ยื่น ป.ป.ช.สอบศาลรัฐธรรมนูญ เหตุทำเกินหน้าที่ วินิจฉัยเกินคำร้อง ตัดสิทธิประชาชนเลือก สสร.โดยตรง

วันนี้ (8 ตุลาคม 2568) เครือข่ายประชาชนร่างรัฐธรรมนูญ (Con for All) นำโดย บารมี ชัยรัตน์ ตัวแทนเครือข่าย เดินทางมายังสำนักงานคณะกรรมการป้องกันและปราบปรามการทุจริตแห่งชาติ (ป.ป.ช.) เพื่อยื่นข้อกล่าวหาตุลาการศาลรัฐธรรมนูญ 5 คน กรณีคำวินิจฉัยเมื่อวันที่ 10 กันยายน 2568 ห้ามไม่ให้ประชาชนเลือกผู้ร่างรัฐธรรมนูญได้โดยตรง

ทั้งนี้เกิดขึ้นภายหลังศาลรัฐธรรมนูญเผยแพร่คำวินิจฉัย ประเด็นการจัดทำรัฐธรรมนูญฉบับใหม่เมื่อวันที่ 10 กันยายน 2568 โดยมีความตอนหนึ่งระบุว่า ‘รัฐสภาไม่อาจให้ประชาชนเลือกผู้ร่างรัฐธรรมนูญได้โดยตรง’ ซึ่งเป็นข้อความที่ศาลรัฐธรรมนูญเขียนเพิ่มขึ้น ไม่ใช่ประเด็นที่ผู้ร้องส่งเรื่องให้ศาลรัฐธรรมนูญวินิจฉัย และไม่ใช่ประเด็นที่เป็นข้อพิพาทมาก่อน ศาลรัฐธรรมนูญกลับเขียนข้อจำกัดในการจัดทำรัฐธรรมนูญฉบับใหม่ โดยไม่ได้เขียนคำวินิจฉัยเพื่ออธิบายหลักอ้างอิงทางวิชาการ หรือเหตุผลทางกฎหมายที่มาสู่ข้อจำกัดดังกล่าว

เครือข่าย Con for All เห็นว่า คำวินิจฉัยดังกล่าวเป็นการกระทำที่เกินขอบเขตอำนาจหน้าที่ของศาลรัฐธรรมนูญ เป็นการใช้อำนาจหน้าที่โดยมิชอบ และสร้างความเสียหายอย่างร้ายแรงต่อหลักการประชาธิปไตยอันมีอำนาจสูงสุดเป็นของปวงชนชาวไทย และเป็นการก้าวล่วงอำนาจฝ่ายนิติบัญญัติ เพื่อสร้างข้อจำกัดในการแก้ไขรัฐธรรมนูญของรัฐสภา จึงดำเนินการยื่นข้อกล่าวหาต่อคณะกรรมการ ป.ป.ช.เพื่อขอให้ทำการไต่สวนตุลาการศาลรัฐธรรมนูญทั้ง 5 คน ได้แก่

1. นครินทร์ เมฆไตรรัตน์ (ประธานศาลรัฐธรรมนูญ)

2. อุดม สิทธิวิรัชธรรม

3. วิรุฬห์ แสงเทียน

4. จิรนิติ หะวานนท์

5. นภดล เทพพิทักษ์

โดยเห็นว่าตุลาการศาลรัฐธรรมนูญทั้ง 5 คน กระทำผิดฐานจงใจใช้อำนาจขัดต่อบทบัญญัติแห่งรัฐธรรมนูญหรือกฎหมายหรือไม่ เนื่องจากทางเครือข่าย Con for All เห็นว่าการวินิจฉัยดังกล่าวเป็นการใช้อำนาจตุลาการศาลรัฐธรรมนูญที่ขัดต่อหลักอำนาจอธิปไตยเป็นของประชาชน ตามมาตรา 3 ของรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย ขัดต่อหลักการพิจารณาคดีที่เป็นพื้นฐานในระบบกฎหมายไทยตามประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความอาญา มาตรา 192 และประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความแพ่ง มาตรา 142 และไม่เข้าเป็นลักษณะเป็นคำบังคับ ตามมาตรา 74 แห่งพระราชบัญญัติประกอบรัฐธรรมนูญว่าด้วยวิธีพิจารณาของศาลรัฐธรรมนูญ พ.ศ. 2561

สำหรับการลงมติและคำวินิจฉัยในลักษณะที่เกินคำขอดังกล่าว เป็นการจงใจสร้างข้อจำกัดในการแก้ไขเพิ่มเติมรัฐธรรมนูญขึ้นมาใหม่ ด้วยการกำหนดให้รัฐสภาไม่อาจให้ประชาชนเลือกผู้ร่างรัฐธรรมนูญได้โดยตรง ซึ่งถือว่าเป็นการใช้อำนาจที่ขัดต่อรัฐธรรมนูญ สร้างความเสียหายต่อระบอบประชาธิปไตย และการใช้อำนาจสถาปนารัฐธรรมนูญของประชาชนอย่างร้ายแรง

บารมีระบุว่า ประเด็นสำคัญที่นำมาสู่การยื่นเรื่องต่อ ป.ป.ช.ในครั้งนี้ คือคำวินิจฉัยของศาลรัฐธรรมนูญที่มีการ ‘แถมมา’ ในส่วนที่ห้ามไม่ให้ประชาชนเข้าไปมีส่วนร่วมในการเลือกตั้ง สสร.ได้โดยตรง ซึ่งทางเครือข่ายเห็นว่าเป็นการวินิจฉัย ‘เกินอำนาจหน้าที่’ ของศาลรัฐธรรมนูญ จึงต้องให้ ป.ป.ช.ช่วยตรวจสอบศาลรัฐธรรมนูญทั้ง 5 ท่านว่าทำหน้าที่โดยชอบหรือไม่ โดยการมายัง ป.ป.ช.ในวันนี้เป็นเพราะรัฐธรรมนูญ พ.ศ. 2560 ไม่ได้ระบุกลไกที่ชัดเจนว่า หากศาลรัฐธรรมนูญกระทำการไม่ชอบด้วยกฎหมาย ประชาชนจะสามารถตรวจสอบได้ที่หน่วยงานใด ทำให้ ป.ป.ช.เป็นเพียงช่องทางเดียวที่เหลืออยู่ในการตรวจสอบการใช้อำนาจ

ขณะที่ นรเศรษฐ์ นาหนองตูม ทนายความเพื่อสิทธิมนุษยชน ระบุว่า สิ่งที่ Con for All ยื่นฟ้องต่อ ป.ป.ช.ในวันนี้ เป็นการใช้สิทธิของปวงชนชาวไทยที่เป็นเจ้าของอำนาจอธิปไตย ยื่นคำร้องตามรัฐธรรมนูญ พ.ศ. 2560 ตามมาตรา 234 ซึ่งบัญญัติไว้อย่างชัดเจนว่า ป.ป.ช. มีอำนาจหน้าที่ในการไต่สวน กรณีที่ศาลรัฐธรรมนูญใช้อำนาจหรือวินิจฉัยขัดต่อรัฐธรรมนูญ การยื่นคำร้องจึงเป็นการใช้สิทธิตามกฎหมายที่ระบุในรัฐธรรมนูญอย่างชัดเจน