หลังจากพระราชบัญญัติกองทุนการออมแห่งชาติ ผ่านสภาผู้แทนราษฎรและสมาชิกวุฒิสภาไปเมื่อเดือนกรกฎาคมที่ผ่านมา นับจากนี้ก็นับว่า ‘นับหนึ่ง’ นโยบายหวยเกษียณ กฎหมายผ่าน เริ่มขั้นตอนปฏิบัติ ซึ่งคาดว่าจะเริ่มได้ภายในไตรมาส 4 ของปีนี้ (2568) 

อย่างที่บอกในตอนก่อนหน้า หวยเกษียณคือการ ‘ออมเงิน’ อย่างหนึ่ง โดยเงินสมทบที่ซื้อสลากลุ้นโชค จะถูกเก็บเข้าบัญชีส่วนตัวในระบบกองทุนการออมแห่งชาติ เงินจะทบไปเรื่อยๆ จนถึงวันที่ครบ 60 ปี โดยประชาชนไม่ได้ออมฝ่ายเดียว หากแต่รัฐช่วยจ่ายสมทบเพื่อให้ประชาชนมีหลักประกันว่าจะมีเงินใช้เพียงพอ มีเกียรติ มีศักดิ์ศรี ในวันที่เป็นผู้สูงอายุ เป็นวัยชราเต็มตัว

แล้วจะเริ่มต้นอย่างไร เผ่าภูมิ โรจนสกุล รัฐมนตรีช่วยว่าการกระทรวงการคลัง แถลงข่าวก่อนหน้านี้ว่า แนวคิดหลักคือ ‘ศุกร์ได้ลุ้น-สุขได้ออม’ ศุกร์ได้ลุ้นแปลว่าจะมีการออกรางวัลทุกวันศุกร์ ทุกสัปดาห์ รางวัลใหญ่คือรางวัลละ 1 ล้านบาท จำนวน 5 รางวัล ขณะที่รางวัลที่ 2 เป็นรางวัล 1,000 บาท จำนวน 1 หมื่นรางวัล หากถูกรางวัล รัฐบาลจะโอนเงินเข้าพร้อมเพย์ที่ผูกไว้โดยตรง

ขณะที่สลากหวยเกษียณ เบื้องต้นอยู่ราคาที่ใบละ 50 บาท คนไทยทุกคนที่อายุเกิน 15 ปีสามารถซื้อได้ เป็น ‘สลากขูด’ ผ่านแอปพลิเคชันของกองทุนการออมแห่งชาติ (กอช.) โดยช่วงแรก กระทรวงการคลังล็อกไว้ว่า ซื้อได้ไม่เกิน 3,000 บาทต่อเดือน เปิดโอกาสให้ ‘รายย่อย’ ได้ถูกมากขึ้น

ขณะเดียวกันยังมีความพิเศษก็ตรงที่หากรางวัลออกไม่หมด จะถูกทบเข้าไปครั้งหน้า กลายเป็นรางวัล ‘แจ็กพอต’ สำหรับผู้ที่โชคดี

ขณะที่สุขได้ออมก็คือเงินที่ซื้อสลากขูดทุกบาททุกสตางค์ จะถูกโอนเข้าไปเก็บยังบัญชีส่วนตัวของ กอช.โดยตรง กลายเป็นเงินออมติดตัว ยิ่งซื้อเยอะ บัญชีเงินออมคุณก็จะเยอะตามไปด้วย 

อย่างไรก็ตามสิ่งที่จะต่างจากหุ้น พันธบัตร ตราสารหนี้ หรือการลงทุนรูปแบบอื่นๆ ก็คือ เนื่องจากวัตถุประสงค์หลักคือการออมเงินไว้ใช้ยามชรา ฉะนั้นหากโชคร้าย ไม่ถูกรางวัลเลย จะไม่สามารถถอนเงินออมจากบัญชีของ กอช.ได้ จนกว่าจะอายุ 60 ปี เว้นเพียง 3 สาเหตุ ที่เอาเงินออกมาได้คือ ทุพพลภาพ เสียสัญชาติ หรือเสียชีวิต ตามเงื่อนไขเดิมของ กอช.

ขณะเดียวกันผู้ที่อายุเกิน 60 ปี สามารถซื้อหวยเกษียณได้เช่นกัน ทว่ามีเงื่อนไขคือต้องออมนาน 5 ปี นับจากวันฝากวันแรก จึงจะสามารถนำเงินออกมาได้

ข้อมูลจากรัฐบาลระบุว่า นโยบายนี้ใช้งบประมาณราว 650-780 ล้านบาทต่อปี สำหรับเป็นเงินรางวัล-ค่าบริหารจัดการ แต่หากทำให้ประชาชนออมเงิน กระตุ้นให้เกิดการออมเงินรวมภายในประเทศภายใต้ตัวเลขประมาณการณ์ 1.3 หมื่นล้านบาทแล้ว คุ้มยิ่งกว่าคุ้ม 

สำหรับในอนาคต นโยบายนี้ยังมีช่องว่างให้พัฒนาต่อไป ในซีกของการออม ควรเพิ่มเพดานการออมให้มากขึ้น มีตัวเลือกสำหรับการออมที่กำหนดความเสี่ยงได้ ซีกของระบบสวัสดิการ-ระบบประกันสังคมยังทำให้ดีขึ้นได้กว่านี้ ไม่ว่าจะเป็นระบบการจ่ายบำนาญชราภาพ การเป็นตัวเลือกให้แรงงานในระบบออมได้ง่ายขึ้น-มากขึ้น 

ส่วนในซีกของการเสี่ยงโชค สิ่งที่ต้องยอมรับคือ ระบบสลากกินแบ่งรัฐบาล ซึ่งเป็นระบบที่มีมาช้านาน ในวันที่ทุกคนซื้อหวยใต้ดินแบบออนไลน์ ก็ควรปรับรูปแบบให้ทันโลก ถึงเวลาคิดเรื่อง ‘หวยออนไลน์’ เพิ่มรูปแบบ เพิ่มรางวัล มากกว่าจะตายตัวกว่าการซื้อลอตเตอรี่ที่แผง หรือตามแอปพลิเคชันเป๋าตัง

แต่ถึงอย่างไร โดยบทสรุป นโยบายนี้เป็น ‘ความกล้า’ ของรัฐบาลที่ดันเรื่องนี้ตั้งแต่เป็นนโยบายพรรค และสู้จนถึงวันที่กฎหมายผ่าน มีวันนี้ วันที่หวยเกษียณเป็นรูปเป็นร่าง ทำให้คนทั่วไปมีโอกาสในการออม มีโอกาสได้ลุ้นโชคมากยิ่งขึ้น

Tags: , ,