะได้สร้างยานต้นแบบ จำนวน 9 ลำ สำหรับใช้ทดสอบภายในปี 2020
เอ็กซ์แอลยูยูวีของแต่ละบริษัทจะมีสเปกอย่างไร ตอนนี้ยังเห็นภาพแค่ไอเดียคร่าวๆ
โบอิงบอกว่า ยานต้นแบบจะพัฒนาต่อยอดจากเรือดำน้ำอัตโนมัติ ชื่อ เอ็กโควอยเอเจอร์ (Echo Voyager) ซึ่งมีขนาดความยาว 15 เมตรเศษ กว้าง 2.6 เมตร ออกปฏิบัติการได้ครั้งละหลายเดือน เดิมใช้ในงานพาณิชย์ เช่น ทำแผนที่พื้นผิวโลกใต้ทะเล เดินทางได้ 12,000 กิโลเมตร พิสัยทำการขนาดนี้สามารถแล่นจากซานฟรานซิสโกไปถึงเซี่ยงไฮ้ได้สบาย ทำความเร็วได้ 15 กม./ชม. ดำน้ำได้ลึก 3 กม. บรรทุกสัมภาระได้ 8 ตัน ยานเอ็กโคฯ ต้องโผล่ขึ้นผิวน้ำเป็นระยะ เพราะแบตเตอรีต้องชาร์จด้วยเครื่องยนต์ดีเซลซึ่งใช้อากาศในการเผาไหม้เชื้อเพลิง
ส่วนล็อกฮีดบอกว่า ยานใต้น้ำของบริษัทตั้งชื่อว่า ออร์กา (Orca) เดินทางได้ไกล บรรทุกสัมภาระได้หลายชนิด ตั้งแต่อาวุธยุทโธปกรณ์ เซ็นเซอร์ต่างๆ ไปจนถึงเสบียง
เรื่องราวของการยุทธ์ หยิบมาคุยได้สามวันสามคืนไม่จบ ขึ้นชื่อว่าประเทศมหาอำนาจ ย่อมไม่หน่ายในการวางแผนสงคราม
อ้างอิง:
- International Business Times, 5 October 2017
- UPI, 30 October 2017
- South China Morning Post, 22 July 2018
- Jane’s Defence Weekly, 24 July 2018