ช่วงต้นเดือนมิถุนายน 2566 มีกระแสเรื่องประชามติสิทธิในการกำหนดใจตนเอง (Rights of Self Determination: RSD) ทำให้คำว่า ‘ปาตานี’ กลายเป็นที่รับรู้อย่างกว้างขวาง พร้อมด้วยปฏิกิริยาที่เกิดขึ้น ทั้งด้านบวกและลบต่อคำดังกล่าว อย่างไรก็ดี คำถามที่มักเกิดขึ้นต่อผู้เขียนอย่างซ้ำๆ ในฐานะผู้ที่ติดตามสถานการณ์ในพื้นที่สามจังหวัดชายแดนใต้ คือคำถามที่ว่า ‘ปาตานี คืออะไร? และแตกต่างกับปัตตานีอย่างไร?’
