สถิติความรุนแรงทางเพศต่อผู้หญิงในประเทศบราซิล กำลังพุ่งสูงสุดเป็นประวัติการณ์ โดยสำนักข่าวเดอะการ์เดียน (The Guardian) รายงานว่า คดีความข่มขืนเพิ่มขึ้นถึง 6.5% หรือเปรียบเทียบได้ว่า ผู้หญิง 1 คน มีโอกาสถูกล่วงละเมิดทางเพศในทุก 6 นาที
Brazilian Forum on Public Safety (FBSP) เปิดเผยสถิติปัจจุบันว่า ความรุนแรงทางเพศของผู้หญิงบราซิลเพิ่มขึ้นอย่างมีนัยสำคัญ หากเปรียบเทียบกับตัวเลขในปี 2023 โดยคดีฆาตกรรมเพิ่มขึ้น 0.8% ตามมาด้วยอาชญากรรมการสะกดรอยตามราว 34.5% ขณะที่การคุกคามทางเพศพุ่งสูงถึง 48.7%
ทั้งนี้กลุ่มเยาวชนและเด็กตกเป็นเหยื่อในคดีข่มขืนมากที่สุดถึง 61.6% โดยส่วนใหญ่เป็นเด็กวัย 13 ปีหรืออายุต่ำกว่านั้น และ 84.7% ถูกคนใกล้ตัวหรือครอบครัวกระทำชำเรา
ทว่าตัวเลขดังกล่าวตรงกันข้ามกับสถิติคดีฆาตกรรมในภาพรวม ซึ่งพบว่า อัตราการก่ออาชญากรรมทั้งในเพศชายและเพศหญิง ลดลงติดต่อกันเข้าปีที่ 6 เหลือ 46,328 คน จากตัวเลข 47,963 ในปี 2022
ซามิรา เบอโน (Samira Bueno) ผู้เชี่ยวชาญอธิบายปรากฏการณ์นี้ว่า เป็นผลพวงจากการแพร่ระบาดของโรคโควิด-19 ที่ยืดเยื้อ หลังการล็อกดาวน์และปิดโรงเรียนยิ่งเพิ่มโอกาสให้เหยื่อตกเป็นเป้านิ่งง่ายขึ้น ขณะที่ความตึงเครียดจากสถานการณ์โรคระบาด นำมาสู่การใช้ความรุนแรงต่อครอบครัว
นอกจากนี้ กระแสสังคมในบราซิลที่ครอบงำโดยกลุ่มขวาจัด ผู้สนับสนุน ชาอีร์ โบลโซนาโร (Jair Bolsonaro) อดีตประธานาธิบดี ยังมีอิทธิพลต่อสิทธิและความเป็นอยู่ของผู้หญิงเป็นอย่างมาก หลังพรรคอนุรักษนิยมผลักดันกฎหมายลงโทษผู้หญิงทำแท้งในทุกกรณี โดยหากใครก็ตามมีส่วนเกี่ยวข้อง หรือจงใจยุติการตั้งครรภ์หลัง 22 สัปดาห์เป็นต้นไป จะต้องถูกจำคุกเป็นระยะเวลา 6-20 ปีในข้อหา ‘ฆาตกรรม’ ไม่ว่าจะด้วยมูลเหตุใดก็ตาม ซึ่งรวมถึงการข่มขืนหรือล่วงละเมิดทางเพศ
ปัจจุบัน แม้ร่างกฎหมายฉบับนี้ถูกคัดค้าน จากเสียงประท้วงของกลุ่มเฟมินิสต์และนักสิทธิมนุษยชน ทว่ายังมีโอกาสได้รับการเสนอกลับมาอีกครั้ง โดย ลูลา ดา ซิลวา (Lula da Silva) ประธานาธิบดีจากพรรคแรงงาน (Workers’ Party: PT) ประณามข้อเสนอดังกล่าวว่า ‘บ้าบอ’ ที่ผลักให้ผู้หญิงรับโทษจากอาชญากรรมล่วงละเมิดทางเพศ ระหว่างการประชุม G7 ประจำปี 2024 ที่อิตาลี
บราซิลถือเป็นอีกหนึ่งประเทศที่มีอาชญากรรมทางเพศสูงสุดอันดับต้นของโลก โดยรายงานล่าสุดระบุว่า สถิติการข่มขืนของผู้หญิงในแต่ละเมืองมีมากกว่า 1 แสนคน ซึ่งเมืองที่มีตัวเลขสูงสุดคือ เมืองซอร์ริโซ (Sorriso) ในรัฐมาตูโกรสซู (Mato Grosso)
หากย้อนกลับไปในปี 2022 สายด่วนแจ้งรับเหตุฉุกเฉินในบราซิลต้องรับเรื่องที่เกี่ยวข้องกับความรุนแรงในครอบครัวถึง 102 สายต่อ 1 ชั่วโมง ขณะที่เหตุฆาตกรรมเพศหญิงจากความเกลียดชัง (Femicide) เพิ่มขึ้นถึง 6.1% ซึ่ง 3 ใน 4 ของเหยื่อมักถูกสามี แฟน หรือคนในบ้าน ลงมือทำร้าย
การปิดกั้นเพศศึกษา: อีกหนึ่งสาเหตุของอาชญากรรมทางเพศในบราซิล
