ไมโครพลาสติกในสิ่งแวดล้อมที่ปนเปื้อนในอาหารและน้ำดื่มของมนุษย์เป็นเรื่องที่รับรู้กันแล้วในช่วงไม่กี่ปีที่ผ่านมา แต่ตอนนี้มีงานวิจัยใหม่ที่พบว่าการลวกขวดนมพลาสติกด้วยความร้อนเพื่อฆ่าเชื้อแบคทีเรียที่อาจปนเปื้อนทำให้อนุภาคไมโครพลาสติกนับล้านชิ้นหลุดออกมา นี่อาจหมายความว่า ในแต่ละวันทารกรับเอาไมโครพลาสติกเข้าสู่ร่างกายเป็นจำนวนมาก

ในงานวิจัยที่ตีพิมพ์เมื่อวันที่ 19 ตุลาคม ในวารสารวิชาการ Nature Food ที่นำโดยจอห์น โบแลนด์ มหาวิทยาลัยทรินิตี้ คอลเลจ ดับลิน ไอร์แลนด์และคณะ นักวิจัยทดลองปฏิบัติตามคำแนะนำเกี่ยวกับการเตรียมขวดนมขององค์การอนามัยโลกที่ให้ฆ่าเชื้อขวดนมพลาสติกประเภทโพลิโพรพิลีนด้วยความร้อน เป่าให้แห้ง รินน้ำร้อน 70 องศาเซลเซียสลงไป แล้วเขย่าขวด 1 นาที จากนั้นนักวิจัยกรองน้ำออกและนำไปส่องกล้องจุลทรรศน์ ผลปรากฏว่า พบอนุภาคไมโครพลาสติกไม่ต่ำกว่า 1-16 ล้านอนุภาคต่อลิตร ไม่ว่าจะชงนมด้วยน้ำประปาหรือน้ำที่ผ่านการกรองไอออนก็ตาม 

โบแลนด์และนักวิจัยตกใจกับปริมาณไมโครพลาสติกที่พบ เขากล่าวว่าแม้จะรับรู้ข้อมูลการปนเปื้อนของพลาสติกในสิ่งแวดล้อมอยู่แล้ว แต่ไม่คิดว่าปริมาณของมันจะมากขนาดนี้ อุณหภูมิมีผลต่อปริมาณพลาสติกที่หลุดออกมา ยิ่งใช้น้ำที่มีอุณหภูมิสูง ก็ยิ่งพบไมโครพลาสติกมาก การเขย่าขวดมากก็ทำให้ไมโครพลาสติกออกมามากเช่นกัน ผลการศึกษานี้สอดคล้องกับงานวิจัยเกี่ยวกับไมโครพลาสติกจากถุงชาก่อนหน้านี้

อย่างไรก็ตาม นักวิจัยไม่สามารถสรุปได้ว่าไมโครพลาสติกที่หลุดออกมานั้นอันตรายต่อสุขภาพมนุษย์หรือไม่ นอกจากนี้ เนื่องจากการใช้ความร้อนเป็นการทำลายแบคทีเรีย พ่อแม่จึงควรจะชั่งน้ำหนักระหว่างการป้องกันการปนเปื้อนแบคทีเรียในนมและการระมัดระวังปริมาณไมโครพลาสติกที่หลุดออกมา นักวิจัยแนะนำเบื้องต้นว่าให้แยกขั้นตอน โดยการชงนมด้วยน้ำร้อนในภาชนะที่ไม่ใช่พลาสติก รอให้เย็น จึงค่อยเทลงไปในขวดนมที่ล้างน้ำเย็น 3 รอบ หลังจากที่ฆ่าเชื้อด้วยความร้อนมาแล้วเพื่อล้างไมโครพลาสติกที่หลุดออกมา 

ส่วนทางเลือกอื่นๆ เช่น ใช้ขวดแก้วอาจจะเป็นไปได้ยาก เพราะหนักเกินกว่าที่ทารกจะถือไว้ได้และแตกได้ ที่พอจะเป็นไปได้คือพัฒนาวัสดุหุ้มขวดนมอีกชั้นหนึ่ง ทั้งนี้โบแลนด์เรียกร้องให้ผู้กำหนดนโยบายให้ความสำคัญกับเรื่องนี้ และทบทวนแนวปฏิบัติในการชงนมสำหรับทารก

ที่มา:

https://www.newscientist.com/article/2257599-plastic-baby-bottles-shed-millions-of-microplastics-when-shaken

https://www.theguardian.com/environment/2020/oct/19/bottle-fed-babies-swallow-millions-microplastics-day-study

https://theconversation.com/bottle-fed-babies-may-consume-millions-of-microplastic-particles-our-research-suggests-148350

ภาพ JEAN-SEBASTIEN EVRARD / AFP