หลังจากที่นักวิทยาศาสตร์ 239 คนจาก 32 ประเทศเขียนจดหมายเปิดผนึกถึงองค์การอนามัยโลกหรือ WHO ในวารสารวิชาการ Clinical Infectious Diseases เมื่อวันที่ 6 กรกฎาคม เพื่อให้ปรับปรุงแนวทางในการรับมือกับโรคโควิด-19  เพราะมีหลักฐานที่แสดงให้เห็นถึงการเคลื่อนที่ของอนุภาคไวรัสที่แขวนลอยอยู่ในอากาศ และทำให้ผู้หายใจเข้าไปสามารถติดเชื้อได้  WHO ออกมายอมรับเมื่อวันที่ 7 กรกฎาคมว่า กำลังศึกษาถึงความเป็นไปได้ที่โรคนี้จะติดต่อผ่านอากาศ (airborne) ในรูปแบบละอองลอยที่แพร่กระจายไปในอากาศ (aerosol transmission) ได้

เบเนเดตตา แอลลีกรานซี หัวหน้าฝ่ายโรคติดเชื้ออุบัติใหม่และโรคติดต่อของ WHO กล่าวกับสื่อมวลชนระหว่างการแถลงข่าวว่า มีหลักฐานที่แสดงให้เห็นถึงการแพร่เชื้อทางอากาศ แต่ก็ยังไม่ใช่ข้อสรุป คณะกรรมการผู้เชี่ยวชาญของ WHO จะศึกษาหลักฐานที่บ่งชี้ถึงการแพร่กระจายของไวรัสทางอากาศ และเตรียมออกคำแนะนำเพิ่มเติมในอีกไม่กี่วันข้างหน้า 

ตอนนี้ยังไม่ตัดเรื่องความเป็นไปได้ของการแพร่กระจายเชื้อในที่สาธารณะ โดยเฉพาะในพื้นที่ที่เฉพาะมากๆ คนแออัด อากาศปิด การระบายอากาศไม่ดี “ระบบหมุนเวียนอากาศที่เหมาะสมในสภาพแวดล้อมภายในอาคารสำคัญมาก เช่นเดียวกับการรักษาระยะห่างระหว่างบุคคล”

หลายเดือนที่ผ่านมา นักวิทยาศาสตร์ของ WHO พยายามพิจารณาถึงความเป็นไปได้ในทุกแบบ ที่ไวรัสโคโรน่าจะสามารถแพร่กระจายได้ แอลลีกรานซีกล่าวว่า ยังต้องเปรียบเทียบการแพร่เชื้อทางอากาศกับการแพร่กระจายผ่านละอองฝอยขนาดใหญ่ และศึกษาหาปริมาณของไวรัสจากละอองอากาศที่ทำให้ติดเชื้อให้ได้

ก่อนหน้านี้ WHO ระบุว่า ไวรัสที่เป็นสาเหตุของโรคโควิด-19 ติดต่อได้โดยผ่านละอองฝอย (droplets) ซึ่งเป็นละอองน้ำขนาดใหญ่จากการไอหรือจามของผู้ติดเชื้อ และจะตกลงบนพื้นอย่างรวดเร็ว แต่นักวิทยาศาสตร์กลุ่มนี้เผยว่า อนุภาคขนาดเล็กที่ออกมานี้สามารถลอยอยู่ในอากาศได้ในช่วงเวลาหนึ่ง จึงต้องการให้ WHO รับรู้ข้อค้นพบนี้ ทั้งนี้ไม่ต้องการโจมตี WHO เพราะนี่เป็นการถกเถียงทางวิทยาศาสตร์ 

โจเซ่ หลุยส์ จิเมเนซ ศาสตราจารย์เคมี มหาวิทยาลัยโคโลราโด โบลเดอร์ หนึ่งในผู้เชี่ยวชาญที่ลงนามในจดหมายนี้แสดงความยินดีต่อคำประกาศของ WHO “เรายินดีเป็นอย่างยิ่งที่สุดท้าย WHO ก็รับรู้ถึงหลักฐานที่มีการรวบรวมมา และจะเพิ่มประเด็นเรื่องการแพร่เชื้อผ่านละอองแขวนลอยในพื้นที่ปิด เพราะจะทำให้โลกรับมือกับการป้องกันตัวเองและต่อสู้กับโรคระบาดได้ดีขึ้น”

ขณะที่ผู้เชี่ยวชาญคนอื่นๆ เช่น บิล ฮาเนจ นักระบาดวิทยา คณะแพทยศาสตร์ มหาวิทยาลัยฮาร์วาร์ด กล่าวว่า มีความเป็นไปได้ว่าไวรัสแพร่กระจายได้ทางอากาศ แต่ก็เห็นด้วยว่ามันไม่ได้มีส่วนสำคัญมากต่อการแพร่เชื้อ คำถามที่ยังคงไม่มีคำตอบก็คือ มันมีความสำคัญมากแค่ไหน

ที่มา:

https://www.reuters.com/article/us-health-coronavirus-who-airborne-idUSKBN2482AU

https://www.nytimes.com/2020/07/07/health/coronavirus-aerosols-who.html

https://www.bbc.com/news/world-53329946

ภาพ: REUTERS/Toby Melville