คาร์ลอส โกส์น อดีตประธานบริษัท นิสสัน มอเตอร์ ซึ่งตกเป็นผู้ต้องหาคดีอาญาคดีฉ้อโกงและประพฤติมิชอบร้ายแรงหลายคดี รวมทั้งหลีกเลี่ยงภาษีและอยู่ระหว่างการพิจารณาคดี ล่าสุดเขาสามารถหลบหนีออกจากบ้านพักในกรุงโตเกียว ไปยังประเทศเลบานอนได้เมื่อวันที่ 31 ธันวาคม 2019 ทั้งที่เขาถูกจับตามองอยู่ตลอดเวลา เรื่องนี้ทำให้ทั่วโลกตั้งคำถามต่อกระบวนการยุติธรรมของญี่ปุ่น โดยเฉพาะการปฏิบัติต่อผู้ต้องสงสัยและสถิติที่ว่าผู้ต้องสงสัยจะถูกศาลตัดสินให้มีความผิดเกือบทุกครั้ง

แม้จะมีหลายกระแสว่าเขาหนีออกไปได้อย่างไร แต่เรื่องนี้ยังคงเป็นปริศนาที่ทางการยังไม่ออกมายืนยัน สื่อท้องถิ่นรายงานว่า กล้องวงจรปิดแสดงให้เห็นว่า เขาออกจากบ้านเช่าในโตเกียวเมื่อวันที่ 29 ธันวาคม หลังจากนั้นก็เดินทางด้วยรถไฟชินคันเซ็น เพื่อไปขึ้นเครื่องบินส่วนตัวในโอซากาไปยังอิสตันบูล ตุรกี แล้วค่อยต่อเครื่องบินไปยังเลบานอน

มาซาโกะ โมริกระทรวงยุติธรรมกล่าวเมื่อวันที่ 5 มกราคม 2020 ว่า ไม่มีบันทึกว่าเขาออกจากญี่ปุ่นทำให้เชื่อว่า เขาใช้วิธีผิดกฎหมาย หลบหนีออกไป

ทันทีที่ได้รับอิสรภาพ โกส์นใช้โอกาสนี้วิจารณ์ระบบศาลอาญาของญี่ปุ่น ซึ่งเขาอ้างว่า ถูกควบคุมตัวราวกับเป็นตัวประกัน ที่ผ่านมาสังคมญี่ปุ่นเองก็มีการตั้งคำถามต่อระบบกฎหมายการพิจารณาคดีของญี่ปุ่น เพราะที่ผ่านมาทนายฝ่ายจำเลยมักร้องเรียนว่าระบบยุติธรรมของญี่ปุ่นมีปัญหา ในกระบวนการพิจารณาคดี 99% อัยการมักเป็นฝ่ายชนะ พวกเขาใช้อำนาจในการสอบปากคำผู้ต้องสงสัย โดยที่ไม่มีทนายความอยู่ด้วย นอกจากนี้ผู้เชี่ยวชาญทางกฎหมายหลายคนเห็นว่า ระบบนี้พึ่งพาการสารภาพผู้ต้องสงสัยภายใต้ภาวะกดดันอย่างหนักมากเกินไป ระบบของญี่ปุ่นทำให้ทุกคนยอมรับสารภาพ

โกส์นแถลงเมื่อสัปดาห์ที่แล้วว่า เขาไม่ได้หนีความยุติธรรม แต่หนีความอยุติธรรมและการกลั่นแกล้งทางการเมือง 

ก่อนที่จะได้รับประกันตัว โกส์นถูกขังให้ห้องขังเดี่ยว ถูกจำกัดการเข้าพบทนายความ เมื่อได้รับการปล่อยตัว เขาไม่ได้รับอนุญาตให้พบภรรยาและถูกห้ามใช้อินเทอร์เน็ตนอกสำนักงานทนายความ มีกล้องวงจรปิดจับตาดูการเข้าออกที่พักในโตเกียว

ทาคาชิ ทาคาโนะหนึ่งในทีมทนายความของโกส์นโพสต์ข้อความว่า เขาอธิบายให้ลูกความของตนเองฟังหลายครั้งแล้วว่า เป็นเรื่องยากที่จะได้รับการไต่สวนอย่างยุติธรรมในญี่ปุ่น แต่ก็ยังมีความเป็นไปได้ที่เขาจะชนะคดี เมื่อรู้ข่าวว่าเขาหนีออกจากประเทศไป ทาคาโนะบอกว่าเขาโกรธมาก เพราะรู้สึกว่าถูกทรยศ 

เมื่อวันที่ 5 มกราคม 2020 ทาคาชิโร ไซโตะ รองอัยการกรุงโตเกียวแถลงว่า โกส์นผิดคำพูด ด้วยการหลบหนีระหว่างการประกันตัว เขายังปกป้องระบบยุติธรรมของญี่ปุ่นว่า ได้ยืนยันกับโกส์นว่าศาลจะไต่สวนเขาอย่างเปิดเผย และอัยการจะต้องพิสูจน์ข้อกล่าวหาให้ได้

อย่างไรก็ตาม ญี่ปุ่นไม่มีสนธิสัญญาส่งผู้ร้ายข้ามแดนกับเลบานอน

ที่มา:

https://www.nytimes.com/2020/01/05/business/japan-carlos-ghosn.html

https://www.theguardian.com/business/2020/jan/06/carlos-ghosn-caught-bullet-train-during-escape-from-japan

https://edition.cnn.com/2020/01/06/business/carlos-ghosn-japan-foreign-ceos/index.html

ภาพ Issei Kato