ตั้งแต่ต้นเดือนพฤษภาคมเป็นต้นมา ความสัมพันธ์ระหว่างสหรัฐอเมริกากับอิหร่านดูเหมือนจะตึงเครียดมากขึ้นเรื่อยๆ  จนมีความกังวลจากหลายฝ่ายว่าอาจเกิดสงครามระหว่างสองชาตินี้ได้

เมื่อวันที่ 5 พ.ค. ที่ปรึกษาด้านความมั่นคงของสหรัฐออกแถลงการณ์ว่า สหรัฐอเมริกาได้ส่งกองกำลังทหารเข้าไปในพื้นที่ตะวันออกกลาง เพื่อรับมือจากการคุกคามของอิหร่าน แต่ก็ไม่มีรายงานที่ชัดเจนว่ามีจำนวนมากแค่ไหน จากนั้นวันที่ 8 พ.ค. อิหร่านขู่ว่าจะเพิ่มปริมาณยูเรเนียมสะสมจนมากพอที่จะผลิตอาวุธได้ หากการเจรจารอบใหม่ล้มเหลว สหรัฐฯ ตอบโต้ด้วยการคว่ำบาตรอุตสาหกรรมเหล็กของอิหร่านทันที

ต่อมารัฐบาลสหรัฐฯ มีคำสั่งเมื่อวันที่ 15 พ.ค. ให้เจ้าหน้าที่ผู้ไม่ได้ปฏิบัติหน้าที่ในภาวะฉุกเฉิน เดินทางออกจากอิรัก วันรุ่งขึ้นซาอุดีอาระเบียกล่าวหาว่าโดรนจากอิหร่านชนท่อส่งน้ำมัน ในวันที่ 19 พ.ค. มีจรวดตกใกล้สถานทูตของสหรัฐฯ ในอิรัก แต่ไม่มีผู้ได้รับบาดเจ็บ และไม่ชัดเจนว่าใครเป็นผู้อยู่เบื้องหลัง

วันเดียวกันทรัมป์บอกว่า “ถ้าอิหร่านต้องการจะสู้ นั่นจะเป็นจุดจบของอิหร่านอย่างเป็นทางการ” ทรัมป์ทวีตว่า “อย่าขู่สหรัฐอเมริกาอีก”

เมื่อวันที่ 21 พฤษภาคม 2019 โมฮัมหมัด จาวาด ซารีฟ รัฐมนตรีต่างประเทศอิหร่านกล่าวว่า อิหร่านจะไม่เจรเจาใดๆ กับประธานาธิบดีทรัมป์ ถ้าสหรัฐอเมริกาไม่แสดงความเคารพและให้เกียรติอิหร่าน ทั้งนี้ยัง บอกว่า “เราไม่อยากจะพูดคุยกับผู้ที่ทำผิดสัญญา”  นอกจากนี้อิหร่านจะไม่เจรจาเพราะถูกบังคับ “คุณไม่สามารถข่มขู่ชาวอิหร่านคนไหนได้ และคาดหวังว่าเขาจะทำตาม วิธีที่ควรทำคือการเคารพ ไม่ใช่ข่มขู่”

ก่อนหน้านี้ รัฐบาลสหรัฐฯ ถอนตัวออกจาก ‘ข้อตกลงร่วมว่าด้วยแผนปฏิบัติการครอบคลุม’ (Joint Comprehensive Plan of Action หรือ JCPOA) 2015 ที่ทำขึ้นเพื่อจำกัดความสามารถในการใช้อาวุธนิวเคลียร์ของอิหร่าน เพื่อแลกกับการยกเลิกการคว่ำบาตร โดยมีการลงนามร่วมกัน 7 ชาติ ได้แก่ สหรัฐอเมริกา อิหร่าน จีน สหราชอาณาจักร ฝรั่งเศส เยอรมนี รัสเซีย

ระหว่างการให้สัมภาษณ์กับสำนักข่าวซีเอ็นเอ็น เขาวิจารณ์การที่สหรัฐฯ ส่งกองเรือบรรทุกเครื่องบินยูเอสเอสอับราฮัม ลินคอล์น (USS Abraham Lincoln Carrier Strike Group) และกองกำลังทิ้งระเบิดไปยังศูนย์บัญชาการกลางสหรัฐฯ เข้าไปในภูมิภาคนี้ โดยเตือนว่า “สหรัฐฯ กำลังเล่นเกมที่อันตรายมากๆ”

ซารีฟกล่าวว่า “หากมีการยกระดับการกดดันมากขึ้น ผลที่ได้จะสร้างความเจ็บปวด แต่อิหร่านไม่สนใจที่การยกระดับ” เขาเรียกร้องให้สหรัฐอเมริกายุติสงครามทางเศรษฐกิจต่ออิหร่านทันที เพราะทำให้เศรษฐกิจของอิหร่านย่ำแย่ และทำให้ประชาชนหันไปหาลัทธิก่อการร้ายมากขึ้น “เราแค่ต้องการขายน้ำมัน แต่สหรัฐอเมริกากลั่นแกล้งด้วยการไม่ให้คนซื้อน้ำมันของเรา”

การออกมาแสดงความเห็นของซารีฟเกิดขึ้นหลังจากที่มีข่าวว่าอิหร่านผลิตยูเรเนียมได้เพิ่มขึ้น 4 เท่า ด้วยกำลังการผลิตเช่นนี้จะทำให้อิหร่านผลิตยูเรเนียมเกินขีดจำกัดตามที่ลงนามไว้ในข้อตกลงแล้ว  นอกจากนี้ อิหร่านประกาศว่า ในโอกาสที่จะครบรอบ 1 ปีของข้อตกลงนี้ในวันที่ 7 กรกฎาคม อิหร่านจะยกเลิกข้อตกลงบางข้อด้วย

ที่มา:

https://edition.cnn.com/2019/05/21/middleeast/iran-foreign-minister-mohammed-javad-zarif-intl/index.html

https://www.washingtonpost.com/national/key-events-raising-tensions-in-the-persian-gulf/2019/05/20/9e0781ac-7b20-11e9-b1f3-b233fe5811ef_story.html

https://www.businessinsider.com/timeline-of-how-trump-administration-got-into-a-showdown-with-iran-2019-5

https://www.bbc.com/news/world-us-canada-48338168

https://www.vox.com/2019/5/20/18628977/usa-iran-war-proxy-nuclear-oil