นอกจากปัจจัยด้านสังคมและการเมือง อาชญากรรมต่อเพศหญิงในบราซิลส่วนหนึ่ง เกิดขึ้นเพราะการปิดกั้นเพศศึกษาในรั้วโรงเรียน (Comprehensive Sexuality Education: CSE) ซึ่งอดีตประธานาธิบดีโบลโซนาโรอ้างว่า เป็นการ ‘กระตุ้นเร้า’ ต่อเด็ก
ในช่วงที่ผ่านมา รายงานจาก United Nations Population Fund (UNFPA) ระบุว่า การสอนเพศศึกษาให้กับเด็กและเยาวชน จะช่วยป้องกันการเลือกปฏิบัติและอาชญากรรมที่เกิดจากเพศสภาพ ขณะเดียวกันยังช่วยส่งเสริมความเท่าเทียมทางเพศ โดยมีคำแนะนำว่า แต่ละโรงเรียนควรให้ความสำคัญกับเพศศึกษา โดยเฉพาะการสอนให้เด็กรู้ว่า อะไรคือความรุนแรงทางเพศและวิธีรับมือ
อย่างไรก็ตาม สถานการณ์ตรงกันข้ามในบราซิล ฮิวแมนไรต์วอตช์ (Human Right Watch: HRW) เปิดเผยว่า มีกฎหมายและระเบียบมากกว่า 200 แห่ง สั่งห้ามการสอนเพศศึกษาทั่วประเทศตั้งแต่ปี 2014 เป็นต้นมา โดยครู 20 ใน 32 คนที่พยายามผลักดันการสอนเพศศึกษา ถูกคุกคามจากเจ้าหน้าที่รัฐระหว่างปี 2016-2020 เช่นครูรายหนึ่งในเมืองหลวงได้รับคำขู่ถึงชีวิต หลังสอนบทเรียนดังกล่าวให้กับนักเรียน
นอกจากนี้ HRW ยังเปิดเผยว่า รัฐบาลบราซิลหรือหน่วยงานราชการที่เกี่ยวข้องขณะนั้น ยังจงใจแบนคำศัพท์ที่เกี่ยวข้องกับเพศศึกษา เช่น เพศสภาพ รสนิยมทางเพศ สิทธิผู้หญิง หรือแม้แต่คำว่า LGBTQIA+ ก็ตาม
ทั้งนี้ ผู้เชี่ยวชาญมองปรากฏการณ์ดังกล่าวว่า นโยบายต่อต้านเพศศึกษาของอดีตประธานาธิบดี อาจเป็นการเรียกคะแนนเสียงจากกลุ่มอนุรักษนิยมหัวรุนแรง เช่นกลุ่มคริสเตียน ดังเหตุการณ์ในสหรัฐฯ หลัง โดนัลด์ ทรัมป์ (Donald Trump) อดีตประธานาธิบดี และพรรครีพับลิกัน (Republican Party) พยายามต่อต้านการสอนเพศศึกษาในโรงเรียน
โบโซนาโรเป็นผู้นำที่มีชื่อเสียงฉาวโฉ่ในเรื่อง ความอคติและเลือกปฏิบัติต่อเพศสภาพ เขาเคยถูกวิพากษ์วิจารณ์จากสาธารณชน หลังลดทอนศักดิ์ศรีความเป็นมนุษย์ของสมาชิกรัฐสภา ด้วยการด่าทอว่า เธอ ‘ไร้ค่า’ จนไม่แม้แต่ ‘สมควร’ ถูกข่มขืน และเขาจะไม่จ่ายเงินเดือนให้กับผู้หญิงเทียบเท่ากับผู้ชาย
สำหรับประเด็นนโยบายต่อต้านเพศศึกษา โบลโซนาโรเคยออกโรงวิจารณ์หนังสือเพศศึกษาสำหรับเด็กผู้หญิง หลังมีภาพอวัยวะเพศและถุงยางอนามัย โดยย้ำว่า เขาในฐานะผู้นำของประเทศจะเซนเซอร์ ปรับปรุงหนังสือ และขอให้ผู้ปกครองข้ามหน้านั้นไปเสีย
อ้างอิง
https://www.dw.com/en/brazil-thousands-protest-bill-tightening-abortion-ban/a-69375699
https://www.theguardian.com/world/2023/jul/21/brazil-sexual-violence-women-and-children-2022-report
https://www.unfpa.org/sites/default/files/pub-pdf/ITGSE.pdf
https://brazilian.report/liveblog/politics-insider/2023/11/13/violence-against-women-rise/
https://www.theguardian.com/world/2020/jan/17/brazil-bolsonaro-backs-abstinence-only-sex-education
https://www.theguardian.com/world/2020/jan/17/brazil-bolsonaro-backs-abstinence-only-sex-education
Tags: ความเท่าเทียมทางเพศ, ความรุนแรงทางเพศ, สิทธิผู้หญิง, อเมริกาใต้, ชาอีร์ โบลโซนาโร, เพศศึกษา, ผู้หญิง, สิทธิสตรี, บราซิล, Brazil
