รัฐมนตรีต่างประเทศสหรัฐอเมริกาประกาศเมื่อวันที่ 18 พฤศจิกายนว่า หลังจากพิจารณากฎหมายทั้งหมดที่เกี่ยวข้อง เห็นว่าการตั้งนิคมชาวยิวในพื้นที่ซึ่งปาเลสไตน์ยึดครองอยู่ไม่จำเป็นต้องผิดกฎหมาย ซึ่งการประกาศเช่นนี้ของอเมริกาถือเป็นการทำลายหลักกฎหมายระหว่างประเทศ นโยบายของตน และจุดยืนของพันธมิตรของสหรัฐฯ ตลอดหลายทศวรรษที่ผ่านมา

ชาวยิว (อิสราเอล) และปาเลสไตน์มีปัญหาเรื่องเขตเวสต์แบงก์และอีสต์เยรูซาเล็มมาโดยตลอด ปัจจุบันมีชาวยิวราว 600,000 คนในนิคม 140 แห่งอยู่ในพื้นที่ของปาเลสไตน์ โดยเมื่อปี 2016 คณะมนตรีความมั่นคงของสหประชาชาติระบุว่า การเข้าไปตั้งถิ่นฐานของชาวยิวในเขตเวสต์แบงก์เป็นการละเมิดกฎหมายระหว่างประเทศและจุดยืนทางกฎหมายของสหรัฐฯ ตั้งแต่ปี 1978 อย่างร้ายแรง

แต่ล่าสุด ไมค์ ปอมเปโอ รัฐมนตรีกระทรวงการต่างประเทศสหรัฐกล่าวว่า การเรียกการตั้งถิ่นฐานของพลเรือนว่าไม่สอดคล้องกับกฎหมายระหว่างประเทศไม่ได้ทำให้มีสันติภาพมากขึ้น “ความเป็นจริงก็คือ ไม่เคยมีการแก้ปัญหาความขัดแย้งด้วยกระบวนการทางศาล และข้อถกเถียงว่าใครผิดตามกฎหมายระหว่างประเทศไม่ได้นำมาซึ่งสันติภาพ”

เขากล่าวว่า การพิจารณาว่าการตั้งถิ่นฐานของบุคคลใดๆ ผิดกฎหมายหรือไม่ ควรตัดสินโดยศาลอิสราเอล และอ้างว่าคำประกาศของสหรัฐอเมริกาไม่ได้มีอคติใดๆ ปอมเปโอยังแนะนำว่าควรจัดพื้นที่ให้ชาวยิวและปาเลสไตน์ได้พบกันเพื่อหาทางการแก้ปัญหาทางการเมือง

สถานทูตสหรัฐในเยรูซาเล็มเตรียมรับมือกับเหตุร้ายที่อาจเกิดขึ้น โดยออกคำเตือนการเดินทางไปยังกรุงเยรูซาเล็ม เขตเวสต์แบงก์และฉนวนกาซ่า

ขณะที่เบนยามิน เนทันยาฮู นายกรัฐมนตรีอิสราเอลรีบออกมาตอบรับคำกล่าวนี้ด้วยความยินดี ซาอิบ เอเรกัต ด้านนักการเมืองปาเลสไตน์กล่าวว่า นี่เป็นอีกครั้งที่รัฐบาลทรัมป์แสดงให้เห็นว่า กำลังพยายามแทนที่กฎหมายระหว่างประเทศด้วย ‘กฎแห่งป่า’ โฆษกของประธานาธิบดีปาเลสไตน์ มาห์มุด อับบาส กล่าวว่า การตัดสินใจของสหรัฐฯ ขัดแย้งกับหลักกฎหมายระหว่างประเทศอย่างยิ่ง รัฐบาลสหรัฐอเมริกาไม่มีสิทธิหรืออนุญาตให้ยกเลิกกฎหมายระหว่างประเทศ รวมทั้งไม่มีสิทธิให้คำรับรองทางกฎหมายแก่การตั้งนิคมชาวยิว

ด้านสหภาพยุโรประบุว่า ยังคงเชื่อว่าการตั้งถิ่นฐานของชาวยิวในปาเลสไตน์ผิดกฎหมายระหว่างประเทศ 

ก่อนหน้านี้เมื่อปี 1978 รัฐบาลอเมริกาภายใต้การนำของประธานาธิบดีจิมมี่ คาร์เตอร์สรุปว่า การเข้าไปตั้งชุมชนชาวยิวขัดต่อกฎหมายระหว่างประเทศ ต่อมาปี 1981 ประธานาธิบดีโรนัลด์ เรแกนอ้างว่า เขาไม่เชื่อว่าการตั้งชุมชนชาวยิวเป็นสิ่งที่ผิดกฎหมายในตัวมันเอง จากนั้นมาสหรัฐฯ ก็ใช้จุดยืนว่าการตั้งนิคมชาวยิวเป็นการกระทำนอกกฎหมาย ไม่ใช่ผิดกฎหมาย และปกป้องการกระทำของอิสราเอล แต่รัฐบาลบารัค โอบามา ไม่คัดค้านการข้อมติคณะมนตรีความมั่นคงสหประชาชาติ ที่เรียกร้องให้ชาวยิวยุติการเข้าไปตั้งถิ่นฐานในเขตเวสต์แบงก์ ซึ่งผิดกฎหมาย

 

ที่มา:

https://www.bbc.com/news/world-middle-east-50468025

https://www.theguardian.com/world/2019/nov/18/us-israeli-settlements-no-longer-considered-illegal-palestinian-land-mike-pompeo

https://www.aljazeera.com/news/2019/11/palestinians-slam-policy-reversal-israeli-settlements-191118211821254.html

ภาพ: REUTERS/Ammar Awad